Stawianie baniek - na czym polega ten zabieg?
Stawianie baniek znane jest medycynie od tysięcy lat. Tak metoda leczenia różnych schorzeń znana była już w starożytnych Chinach i na Bliskim Wschodzie, Mezopotamii czy w starożytnym Egipcie. Polega w zasadzie na wytworzeniu siły ssącej skórę przy pomocy specjalnego naczynia - bańki (może to być bańka szklana, ceramiczna, bambusowa, gumowa). W takiej bańce wytwarza się podciśnienie wielkości od 0,2 do 0,8 atmosfery poprzez przyłożenie płomienia do pokrytego palną substancją (spirytusem) naczyńka, co usuwa z niego tlen. Przyłożenie bańki do ciała w tym momencie powoduje powstanie próżni i "wessanie" skóry do wewnątrz. Istnieją także bańki z odpowiednią ssawką (bańki próżniowe), która usuwa powietrze z jej wnętrza.
Efektem wizualnym jest potem koliste zasinienie skóry, wywołane przez pęknięte naczyńka krwionośne tuż pod skórą (niczym zwykłe siniaki).
Bańki lekarskie mogą być stawiane "na mokro" i "na sucho". Bańki "na mokro" to metoda, w której dodatkowo nakłuwa się skórę w miejscu, w którym umieszcza się naczynie. Przy bańkach "na sucho" skóry się nie przekłuwa.
Ogólnie można powiedzieć, że mamy trzy rodzaje baniek: szklane, próżniowe i gumowe. W naszym kraju mogą je stawiać pielęgniarki bez zlecania tego zabiegu przez lekarza.
Stawianie baniek - jakie daje korzyści?
Jedna z teorii mówi, że stawianie baniek sprzyja gojeniu się skóry i łagodzi ból mięśni. Stąd popularność tej metody wśród niektórych sportowców. Ponadto stawianie baniek ma pomagać na:
- ból pleców i szyi
- migrenę
- odporność organizmu (zwalczanie infekcji)
- zapalenie stawów kolanowych
- choroby skóry, takie jak trądzik i pokrzywka
Stawianie baniek praktykuje się przy takich chorobach jak zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli, przeziębienie, zapalenie górnych dróg oddechowych.
Stawianie baniek - co tej metodzie mówi nauka?
Nie ma zbyt wielu przekonujących badań naukowych na temat wpływu na zdrowie tej metody leczenia. Po części dlatego, że w przypadku stawiania baniek trudno jest zaprojektować eksperyment kliniczny, który określa się nazwą "podwójnie zaślepione kontrolowane placebo" (co oznacza, że nikt z uczestników badania nie wie, czy otrzymuje dany lek, czy placebo, nie wiedzą tego także osoby przeprowadzające eksperyment - a takie są wymagania związane z badaniami klinicznymi leków i metod leczniczych). Ponadto trudno jest mierzyć ból w sposób w miarę obiektywny.
Nie jest zatem jasne, w jaki sposób stawianie baniek miałoby wpływać na zdrowie i wzmacniać odporność. Niemniej jednak są pewne dowody wskazujące na to, że stawianie baniek może zmniejszać ból szyi i pleców.
Wielu lekarzy uznaje je za terapię uzupełniającą, ponieważ nie jest metodą uznawaną w medycynie zachodniej. Niemniej jednak nie oznacza to, że stawianie baniek zupełnie nie działa. Prawdopodobnie działa poprzez wywoływanie miejscowego przekrwienia i hemostazy (proces zapobiegający wypływowi krwi poza naczynia krwionośne), a co za tym idzie także pobudzanie przepływu krwi.
Stawianie baniek - czy jest bezpieczne?
Stawianie baniek jest uznawane za procedurę bezpieczną. Skutki uboczne to okrągłe przebarwienia na skórze, które znikają po kilku dniach. W trakcie stawiania baniek możemy odczuwać lekkie szczypanie czy lekkie zasysanie skóry, ale właściwie to jedyne nieprzyjemne doznania w trakcie zabiegu. Niezwykle rzadko zdarzają się na przykład infekcje skóry oraz oparzenia i blizny (na przykład przy niewprawnym wykonaniu zabiegu). Istnieją też doniesienia, że mogą pojawić się potem bóle głowy, omdlenia, zawroty głowy, zmęczenie itp.
Nie należy jednak stawiać baniek w przypadku, gdy mamy poparzenia, choroby skóry, takie jak łuszczyca, egzema itp. Mogą bowiem pogorszyć objawy. Należy też pamiętać o odpowiedniej sterylizacji baniek (szczególnie tych do "baniek na mokro"), ponieważ mogą zostać zanieczyszczone krwią, a zatem być źródłem infekcji, takich jak zapalenie wątroby typu B i C i innych, przenoszonych przez krew. Bańki "na mokro" nie powinny być stosowane u osób z zaburzeniami krzepliwości krwi.
Źródła: MedicalNewsToday, NCCIH
