Badacze z Monash University's School of Public Health and Preventive Medicine (Australia) po raz pierwszy w historii wykazali, że istnieje związek pomiędzy ilością zieleni wokół człowieka a wolniejszym starzeniem się biologicznym. Badali tzw. metylację DNA. Wyniki prac zostały opublikowane w czasopiśmie "Environmental Health Perspectives".
Jednym z najsilniejszych markerów biologicznego starzenia się są zmiany w metylacji DNA. Jest to jeden z ważniejszych procesów zachodzących w naszym organizmie. Z punktu widzenia chemicznego oznacza przekazywanie grupy metylowej (-CH3) między molekułami. W sensie biologicznym natomiast metylacja to proces, który odpowiada za regulację i ekspresję poszczególnych genów, czyli decyduje o działaniu DNA. Chodzi o to, że w odpowiedzi na różne czynniki zewnętrzne nasze DNA podlega zmianom, aby jak najlepiej dostosować się do otoczenia. To tego celu służy metylacja, która m.in. włącza i wygasza poszczególne geny. Wszelkie zaburzenia tego procesu oznaczają pogorszenie funkcjonowania organizmu.
Chociaż niektóre zmiany metylacji są nie do uniknięcia z powodu upływającego czasu, to jednak mamy na nie pewien wpływ. Czasem możemy nawet odwrócić niektóre niekorzystne procesy. Badacze mówią tutaj o takich czynnikach jak zbilansowana dieta czy środowisko, w którym żyjemy.
Dowodów dostarczają badania nad bliźniaczkami
Na początek naukowcy przyjęli hipotezę, że ilość zieleni w bezpośrednim otoczeniu człowieka może odgrywać pewną rolę w hamowaniu procesu przyspieszonego biologicznego starzenia się. Aby potwierdzić swoją intuicję, sięgnęli do danych z badań pod nazwą Australian Mammographic Density Twins and Sisters Study. Tamte badania dotyczyły powiązań pomiędzy czynnikami środowiskowymi, genetycznymi i związanymi ze stylem życia z gęstością tkanki piersi i ryzykiem rozwoju raka piersi.
W tym eksperymencie uczestniczyły bliźniaczki w wieku od 40 do 70 lat, a jako grupa kontrolna służyły ich siostry niebędące bliźniaczkami. W sumie przebadano 479 kobiet pochodzących ze 130 różnych rodzin. Analizie poddawano próbki krwi pozyskane od uczestniczek badania. W laboratorium sprawdzono poziomy metylacji i dla każdej z kobiet ustalono tzw. DNAmAge. Jest to miara biologicznego wieku osoby, mierzona za pomocą metylacji. Do jej obliczenia stosuje się cztery główne algorytmy: Horvath's Age, Hannum's Age, PhenoAge oraz GrimAge. Poprzez porównanie DNAmAge danej osoby z jej wiekiem chronologicznym naukowcy są w stanie obliczyć przyspieszenie biologicznego starzenia się (co określają skrótem DNAmAgeAC). Ten wskaźnik mówi o ryzyku pojawienia się chorób atakujących na starość, w tym nowotworów czy chorób serca i powiązanej z nimi przedwczesnej śmierci.
Kolejnym etapem było sprawdzenie, w jakim otoczeniu mieszkały badane kobiety w ciągu 12 miesięcy poprzedzających pobranie próbek krwi. W tym celu posłużono się po prostu mapami Google oraz różnymi danymi z satelity NASA, aby oszacować masę roślinności w odległości 2 km od miejsca zamieszkania każdej z sióstr.
Zieleń to życie
- Odkryliśmy, że bogactwo zieleni w bezpośrednim otoczeniu, w którym żyjemy, wiąże się z wolniejszym biologicznym starzeniem się - powiedział Rongbin Xu, jeden z autorów analizy. Poprzednie badania mówiły o tym, że życie na łonie przyrody przyczynia się do zmniejszenia wskaźnika śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny o 3 proc. Teraz to nowe badanie potwierdziło, jak ważna jest zieleń w naszym bezpośrednim otoczeniu.
Naukowcy wymieniają trzy składniki najbardziej powiązane ze spowolnionym biologicznym starzeniem się. Po pierwsze, życie w zielonym otoczeniu niweluje i odwraca niekorzystne zmiany, wynikające z narażenia na dym papierosowy. Po drugie, zieleń może być powiązana z poprawą odporności i zdrowiem metabolicznym. Ponadto życie na w otoczeniu przyrody pomaga utrzymać optymalną masę ciała i poprawia zdrowie nerek.
Źródła: MedicalXPress.com, Environmental Health Perspectives
