Więcej tematów o ludzkiej diecie na stronie głównej Gazeta.pl
Produkty zbożowe są jednym z ważniejszych składników codziennej diety człowieka. To główne źródło energii, węglowodanów, błonnika pokarmowego i białka roślinnego. Tym, co martwi ekspertów, jest fakt, że obecnie mniej niż połowa wyprodukowanego zboża jest konsumowana przez człowieka.
- Wydaje się, że zarówno naukowcy, jak i opinia publiczna, nie doceniają potencjału zbóż w naszej diecie i tego, w jaki sposób mogą przyczynić się do bardziej zrównoważonego systemu żywnościowego i zdrowia ludzi. Nawet niewielkie zmiany we wzorcach żywieniowych mogą mieć duże znaczenie, zarówno dla środowiska, jak i dla zdrowia, a zboża to jedna z możliwości - przekonuje prof. Rikard Landberg z Chalmers University of Technology w Szwecji.
Zespół naukowców z kilku skandynawskich uniwersytetów i instytutów zajmujących się problemami żywnościowymi, opracował scenariusz ograniczania spożycia mięsa w Europie i zastąpienia go zdrową żywnością pełnoziarnistą. Scenariusz został zaprezentowany na łamach czasopisma "Nutrition Reviews".
Zalety pełnego ziarna
Obecnie na świecie tylko 41 procent zbóż jest przeznaczanych do spożycia przez ludzi, natomiast do 35 procent wyprodukowanych ziaren zjadają zwierzęta hodowlane w postaci paszy. Trzeba przy tym pamiętać, że produkcja żywności odpowiada za 26 procent globalnej emisji gazów cieplarnianych. Zatem lepsze wykorzystanie żywności pochodzenia roślinnego i zastąpienie nią mięsa oraz produktów pochodzenia zwierzęcego, może być jednym ze sposobów na zrównoważony rozwój. W dodatku zboża są cennym źródłem wielu składników odżywczych, w tym białka, co podkreślają eksperci.
Zboże zjadane w postaci pełnego ziarna dostarcza organizmowi białko o wysokiej jakości odżywczej. Ponadto zawiera cenny błonnik pokarmowy oraz fitochemikalia (związki chemiczne wytwarzane przez rośliny), witaminy, minerały, związki bioaktywne. Przy czym należy pamiętać, że w zbożu nie ma zbyt wiele lizyny. Jest to jeden z aminokwasów egzogennych, co oznacza, że organizm nie jest w stanie wytworzyć go samodzielnie i musi otrzymać go wraz z pożywieniem. Jeśli lizyny nie ma zbyt wiele w zbożu, można to naprawić, dodając do diety choćby rośliny strączkowe.
A jakie korzyści dla zdrowia niesie ze sobą żywność pełnoziarnista? Dowiedziono, że dieta bogata w pełne ziarno chroni przed chorobami serca, cukrzycą typu 2, rakiem jelita grubego.
Jak białko roślinne mogłoby złagodzić zmiany klimatyczne?
Skandynawscy naukowcy proponują, aby 20 procent obecnego dziennego spożycia białka zwierzęcego w Europie zastąpić białkiem roślinnym, z czego 50 procent mogłoby pochodzić ze zbóż. - Oznaczałoby to mniej niż 6 gramów więcej białka zbożowego dziennie, co odpowiadałoby porcji 60 gramów zboża - mówi Kaisa Poutanen z VTT Technical Research Centre of Finland (spółka badawcza typu non-profit).
Następnie naukowcy dokonują ekstrapolacji, aby w końcu dojść do konkluzji, że odpowiada to w sumie pięciu procentom obecnej europejskiej produkcji zbóż.
- Ponieważ w Europie tylko jedna trzecia wyprodukowanego zboża jest wykorzystywana do spożycia przez ludzi, istnieje możliwość przejścia z produkcji pasz dla zwierząt na konsumpcję. Takie przejście odpowiadałoby zwiększonemu spożyciu o około 60 gramów zboża dziennie… , a to na przykład trzy kromki pełnoziarnistego chleba żytniego lub duża porcja płatków owsianych - wyjaśnia Anna Kårlund z Uniwersytetu Wschodniej Finlandii.
Celem jest bardziej zrównoważona, zdrowsza dieta oraz zmiany w strukturze produkcji rolniczej. Środek ciężkości przesunąłby się z produkcji zwierzęcej na roślinną, a część wyprodukowanego zboża, zamiast iść na paszę, stałaby się cennym źródłem białka dla człowieka. W dodatku innowacyjne produkty spożywcze na bazie zbóż, takie jak zamienniki mleka (napoje roślinne) czy mięsa itp., dają nam wiele możliwości.
Źródła: MedicalXpress.com, Nutrition Reviews
