Rezonans magnetyczny a tomograf: czym się różnią i kiedy zleca się badania nimi?

Czasem zastanawiamy się czym różnią się rezonans magnetyczny a tomograf. Oba badania to rodzaj nowoczesnej diagnostyki, umożliwiającej uzyskanie dokładnych obrazów wnętrza ciała. Oba badania wykonuje się w pozycji leżącej, przy użyciu specjalistycznego urządzenia. Czy jednak polegają na tym samym? A jeśli nie, to czym się różnią?

Rezonans magnetyczny a tomograf: różnice

Porównując rezonans magnetyczny i tomograf różnice dość łatwo wskazać. Choć oba badania wydają się dość podobne, pozwalają z dużą dokładnością odwzorować struktury wewnątrz ludzkiego ciała, a sam przebieg badania w obu przypadkach wydaje się niemal identyczny, to różni je sporo. Podstawową różnicą jest rodzaj promieniowania użyty w przypadku każdego z tych badań. Tomografia komputerowa wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie, które w zbyt dużych dawkach może być szkodliwe dla organizmu (może prowadzić do uszkodzenia DNA w komórkach, co skutkuje np. rozwojem nowotworu czy deformacją płodu w łonie matki). Toteż badanie tomografem nie może być wykonywane zbyt często, nie wolno go również stosować u dzieci poniżej 10. roku życia oraz u kobiet w ciąży. W rezonansie magnetycznym ciało ludzkie poddawane jest działaniu niegroźnych dla tkanek fal radiowych o odpowiedniej częstotliwości oraz bezpiecznego dla organizmu silnego pola magnetycznego – stosowanie tego badania nie jest jednak możliwe w przypadku pacjentów z rozrusznikiem serca czy pompą insulinową. Badanie tomografem przebiega bezgłośnie, rezonansowi magnetycznemu towarzyszą nieprzyjemne dźwięki wydawane przez aparaturę. Tomografia komputerowa to badanie tańsze i trwające krócej, niż badanie rezonansem magnetycznym.

Podsumowując, podstawowe różnice pomiędzy rezonansem magnetycznym a tomografią komputerową, to:

  • użyta technologia (promieniowanie rentgenowskie w tomografie, fale radiowe i pole elektromagnetyczne w przypadku rezonansu),
  • szkodliwość dla zdrowia w przypadku tomografii,
  • inne przeciwwskazania,
  • hałas występujący podczas badania rezonansem,
  • czas trwania,
  • cena.

Rezonans magnetyczny czy tomografia?

O tym, czy w danym wypadku bardziej wskazany jest rezonans magnetyczny czy tomografia, zawsze decyduje lekarz, tym bardziej że drugiego z badań nie wolno wykonywać bez skierowania. Podstawowym kryterium doboru metody badania jest brak przeciwwskazań do niej. Tomografii lekarz nie zleci dziecku poniżej 10. roku życia, kobiecie w ciąży lub pacjentowi, który był już wielokrotnie naświetlany promieniami rentgenowskimi. Jeśli jednak chory ma wszczepiony rozrusznik serca, neurostymulator, implant ślimakowy czy pompę insulinową, wówczas jedynym dostępnym badaniem będzie tomografia komputerowa. Tomografia zlecana jest zazwyczaj, gdy konieczna jest szybka ocena stanu pacjenta, na przykład po wypadku. Badanie trwa krócej, a ponadto jest to metoda tańsza i bardziej dostępna.

Zobacz wideo 5 prostych badań, które ratują nam życie

Co lepsze: tomografia czy rezonans?

Zastanawiając się, co lepsze: tomografia czy rezonans, należy wziąć pod uwagę wszystkie aspekty. Choć oba badania są nieinwazyjne i bezbolesne, to rezonans wydaje się badaniem bezpieczniejszym z uwagi na zastosowanie fal radiowych i pola magnetycznego. Warto jednak brać pod uwagę ewentualne posiadanie metalowych elementów w ciele przez badanego, co wykluczy możliwość skorzystania z rezonansu. Częściej wybieranym badaniem jest tomografia, z uwagi na niższe koszty i krótszy czas badania. Nie zawsze jednak jej wyniki są wystarczające dla postawienia diagnozy.

Co jest dokładniejsze: tomografia czy rezonans magnetyczny?

Wybierając metodę badania warto rozważyć, co jest dokładniejsze: tomografia czy rezonans magnetyczny. Choć oba badania charakteryzują się dużą dokładnością w odwzorowaniu wnętrza ciała, to rezonans pozwala na wyraźne odwzorowanie tych rodzajów tkanek, z którymi tomografia nie radzi sobie najlepiej, a więc w przypadku podejrzewanych zmian w szpiku kostnym, mózgowiu, układzie krwionośnym, nerwowym, jak również w uszkodzeniach mięśni, stawów, więzadeł i ścięgien. W tym przypadku (podobnie jak w badaniach kobiet w ciąży oraz dzieci poniżej 10. roku życia) rezonans magnetyczny będzie badaniem pierwszego wyboru. Zwykle jednak jest badaniem uzupełniającym, wykonywanym wówczas, gdy badanie tomografem pozostawia wątpliwości.

Tomografia komputerowa: na czym polega?

Tomografia komputerowa, zwana w skrócie TK lub CT, jest badaniem obrazowym wykorzystującym promieniowanie rentgenowskie. Pacjent kładzie się na ruchomym stole, który wsuwany jest do maszyny, wykonującej serię zdjęć RTG, nakładanych na siebie przez specjalistyczne oprogramowanie. Pojedyncze badanie nie stanowi dużego zagrożenia dla zdrowia (za wyjątkiem sytuacji, gdy pacjentem jest dziecko poniżej 10. roku życia lub kobieta w ciąży), jednak nie należy powtarzać go zbyt często (stąd konieczność skierowania na takie badanie).

Zobacz też: Urografia: kiedy przeprowadza się badanie? Przebieg badania

Rezonans magnetyczny: na czym polega?

Rezonans magnetyczny, zwany w skrócie RM lub MRI, jest badaniem obrazowym wykorzystującym pole magnetyczne oraz wygenerowane komputerowo fale radiowe o określonej częstotliwości. Pacjent kładzie się na ruchomym stole, który wsuwany jest do wnętrza urządzenia. Podczas badania niedogodnością są: ciasna przestrzeń, w której znajduje się pacjent oraz dźwięki emitowane przez urządzenie. Z badania nie mogą korzystać osoby, w których ciele znajdują się metalowe elementy czy urządzenia.

Kiedy wykonać rezonans magnetyczny?

A zatem, kiedy wykonać rezonans magnetyczny, jeśli nie mamy do niego przeciwwskazań? Będzie niezwykle przydatny w diagnozowaniu chorób ośrodkowego układu nerwowego, chorób tkanek miękkich oraz schorzeń w ramach klatki piersiowej, śródpiersia, a także miednicy. Najczęściej wykonuje się rezonans magnetyczny głowy, diagnozując zawroty i bóle głowy oraz zaburzenia widzenia. Rezonans stosuje się również do badania kręgosłupa, jamy brzusznej, miednicy małej oraz serca.

Kiedy wykonać tomografię komputerową?

Wobec tego kiedy wykonać tomografię komputerową? Jest zwykle badaniem pilnym w urazach głowy i kręgosłupa, a także wówczas, gdy konieczne jest określenie typu udaru mózgu. TK pomoże także znaleźć miejsce krwawienia wewnętrznego. Wskazaniem do wykonania tomografii komputerowej może być podejrzenie chorób nowotworowych, tętniaków, guzów, jak również zatorowości płucnej. Najczęściej wykonuje się tomografię komputerową głowy i zatok, a także jamy brzusznej i klatki piersiowej. Wskazaniem do tomografii mogą być bóle i zawroty głowy, urazy czaszkowo-mózgowe, udary, podejrzenie stanów zapalnych, niedrożności bądź krwawienia z przewodu pokarmowego.

Zobacz też: Badanie PET (Pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa)

Więcej o: