Wirusowe zapalenie oskrzeli (ostre zapalenie oskrzeli) trwa zazwyczaj poniżej trzech tygodni, a jego najbardziej charakterystycznym objawem jest kaszel. Przyczyny upatruje się w zakażeniach wirusami przeziębienia lub grypy.
Wśród nich znajdziemy wirusy grypy sezonowej typu A, wirusy grypy sezonowej typu B, wirusy paragrypy, wirusy RSV, koronawirusy, adenowirusy i rynowirusy. Te ostatnie powodują zwykle przeziębienie, mogą jednak opanować także oskrzela, wywołując stan zapalny.
Wirusowe zapalenie oskrzeli częściej dotyka dzieci oraz osoby starsze ze zmniejszoną odpornością. Zapalenie rozwija się bardzo szybko, wystarczą jeden-dwa dni, natomiast objawy, przede wszystkim kaszel, utrzymują się długo, nawet trzy tygodnie.
Wśród objawów wirusowego zapalenia płuc najbardziej charakterystyczny jest kaszel, któremu towarzyszy odkrztuszanie śluzowej, białawej plwociny, czasem też o zabarwieniu żółtym lub zielonkawym. Ponadto chory gorączkuje, skarży się na złe samopoczucie, czasem na ból mięśni. Niekiedy pojawia się świszczący oddech, będący efektem zwężenia światła oskrzeli.
Objawy grypopodobne, takie jak bóle mięśni i uczucie ogólnego rozbicia pojawiają się, gdy za zapaleniem oskrzeli stoją wirusy grypy lub paragrypy. Jeżeli zakaziły nas inne wirusy, w tym koronawirusy, dokucza nam głównie kaszel i gorączka.
Możemy też odczuwać dodatkowe objawy, takie jak ból gardła, ból głowy, katar lub zatkany nos związane z przeziębieniem. Objawy zapalenia stopniowo ustępują, ale na wyleczenie się potrzebujemy około tygodnia. Natomiast kaszel może nas męczyć jeszcze długo, nawet parę tygodni.
Do lekarza trzeba się zgłosić, gdy wysoka temperatura utrzymuje się kilka dni, a kaszel nie ustępuje. Nie lekceważmy naszego stanu, gdy pojawiają się duszności i świszczący oddech, a także silny ból w klatce piersiowej, nasilający się przy wdechu. Wszelkie niepokojące objawy, trwające dłużej niż 7 dni powinny nas skłonić do pójścia do lekarza.
Aby postawić diagnozę, lekarz zwykle nie potrzebuje dodatkowych badań, chyba że potrzebne jest wykluczenie zapalenia płuc. Wtedy robi się prześwietlenie klatki piersiowej. Pamiętajmy jednak, że zapalenie płuc ma silniejsze objawy niż zapalenie oskrzeli. Gorączka jest wyższa, a kaszel znacznie bardziej uciążliwy. Ponadto przy zapaleniu płuc szybko pojawiają się duszności. Lekarz zwykle rozpoznaje zapalenie płuc także podczas osłuchiwania klatki piersiowej.
Natomiast badanie mikrobiologiczne w celu sprawdzenia, jakie wirusy (lub bakterie) nas zaatakowały, nie jest potrzebne, ponieważ leczenie wirusowego i bakteryjnego zapalenia oskrzeli jest podobne.
Leczenie wirusowego zapalenia oskrzeli jest głównie objawowe (stosuje się leki przeciwkaszlowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne). Jeżeli mamy gorączkę zaleca się doraźne przyjmowanie paracetamolu i picie dużych ilości płynów. Oprócz paracetamolu przeciwgorączkowo działają także aspiryna i ibuprofen.
Należy pozostać w domu aż do wyleczenia i dużo odpoczywać. Można też zastosować leki ułatwiające odkrztuszanie, jeżeli doskwiera nam kaszel z wykrztuszaniem wydzieliny. Mogą to być takie leki jak ambroksol, acetylocysteina, karbocysteina lub gwajafenezyna (leki mukolityczne, które działają przez zwiększanie ilości i zmniejszanie lepkości śluzu). Przy suchym kaszlu pomocne są leki przeciwkaszlowe.
Przy wirusowym zapaleniu oskrzeli nie stosuje się antybiotyków. Natomiast w przypadku ostrego kaszlu lub duszności można zastosować leki rozkurczające oskrzela (np. fenoterol, salmeterol), gdy istnieje podejrzenie, że w wyniku zapalenia oskrzela uległy zwężeniu. Objawem jest wtedy charakterystyczny świszczący oddech.
Źródło: NHS,