Wewnętrzny niepokój to stan napięcia, który u jednych pojawia się od czasu do czasu, u innych ma stały charakter. Intensywność tego stanu jest kwestią indywidualną.
Wewnętrzny niepokój - skąd się bierze?
U źródeł wewnętrznego niepokoju leży lęk. W psychologii wyróżnia się dwa podstawowe typy lęków:
- lęk adaptacyjny
- lęk patologiczny
Lęk adaptacyjny odczuwamy wszyscy w sytuacji realnego zagrożenia i jest on naturalnym mechanizmem obronnym człowieka. Odczuwamy niepokój na myśl o nowej pracy, lękamy się przed daleką podróżą, przed ślubem, porodem, przed ważnymi wydarzeniami z naszego życia. Wyzwania są jak najbardziej realne i nasz lęk ma uzasadnienie. Odczuwanie strachu i lęku w takich sytuacjach bywa pomocne, człowiek się mobilizuje i szuka sposobów ominięcia lub przezwyciężenia zagrożeń.
Lęk patologiczny zaś opiera się na wyolbrzymionym przez nas poczuciu zagrożenia, a żywi się wyobraźnią, jest irracjonalny. Towarzyszą mu zaburzenia emocjonalne i psychiczne, uczucie niepokoju rośnie z każdą chwilą, pojawia się panika, a na końcu nerwica.
Uczucie wewnętrznego niepokoju rodzi się na bazie patologicznego lęku, który objawia się na różne sposoby.
- Możemy doświadczać ataków paniki niepowiązanych z realnym zagrożeniem, lecz z wyolbrzymionym przez naszą wyobraźnię.
- Patologiczny lęk może nam sugerować, że wkrótce wydarzy się coś strasznego, co trudno sobie nawet wyobrazić. Takie myśli obsesyjno-kompulsywne paraliżują, uniemożliwiają normalne funkcjonowanie.
- Objawem są także różnego rodzaju fobie, a więc strach odczuwany wobec zjawisk lub rzeczy, które obiektywnie groźne nie są.
- Zespół stresu pourazowego jako efekt traumatycznych przeżyć, które powracają wzbudzając od nowa paniczny lęk.
Niepokój wewnętrzny - fizyczne objawy
Wewnętrzny niepokój objawia się nie tylko stanami psychicznymi, często pojawiają się fizyczne objawy niepokoju. Są to m.in.:
- kołatanie serca
- osłabienie
- zimne poty
- zawroty głowy
- uczucie drżenia wewnętrznego
- bóle głowy
- zaburzenia snu
- sztywność mięśni
- szybkie i niekontrolowane mówienie
Mogą się również pojawić kłopoty z oddychaniem, uderzenia gorąca, nudności, ucisk w żołądku.
Uczucie wewnętrznego niepokoju a stres
Nadmierny stres, któremu poddawani jesteśmy przez dłuższy czas, może być związany ze zmianami w naszym życiu, takimi jak małżeństwo, rozwód, nowa praca, narodziny dziecka, wypadek, śmierć kogoś bliskiego. To wszystko, co spada w takich momentach na człowieka, prowadzi do pojawienia się silnego uczucia wewnętrznego niepokoju. Zdarza się, że towarzyszą mu objawy somatyczne: duszności, palpitacje serca, drżenie rąk i nóg, bóle brzucha, bóle głowy, pocenie się, zaburzenia miesiączkowania, bezsenność, biegunki, utrata wagi.
Wewnętrzny niepokój może być objawem nerwicy. Zaburzenia nerwicowe to właśnie wspomniane wyżej fobie, ataki paniki, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, zaburzenia pourazowe oraz lęki uogólnione, powstałe bez konkretnej przyczyny.
Wewnętrzny niepokój a zespół przewlekłego zmęczenia
Nadmierny niepokój bywa związany z zespołem przewlekłego zmęczenia. Przyczyną jest po prostu wielkie tempo życia oraz nadmiar oczekiwań i obowiązków, które na nas spadają co dnia. Objawia się długo utrzymującym się poczuciem głębokiego zmęczenia, zniechęcenia, spadkiem libido, problemami z pamięcią, drażliwością, złym nastrojem. Towarzyszy mu ból głowy, mięśni lub stawów, poczucie senności i zaburzenia neuropsychologiczne. Uważa się, że jeśli powyższe objawy utrzymują się co najmniej pół roku możemy mówić o zespole przewlekłego zmęczenia.
Wewnętrzny niepokój - kiedy zgłosić się do lekarza
Jeśli pojawia się ucisk w klatce piersiowej, drżenie całego ciała, jak najszybciej należy się zgłosić do lekarza. Podobnie jeśli pomimo naparów uspakajających, ćwiczeń relaksacyjnych nie jesteśmy w stanie zwalczyć uczucia niepokoju. Na podstawienie wywiadu i dalszych badań lekarz jest w stanie postawić diagnozę i zastosować adekwatne leczenie. Podczas wywiadu lekarz zapyta od jak dawna odczuwamy niepokój, czy i jakie leki przyjmujemy. Niektóre leki przeciwdepresyjne, na Parkinsona, astmę mogą wywoływać uczucie niepokoju.
Po przeprowadzeniu wywiadu lekarz może zlecić badania krwi, by sprawdzić, czy za uczuciem niepokoju nie stoją takie np. choroby jak nadczynność tarczycy, czy hipoglikemia. Każda z tych chorób może być przyczyną niepokoju. W dalszej kolejności może być konieczne wykonanie tomografii komputerowej,badania USG, albo prześwietlenia. Jeśli się okaże, że za niepokojem kryje się choroba psychiczna lub inne zaburzenie natury psychicznej, dalsze postępowanie powinien przejąć lekarz psychiatra lub psycholog.
Wewnętrzny niepokój - jak sobie z nim radzić
Jeśli za wewnętrznym niepokojem nie kryją się poważne choroby fizyczne lub psychiczne można samodzielnie kilka rzeczy, które mogą być skuteczne w łagodzeniu lub likwidowaniu wewnętrznego niepokoju. Co można zrobić:
- Naucz się technik relaksacyjnych i stosuj je regularnie (np. medytacja, joga)
- Pij napary z waleriany, rumianku, melisy, żeń-szenia itp. Istotna jest ponadto zbilansowana dieta, bogata w magnez, witaminę B6.
- Bądź aktywny fizycznie. Może to być bieganie, jazda na rowerze, pływanie, spacerowanie Regularna aktywność poprawia nastrój i przywraca równowagę.
- Weź ciepłą kąpiel z dodatkiem olejku lawendowego.
- Porozmawiaj z kimś bliskim o swoich zmartwieniach
Jeśli powyższe sposoby nie pomogą w pozbyciu się uczucia wewnętrznego niepokoju należy skorzystać z pomocy psychologa.
