Powikłania po grypie. Dlaczego są takie groźne?

Większość z nas przechodzi grypę bez większego uszczerbku na zdrowiu. Wiadomo jednak, że grypa nie zawsze jest łagodną chorobą. Grozi powikłaniami, z których część może doprowadzić nawet do śmierci. Ponadto grypa powoduje zaostrzenie wielu chorób podstawowych, szczególnie tych dotyczących układu oddechowego, takich jak astma albo przewlekła choroba płuc.

Więcej o zdrowiu przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.

Grypa to choroba wirusowa o której możemy powiedzieć, że jesteśmy z nią zżyci. Towarzyszy człowiekowi od starożytności (pisał o niej Hipokrates w 412 roku p.n.e.) i ma "na sumieniu" wiele ludzkich istnień. Choroba ma bowiem różne oblicza, od łagodnej infekcji po śmiertelne zagrożenie. Miano najbardziej zjadliwej uzyskała "hiszpanka" (wywołana przez szczep H1N1), która podczas pandemii 1918–1919 spowodowała śmierć od 50 do 100 milionów ludzi. Ostatnia pandemia grypy, już w XXI wieku, miała miejsce w latach 2009–2010. 

Do tego, że grypa co roku powraca, już zdążyliśmy się przyzwyczaić. Z czasem nabyliśmy nieco odporności oraz nauczyliśmy się zapobiegać infekcjom poprzez szczepienia. Ponieważ wirus grypy bardzo szybko mutuje dlatego, aby nadążyć za tą zmiennością, co roku opracowuje się nową wersję szczepionki.

Istnieją cztery typy wirusów grypy sezonowej: A, B, C i D. To głównie wirusy grypy typu A i B powodują sezonowe epidemie choroby, natomiast wirus grypy C pojawia się rzadziej i zwykle powoduje tylko łagodne zakażenie, dlatego nie ma znaczenia dla zdrowia publicznego. Wirusy grypy typu D atakują przede wszystkim zwierzęta i uważa się, że nie zagrażają ludziom.

Jak jest różnica pomiędzy grypą sezonową a pandemiczną? Sezonowe epidemie grypy wywoływane są przez wirusa, który krąży już od jakiegoś czasu, ale niewiele zmutował, dlatego sporo ludzi jest już na niego odporna. Pandemia natomiast związana jest z pojawieniem się mocno zmienionego wirusa grypy, na którego większość ludzi nie nabyła jeszcze odporności, dlatego błyskawicznie zakaża miliony ludzi.

Powikłania po grypie - kto należy do grupy wysokiego ryzyka

Sezonowa grypa niespecjalnie nas przeraża. Większość osób przechodzi infekcję dość łagodnie i szybko wraca do zdrowia. Wiadomo jednak, że tej choroby nie wolno lekceważyć. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) co roku na grypę ciężko choruje od 3 do 5 milionów osób, a z powodu powikłań umiera od 290 tys. do 650 tys. zakażonych. Największe ryzyko hospitalizacji i zgonu w wyniku zakażenia grypą dotyczy osób z grup wysokiego ryzyka. 

Wysokie ryzyko wystąpienia ciężkiej choroby lub powikłań po zakażeniu grypą obejmuje:

  • kobiety w ciąży
  • dzieci poniżej piątego roku życia
  • osoby starsze (powyżej 65. roku życia)
  • osoby z przewlekłymi schorzeniami (takimi jak przewlekłe choroby serca, płuc, nerek, choroby metaboliczne, neurorozwojowe, wątroby lub hematologiczne) oraz osoby z obniżoną odpornością (zakażeni HIV/AIDS, po chemioterapii lub terapii sterydami, chorujący na nowotwory złośliwe)
Zobacz wideo Epidemie towarzyszą ludzkości od tysięcy lat

Powikłania po grypie

Powikłania po grypie dotyczą układu oddechowego, układu krążenia, układu nerwowego i nerek. Wśród śmiercionośnych jest sepsa i niewydolność wielonarządowa.

  • Od 5 do 15 procent chorych na grypę ma potem problemy z układem oddechowym. Do najczęstszych powikłań należą pierwotne zapalenie płuc oraz zapalenie oskrzeli, które mogą doprowadzić do ostrej niewydolności oddechowej i zwłóknienia płuc. 
  • Częste są także nadkażenia bakteryjne, takie jak bakteryjne zapalenie uszu, nosa, zatok, oskrzeli, angina paciorkowcowa. Do wtórnego zapalenia płuc najczęściej dochodzi po zakażeniu takimi bakteriami jak Streptococcus pneumoniae lub Staphylococcus aureus.
  • Grypa może ponadto zaostrzyć takie choroby podstawowe jak astma, cukrzyca, choroba niedokrwienna serca, niewydolność serca oraz przewlekłe choroby płuc (w tym POChP - przewlekła obturacyjna choroba płuc).
  • Wirus grypy grozi też zapaleniem mięśnia sercowego lub zapaleniem osierdzia.
  • Powikłania pogrypowe dotyczą ponadto układu nerwowego. Istnieje ryzyko zapalenia opon mózgowych, zapalenia mózgu oraz poprzecznego zapalenia rdzenia kręgowego. Ponadto infekcja może nasilić napady padaczkowe oraz przyspieszyć objawy choroby Parkinsona.
  • Z wirusem grypy łączy się też zespół Guillaina-Barrego, Jest to schorzenie prowadzące do postępującego osłabienia siły mięśniowej z powodu uszkodzenia nerwów obwodowych.
  • Powikłania pogrypowe dotykają układu moczowego, istnieje bowiem ryzyko poinfekcyjnego kłębuszkowego zapalenia nerek lub zaostrzenia już istniejących schorzeń (przewlekła niewydolność nerek).
  • Powikłaniem grypy u dzieci jest też zespół Reye'a (rodzaj encefalopatii prowadzącej do poważnego uszkodzenia narządów wewnętrznych, w tym wątroby).
Więcej o: