Obustronne usunięcie jajników zwiększa ryzyko demencji u kobiet

Demencja nieproporcjonalnie częściej dotyka kobiet. Najnowsze badania na temat skutków operacji usunięcia jajników częściowo wyjaśniają, dlaczego to głównie kobiety padają ofiarą demencji.

Więcej o zdrowiu kobiety przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.

Po 65. roku życia ryzyko demencji u kobiet jest o 55 proc. wyższe niż u mężczyzn. Nie da się tego wyjaśnić samym faktem, że kobiety żyją zwykle dłużej niż mężczyźni. Jedna z hipotez wskazuje na powiązania pomiędzy czynnością jajników a zdrowiem mózgu. Wyniki dotychczas prowadzonych badań były jednak niespójne. W czasopiśmie "Menopause", organie The North American Menopause Society (NAMS), pojawiła się właśnie nowa publikacja na temat niepożądanych skutków usunięcia jajników.

Zabieg usunięcia jajników nosi nazwę owariektomii. Wykonywany jest w szczególnych sytuacjach, gdy dochodzi do rozwoju raka jajnika, a także w przypadku guzów hormonozależnych, wyjątkowo dużych torbieli i ropni, a niekiedy w leczeniu endometriozy. U osób z wysokim genetycznym ryzykiem raka jajnika wykonuje się też profilaktyczny zabieg usunięcia jajników, niekiedy połączony z zabiegiem usunięcia macicy (histerektomia).

Usunięcie jajników nie jest jednak pozbawione pewnego ryzyka. Przedwczesna menopauza, będąca skutkiem tej operacji, prowadzi do zaburzeń hormonalnych, które z kolei mogą przyspieszyć choroby serca, osteoporozę, depresję i schorzenia typowe dla zaawansowanego wieku.

Podejrzewa się, że rozwój demencji u kobiet wiąże się często z niedoborem estrogenów. Zalicza się do nich estradiol, estron oraz estriol. Należą do grupy hormonów sterydowych. Za ich wytwarzanie odpowiedzialne są jajniki oraz nadnercza. Produkcja estrogenów, choć w mniejszym stopniu, odbywa się również w łożysku, tkance tłuszczowej, kościach i mózgu.

Nowe badanie objęło grupę 25 tys. kobiet. Naukowcy szukali odpowiedzi na pytanie, czy na ryzyko rozwoju demencji ma wpływ wiek, w którym wykonywany jest zabieg usunięcia jajników oraz czy histerektomia zwiększa to ryzyko oraz jak się ma do tego stosowanie terapii hormonalnej.

Zobacz wideo Torbiele jajników: operacja konieczna? To zależy od rodzaju zmiany

Ryzyko demencji związane jest z obustronnym wycięciem jajników

Wyniki badań sugerują, że wzrost ryzyka demencji związany jest przede wszystkim z obustronnym (a nie jednostronnym) usunięciem jajników. Naukowcy nie znaleźli jednak dowodów, że wyższe ryzyko demencji jest uwarunkowane zabiegiem histerektomii lub zależy od kuracji hormonalnej.

- Wyniki te są zgodne z wnioskami z wcześniejszych badań, wskazujących na związek pomiędzy wycięciem jajników a demencją. (...) Biorąc pod uwagę solidne dowody, sugerujące potencjalne długoterminowe skutki uboczne związane z wycięciem jajników przed menopauzą, profilaktyczne ich usuwanie powinno zostać ograniczone do kobiet z dziedzicznym wysokim ryzykiem zachorowania na raka - powiedziała dr Stephanie Faubion, dyrektor medyczny NAMS.

Źródła: Menopause.org

Więcej o: