Leczenie antyretrowirusowe (ARV): na czym polega, skutki uboczne
Leczenie antyretrowirusowe (ARV) - komu s³u¿y kuracja
Kuracja lekami antyretrowisuowymi przed³u¿a ¿ycie osobom zaka¿onym HIV zapobiegaj±c rozwojowi AIDS, ma na celu kontrolê zaka¿enia i minimalizacjê ryzyka przeniesienia wirusa na inne osoby. Zmniejsza niebezpieczeñstwo kolejnych infekcji, na które osoba zaka¿ona HIV jest niezwykle podatna (HIV to wirus niedoboru odporno¶ci). Kuracja antyretrowirusowa poprawia jako¶æ ¿ycia zaka¿onym, którzy dziêki niej mog± powróciæ do w miarê normalnego funkcjonowania. Taka kuracja nie pozostaje jednak obojêtna dla organizmu. Dlatego kluczowe jest kontrolowanie ogólnego stanu zdrowia osoby z HIV i leczenie chorób towarzysz±cych.
Leczenie antyretrowirusowe mo¿e byæ prowadzone zarówno w szpitalu, jak i w warunkach ambulatoryjnych, przy czym program leczenia ARV jest z zasady programem terapii ambulatoryjnej, chyba ¿e dojdzie do hospitalizacji pacjenta z powodu pogorszenia siê stanu zdrowia i chorób towarzysz±cych. Wtedy kuracja ARV kontynuowana jest w szpitalu.
Profilaktyka poekspozycyjna
Poza leczeniem osób zaka¿onych HIV i chorych na AIDS kuracjê lekami antyretrowirusowymi stosuje siê profilaktycznie u osób po gwa³tach czy pobiciach lub innych zdarzeniach, w wyniku których mog³o doj¶æ do zaka¿enia HIV. Jak na przyk³ad po uk³uciu ig³± nieznanego pochodzenia, a tak¿e po zachlapaniu krwi± lub materia³em potencjalnie zaka¼nym zawieraj±cym krew, ¶luzówek i ran z naruszeniem ci±g³o¶ci skóry.
Profilaktyka poekspozycyjna trwa 4 tygodnie. Potem wykonuje siê badanie krwi i postêpuje w zale¿no¶ci od wyniku.
Leczenie antyretrowirusowe (ARV) - na czym polega, jakie przynosi korzy¶ci
W czasie terapii pacjent otrzymuje zestaw sk³adaj±cy siê z trzech lub wiêcej leków. Zestaw leków jest dostosowywany do stanu zdrowia pacjenta, chorób towarzysz±cych, wieku. Przy planowaniu terapii ARV uwzglêdnia siê ponadto takie czynniki jak narkomania lub okazyjne przyjmowanie substancji psychoaktywnych przez osobê zaka¿on±.
Sze¶æ grup stosowanych obecnie leków antyretrowirusowych (materia³y informacyjne PTN AIDS)
- nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NRTI) - hamuj± dzia³anie enzymu przepisuj±cego materia³ genetyczny wirusa z RNA na DNA (co zmniejsza proces namna¿anie siê wirusa)
- nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NNRTI) - silnie hamuj± namna¿anie siê HIV
- inhibitory proteazy (PI) - substancje poprawiaj±ce skuteczno¶æ NRTI w obni¿aniu wiremii HIV (tj. ilo¶ci wirusa w mililitrze krwi)
- inhibitory fuzji - zapobiegaj± ³±czeniu siê wirusa z ludzk± komórk±
- antagoni¶ci koreceptora CCR5 - utrudniaj± wnikanie wirusa do komórek
- inhibitory integrazy - blokuj± proces integracji wirusowego DNA z j±drowym DNA komórki
Korzy¶ci z leczenia antyretrowirusowego:
- wyd³u¿enie okresu prze¿ycia pacjentów zaka¿onych HIV i chorych na AIDS, poprawa komfortu ich ¿ycia, wzmocnienie uk³adu odporno¶ciowego, pozwalaj±ce na powrót do ¿ycia spo³ecznego czy rodzinnego
- zmniejszenie zaka¼no¶ci osób z HIV, czyli ograniczenie liczby nowych zaka¿eñ poprzez obni¿enie poziomu wiremii HIV w organizmie pacjenta
- zmniejszenie ryzyka zaka¿enia siê partnera seksualnego
- spadek liczby zachorowañ na AIDS
- spadek ¶miertelno¶ci spowodowanej AIDS
- spadek zachorowalno¶ci na gru¼licê, która czêsto towarzyszy AIDS (i na inne tzw. zaka¿enia oportunistyczne - endogenne zaka¿enie charakterystyczne dla osób o obni¿onej odporno¶ci)
- ochrona zdrowia osób, które mog³y zostaæ zaka¿one w wyniku przestêpstwa (gwa³t, napa¶æ
Choroba monitorowana przez lekarza i wspomagana lekami antyretrowirusowymi oznacza te¿ mniej hospitalizacji.
Leczenie antyretrowirusowe (ARV) w Polsce
- Ujednolicone i zintegrowane leczenie ARV dla wszystkich regionów Polski jest prowadzone od 2001 roku. Obecnie leczenie jest prowadzone i finansowane w ramach programu zdrowotnego Ministerstwa Zdrowia „Leczenie antyretrowirusowe osób ¿yj±cych z wirusem HIV w Polsce na lata 2017 – 2021” - informuje Ministerstwo Zdrowia.
Leczeniem osób zaka¿onych HIV zajmuj± siê lekarze-specjali¶ci w specjalnie wytypowanych o¶rodkach. Lekarz rozpatruje ka¿dy przypadek indywidualnie. Uwzglêdnia przy tym miêdzy innymi:
- stan kliniczny pacjenta
- liczbê limfocytów CD4
- poziom wiremii HIV RNA
- wspó³istniej±ce zaka¿enia i choroby
- Rozpoczêcie leczenia ARV wymaga ¶wiadomej, pisemnej zgody pacjenta. W imieniu dziecka do 18. roku ¿ycia zgodê podpisuj± rodzice lub opiekunowie prawni. Terapi± ARV nie obejmuje siê osób, które nie gwarantuj± ¶cis³ej wspó³pracy lub kontynuacji leczenia z przyczyn psychospo³ecznych - czytamy na stronie ministerstwa.
Za poeskspozycyjn± kuracjê antyretrowirusow± (ARV) p³aci pañstwo, chyba ¿e do zaka¿enia (potencjalnego zaka¿enia) dosz³o w zwi±zku z wykonywaniem pracy. W takim przypadku za kuracjê p³aci pracodawca.
Ka¿dego roku ¦wiatowa Organizacja Zdrowia (WHO) aktualizuje schematy leczenia antyretrowirusowego, uwzglêdniaj±ce nowe leki ARV, które s± na bie¿±co rejestrowane w Unii Europejskiej (rejestracja zajmuj siê EMA - Europejska Agencja Leków).
W Polsce leczenia antyretrowirusowego opracowa³o Polskie Towarzystwo Naukowe AIDS (PTN AIDS) w formie Rekomendacji, które corocznie aktualizuje.
Pod tym linkiem znajduje siê wykaz o¶rodków prowadz±cych w naszym kraju kuracjê antyretrowirusow±. Pacjent sam mo¿e wybraæ miejsce, gdzie bêdzie siê leczy³, a tak¿e go zmieniæ.
Powik³ania kuracji antyretrowirusowej (ARV)
W trakcie terapii istnieje ryzyko pojawienia siê d³ugoterminowych powik³añ zdrowotnych, w tym:
-
Czy morsowanie jest zdrowe i bezpieczne? Morsowanie - przeciwwskazania, wady, zalety
-
Jak koronawirus uszkadza mózg - nowe wyja¶nienie
-
16 najlepszych pozycji seksualnych dla mê¿czyzn. Jego potrzeby na pierwszym miejscu, ale ona te¿ skorzysta
-
Tu rz±dzi ona, czyli 16 pozycji seksualnych, w których dominuje kobieta
-
Je¶li siê wahasz, czy szczepiæ siê przeciw COVID-19: fakty, które warto poznaæ
- Naukowcy stworzyli test laboratoryjny, który mo¿e wykryæ odpowied¼ immunologiczn± na COVID-19 w dwie-trzy minuty
- Depresja i stres os³abiaj± skuteczno¶æ niektórych szczepionek. Czy mog± os³abiæ szczepionkê na COVID-19?
- Kiedy masz szansê siê zaszczepiæ? To wielka niewiadoma, ale spróbujmy stworzyæ optymistyczny harmonogram szczepieñ Polaków
- COVID-19: W jednym z chiñskich miast robot pobiera wymazy z gard³a
- Postaæ Rejenta Milczka wymy¶li³: Mickiewicz, Fredro czy Krasicki? Znasz odpowied¼?