Niedomykalność zastawki mitralnej i niedomykalność zastawki trójdzielnej - objawy, diagnoza, leczenie

Niedomykalność zastawki mitralnej lub trójdzielnej to jedne z rodzajów wad, które dotykają zastawek serca. Sprawdź, jak wygląda diagnoza i na czym polega leczenie.

Wady zastawek serca. Jaką funkcję spełniają zastawki?

Niedomykalność zastawki mitralnej to jedna z najczęściej pojawiających się wad zastawek serca. Serce, będące jednym z najważniejszych narządów, odpowiedzialne za pompowanie krwi do całego krwiobiegu podzielone jest na przedsionki i komory, między którymi znajdują się zastawki - błoniaste przegrody, które bez przerwy otwierają się i zamykają, umożliwiając prawidłowy przepływ krwi przez serce. Praca zastawek serca polega na otwieraniu i zamykaniu podczas skurczów i rozkurczów, ale też dopilnowaniu tego by krew nie cofała się.

Wyróżnia się następujące typy zastawek:

• zastawka dwudzielna, zwana przedsionkowo - komorową lewą, mitralną, dwupłatkową
• zastawka trójdzielna, zwana przedsionkowo - komorową prawą, trójpłatową
• zastawka aorty
• zastawka pnia płucnego.

Zastawki są niezwykle istotne dla prawidłowej pracy układu krwionośnego, nie oznacza to jednak, że są one wolne od wad. Część z nich ma charakter wrodzony, inne nabywamy w ciągu życia. 

Niedomykalność zastawki trójdzielnej. Co to takiego?

Najczęstsze problemy dotykające zastawek dzielimy na dwa typy:

• zwężenie, które uniemożliwia prawidłowy przepływ krwi,
• niedomykalność, która jest efektem nieprawidłowego zamykania się płatków zastawki; pociąga to za sobą jej nieszczelność.

Niedomykalność zastawki trójdzielnej to nabyta wada zastawki, w wyniku której dochodzi do zalegania krwi w prawym przedsionku serca. Dzieje się tak dlatego, że nieszczelna zastawka prowadzi do cofania się krwi z prawej komory do prawego przedsionka. Wśród przyczyn pojawienia się niedomykalności zastawki trójdzielnej wymienia się m.in.: choroby układu krążenia takie jak nadciśnienie płucne czy dysfunkcja mięśni brodawkowatych po przebytym zawale, ale też reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Marfana, choroba Whipple'a. Pojawienie się dysfunkcji może być także związane z przyjmowaniem leków na chorobę Parkinsona (pergolidu).

Śladowa niedomykalność zastawki trójdzielnej. Diagnoza i leczenie

Śladowa niedomykalność zastawki trójdzielnej może być zupełnie nieodczuwalna dla pacjenta. Niemniej jednak problem narasta, a z czasem może dojść do przeciążenia prawego przedsionka, który powiększa się, a w jego wnętrzu dochodzi do wzrostu ciśnienia, które powoli wzrasta też w połączonych z nim żyłach. To z kolei prowadzi do powstania zastoju krwi, który może dawać nieoczywiste objawy takie jak zmniejszona odporność na wysiłek fizyczny, kołatanie serca oraz duszność występującą przy wysiłku. 

Lekarz, aby zdiagnozować wadę zastawki, powinien przede wszystkim usłyszeć niepokojące szmery podczas badania stetoskopem. To jest z kolei podstawą do skierowania pacjenta na takie badania jak: EKG, echo serca i rentgen klatki piersiowej.

Leczenie wady zastawki uzależnione jest od stopnia jego zaawansowania. W najgorszym przypadku konieczne jest przeprowadzenie zabiegu korekty lub wymiany zastawki.

Niedomykalność zastawki mitralnej. Objawy najczęściej występujące

Niedomykalność zastawki mitralnej polega dokładnie na tym samym co niedomykalność zastawki trójdzielnej. Mianowicie jej nieszczelność prowadzi do cofania się krwi z lewej komory do lewego przedsionka. Powoduje to wzrost ciśnienia w lewym przedsionku, a w konsekwencji może pojawić się zaburzony rytm skurczów serca. 

Do objawów niedomykalności zastawki mitralnej należą m.in.: uczucie zmęczenia, duszność, kołatanie serca, kaszel (szczególnie podczas leżenia), ból w klatce piersiowej, obrzęk okolicy kostek. Co ważne w przypadku ostrej niedomykalności zastawki objawy mogą mieć gwałtowny charakter i prowadzić do wstrząsu kardiogennego.

Jeśli chodzi o diagnostykę niedomykalności zastawki mitralnej to jest ona identyczna co w przypadku zastawki trójdzielnej - pełny obraz sytuacji daje wykonanie RTG klatki piersiowej, a także EKG i echo serca. Leczenie z kolei w zależności od stopnia zaawansowania może ograniczać się do terapii farmakologicznej mającej na celu przeciwdziałanie powstawaniu nadciśnienia płucnego. W poważniejszych przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna. 

Zobacz też: Migotanie komór serca - stan poważny jak w filmach. Zagrożenie życia