Zakażona rana: lepiej zapobiegać niż leczyć
Zakażona rana może być bardzo kłopotliwa, a nawet groźna dla naszego zdrowia i życia, dlatego wskazane jest zapobieganie zakażeniom. Rana jest wynikiem przerwania ciągłości skóry lub błon śluzowych. Do jej zakażenia mogą przyczynić się drobnoustroje znajdujące się na przedmiocie, z pomocą którego powstała, albo patogeny występujące w glebie, wodzie lub powietrzu. Przyczyną zakażenia mogą być również bytujące na skórze człowieka drobnoustroje, takie jak paciorkowce czy gronkowce (szczególnie w przypadku odleżyn). Ryzyko zakażenia rany zwiększa się w przypadku osób o osłabionym układzie odpornościowym, osób źle się odżywiających oraz palaczy. Aby zapobiec powstaniu infekcji każdą ranę należy skutecznie oczyścić. Najprościej przemyć ją czystą wodą, ale istnieje ryzyko, że będą w niej bakterie. Dlatego najlepiej sięgnąć po lawaseptyk, czyli wyrób medyczny opracowany specjalnie do przemywania i oczyszczania ran. Usuwa on zanieczyszczenia fizyczne, chemiczne i biologiczne, stosuje się go do oczyszczenia rany zaraz po jej powstaniu, ale także do jej przemywania przy zmianie opatrunku. Niestety, w przypadku zakażenia rany lawaseptyk nie wystarczy.
Zakażona rana: co robić?
Gdy naszym problemem stanie się zakażona rana – co robić? Samo oczyszczanie rany lawaseptykiem w tej sytuacji to za mało, konieczne będzie również odkażenie rany. W tym celu warto zastosować antyseptyki, które zniszczą znajdujące się na powierzchni rany drobnoustroje oraz zahamują ich wzrost i namnażanie. Najlepiej sięgnąć po antyseptyki o szerokim spektrum działania drobnoustrojowego. Ważne jest również, by stosowane antyseptyki pozostawały w zgodzie farmakologicznej z opatrunkiem oraz lawaseptykiem. Antyseptyki z zawartością oktenidyny i fenoksyetanolu dobrze sprawdzają się w połączeniu z opatrunkami zawierającymi srebro. Z kolei zastosowanie antyseptyków na bazie jodu wyklucza użycie opatrunków zawierających srebro.
Zakażona rana: leczenie. O czym warto wiedzieć?
Jeśli mimo profilaktyki naszym udziałem stała się zakażona rana, leczenie najlepiej skonsultować z lekarzem. Dobierze on odpowiednie antyseptyki do oczyszczenia miejsca zakażonego oraz wskaże rodzaj opatrunku (np. opatrunki antybakteryjne z zawartością jonów srebra). W przypadku nasilonych objawów, lekarz może włączyć antybiotykoterapię (doustną lub dożylną). Coraz rzadziej stosuje się antybiotyki miejscowo, zastępując je antyseptykami oraz opatrunkami wzbogaconymi o związki przeciwdrobnoustrojowe i przeciwbakteryjne.
Oznaki zakażenia rany - jak je rozpoznać?
Oznaki zakażenia rany to objawy typowe dla stanu zapalnego. Początkowo obejmuje on tylko ranę i jeśli sięgniemy po odpowiednie leki, to z czasem ustąpi. Jeśli jednak nie wdrożymy leczenia, infekcja może postępować, objąć swoim zasięgiem inne tkanki, a czasem nawet rozprzestrzenić się po całym organizmie, co może być niebezpieczne nie tylko dla zdrowia, ale i życia. Dlatego tak ważne jest odpowiednie postępowanie w przypadku zakażonej rany. Naszą czujność powinno więc wzbudzić zaczerwienienie rany, uczucie pieczenia bądź pulsowania w ranie, a także bolesność nasilająca się przy próbie ucisku rany. Jeśli ranie towarzyszy obrzęk, który nie tylko nie ustępuje, ale z każdym dniem jest coraz większy, a ponadto z rany wypływa wydzielina, szczególnie ropna lub podbarwiona krwią i o nieprzyjemnym zapachu, to możemy być pewni, że rana została zainfekowana. Dalszy rozwój zakażenia objawia się stanem podgorączkowym i powiększeniem węzłów chłonnych, co sygnalizuje zakażenie ogólnoustrojowe. W tej sytuacji bez konsultacji lekarza się nie obejdzie.
Zakażenie rany: jak poznać, że rana została zainfekowana?
Gdy podejrzewamy zakażenie rany, jak poznać, że została ona zainfekowana? Pierwszym objawem, który może, ale nie musi się pojawić, jest świąd okolicy rany. Kolejne objawy charakterystyczne dla stanu zapalnego wywołanego zakażeniem rany to:
- zapalenie – zaczerwienienie rany oraz skóry wokół niej,
- pieczenie lub pulsowanie rany,
- pojawienie się obrzęku, z tendencją do rozszerzania się na coraz większą powierzchnię wokół rany,
- bolesność rany, zwiększająca się przy dotyku,
- wysączanie się treści ropnej w kolorze żółtym lub zielonkawym (często towarzyszy temu nieprzyjemny zapach),
- osłabienie,
- stan podgorączkowy lub gorączka,
- odczynowe powiększenie węzłów chłonnych.
Zobacz też: Zastrzał: co to jest i jak się go leczy?
