Stabilizator na kolano: jaka jest jego rola?
Stabilizator na kolano jest sprzętem medycznym służącym do unieruchomienia, odciążenia bądź zabezpieczenia stawu kolanowego. W niektórych sytuacjach może być stosowany zamiast opatrunku gipsowego do unieruchomienia stawu kolanowego. Najczęściej jednak wykorzystywany jest w sytuacji skręcenia stawu, jego funkcja polega wówczas przede wszystkim na niedopuszczeniu do pogłębiania się urazu oraz odciążeniu stawu, więzadeł i mięśni doń przylegających. Stabilizator kolanowy stosuje się we wszelkiego rodzaju urazach kolana, w przypadku stanów zapalnych występujących w obrębie kolana, jako wsparcie po zabiegach operacyjnych przeprowadzonych w obrębie kolana, a także gdy staw jest niestabilny. Zadaniem stabilizatora jest wsparcie kolana, ochrona przed dalszymi uszkodzeniami, częściowe przejęcie obciążeń oddziałujących na kolano oraz korzystny wpływ na regenerację pourazową. Odciążenie zarówno stawu kolanowego, jak i mięśni oraz więzadeł przyspiesza proces rehabilitacji i dochodzenie do pełnej sprawności. Przy czym nowoczesne stabilizatory są lekkie: wykonuje się je z włókien szklanych i węglowych albo elastycznych materiałów, których cechą charakterystyczną jest przepuszczalność powietrza. Korzystanie z nich jest więc wygodne, nie generuje problemów z utrzymaniem higieny (jak to ma miejsce w przypadku opatrunku gipsowego) oraz pozwala na utrzymanie stałej temperatury ciała w okolicach kolana. Stabilizatory kolana mogą też pełnić funkcję profilaktyczną – szczególnie w przypadku sportowców.
Orteza kolanowa: jakie są rodzaje ortez?
Orteza kolanowa dostępna jest w wielu rodzajach, w zależności od funkcji, jaką ma pełnić, a co za tym idzie materiału, z którego została wykonana. Najpopularniejsze rodzaje ortez na kolano to:
- opaska na kolano (zwana też ściągaczem) – najprostszy stabilizator kolanowy, wykonany z elastycznego, rozciągliwego materiału, niepowodującego podrażnień skóry, wciągany przez stopę lub zapinany z pomocą rzepa dookoła kolana; zadaniem opaski jest utrzymanie odpowiedniej temperatury okolic kolana oraz ochrona stawu przed urazami; może być stosowana w lekkich urazach, wspomagająco w leczeniu chorób zwyrodnieniowo-reumatycznych i w rehabilitacji, profilaktycznie podczas wysiłku fizycznego;
- stabilizator miękki – wykonany zwykle z neoprenu lub innego materiału kompresyjnego, przylegający do nogi i delikatnie ją ogrzewający, nie utrudnia zginania nogi, łagodzi ból, niweluje obrzęki; może być stosowany w niezbyt poważnych urazach kolana, zwłaszcza w stłuczeniach i zwichnięciach oraz w urazach rzepki;
- stabilizator półsztywny – wykonany z materiału o właściwościach przepuszczających powietrze i odprowadzających wilgoć (np. neoprenu), posiada dodatkowo elementy usztywniające, np. metalowe szyny, a także dodatkowe, zapinane na rzep, pasy; stosowany w zmianach zwyrodnieniowych, uszkodzeniu więzadeł i dla ustabilizowania stawu kolanowego po urazach;
- stabilizator sztywny – zbudowany z szyn mocowanych do kończyny za pomocą regulowanych taśm, zwykle posiada zegary do regulacji kąta zgięcia; przeznaczony jest dla pacjentów po zabiegach chirurgicznych.
Stabilizator na kolano sportowy: bo lepiej zapobiegać niż leczyć
Również osoby uprawiające sporty sięgają po stabilizator na kolano. Sportowy stabilizator może spełniać dwojaką rolę: z jednej strony wspomagać leczenie drobnych urazów powstałych w wyniku aktywności, z drugiej zaś zapobiegać kontuzjom. Nie od dziś wiadomo, że lepiej jest zapobiegać niż leczyć, dlatego sportowy stabilizator na kolano jest używany podczas aktywności dość często. Jest on tak skonstruowany, by nie ograniczać ruchów, jakie wykonuje się w danym sporcie. Jednocześnie posiada takie wzmocnienia czy usztywnienia, które zabezpieczają przed wykonaniem niepożądanego ruchu, którego skutkiem mogłaby być kontuzja. Orteza zabezpieczająca kolano przed urazem i umożliwiająca trening w maksymalnym obciążeniu to doskonały wybór zwłaszcza w przypadku sportów szczególnie kontuzjogennych, takich jak tenis, jazda na nartach czy podnoszenie ciężarów.
Jaka jest najlepsza orteza na kolano?
Skąd wiadomo, jaka będzie najlepsza orteza na kolano? Musi być ona dopasowana do potrzeb konkretnej osoby. Należy wziąć pod uwagę, w jakim celu orteza będzie stosowana: profilaktycznie, do rehabilitacji, leczniczo, a może wspomagająco w uprawianiu sportu. W przypadku działania leczniczego lub rehabilitacji orteza musi być dostosowana do rodzaju schorzenia. Istotne jest również, jak długo i z jaką częstotliwością orteza będzie używana. Winna być też odpowiednio dobrana do wzrostu i wagi pacjenta. Rozmiar stabilizatora musi być optymalny – zbyt luźny nie spełni swojej funkcji, zbyt ciasny zaś może powodować nie tylko uczucie dyskomfortu, ale otarcia, niedokrwienie, a nawet zakrzepicę. Orteza powinna być dobrana zgodnie z zaleceniami lekarza ortopedy lub fizjoterapeuty, a jej stosowanie powinno przebiegać ściśle według instrukcji uzyskanych od specjalisty.
Zobacz też: Orteza na stopę - wskazania, działanie i rodzaje
