Co to jest dna moczanowa? Definicja
Dna moczanowa zwana także potocznie artretyzmem, jest chorobą, która ze względu na przewlekle występujące zaburzenia przemiany materii powoduje bolesne zniekształcenie stawów. Początkowo schorzenie ogranicza się do narządów ruchu, jednak z czasem może zaatakować także inne obszary, np. nerki. Większość pacjentów cierpiących na podagrę stanowią mężczyźni w średnim lub podeszłym wieku.
Wyróżnia się następujące rodzaje podagry:
- pierwotna - traktowana jest jako dziedziczne zaburzenie metabolizmu, w którym organizm z niewiadomych przyczyn ma kłopot z wydalaniem nadmiaru moczanów;
- wtórna, która pojawia się jako następstwo przebytej białaczki, napromieniowania, choroby nerek, nieprawidłowej diety, nadużywania alkoholu. Dna moczanowa wtórna może być chorobą współistniejącą przy cukrzycy typu II, nadciśnieniu tętniczym, nadwadze i otyłości.
Zobacz też: Choroby cywilizacyjne - przykłady chorób, przyczyny i profilaktyka
Dna moczanowa: objawy schorzenia
Dna moczanowa atakuje przede wszystkim stawy, powodując ich zniekształcenie, a także przewlekły ból. Za sytuację tą odpowiedzialny jest zbierający się w tkankach nadmiar kwasu moczowego pochodzącego z diety oraz rozpadu tkanek. Jego część rozpuszcza się we krwi, jednak większe ilości, nie znajdujące ujścia, krystalizują się i odkładają w stawach. Moczany wywołują w tym obszarze stan zapalny, który pacjent odczuwa w postaci bólu.
Z podagrą można żyć przez wiele lat nie mając świadomości jej istnienia. A wystarczy wykonanie rutynowego badania krwi, aby wykryć podwyższone stężenie moczanów w surowicy krwi. Jest to tzw. hiperurykemia.
Pierwszym dostrzegalnym objawem dny moczanowej jest nagły ostry ból stawu. Stan ten z dnia na dzień staje się przewlekły, może trwać nawet kilka tygodni - ból w tym czasie narasta falami i staje się coraz bardziej dotkliwy. Staw, w którym toczy się stan zapalny jest wrażliwy na dotyk, bywa mocno obrzęknięty i zaczerwieniony, a skóra na nim czerwona lub siniejąca. Te objawy powinny skłonić do wizyty u lekarza. Im bowiem szybciej wdrożone zostanie leczenie dny moczanowej i odpowiednia dieta, tym większa szansa, że podagra nie zaatakuje kolejnych stawów i tkanek miękkich.
Dna moczanowa: leczenie. Dieta jako element leczenia
W przypadku rozpoznania artretyzmu najważniejszym zadaniem, przed którym staje pacjent jest zmiana diety. To ona jest bowiem w znacznej mierze źródłem dostarczania organizmowi kwasu moczowego, którego skrystalizowane złogi powodują stan zapalny stawów.
Jaką zatem dietę stosować w przypadku dny moczanowej? Przede wszystkim pacjent powinien zadbać o nawodnienie organizmu. Każdy człowiek dziennie powinien przyjąć około 2 litrów płynu - w przypadku dny moczanowej nawet 3 do 4 litrów. Jest to niezwykle ważne, gdyż dzięki wodzie nadmiar kwasu moczowego jest wypłukiwany z organizmu. Jadłospis powinien obfitować w dania niskokaloryczne, gdyż nadmiar tłuszczu powoduje otyłość, która wzmaga odkładnia się moczanów. Dieta chorego na artretyzm powinna składać się z 4-5 posiłków, przy czym ostatni najlepiej spożyć na 3 godziny przed snem, tak aby maksymalnie ograniczyć możliwość zatrzymywania się kwasu moczowego we krwi.
Dna moczanowa: co jeść?
Osobom cierpiącym na dnę moczanową zaleca się wprowadzenie do diety dań gotowanych i pieczonych zamiast tych smażonych na tłuszczu. Mięso nie jest zakazane, ale nie powinno dominować w jadłospisie. Nie może w nim zabraknąć za to chudego nabiału i jaj jako bogatego źródła białka. Chorzy powinni maksymalnie zadbać o urozmaicenie dań, aby nie zabrakło w nich witamin i składników mineralnych. Polecane są także wiśnie i czereśnie jako produkty obniżające stężenie kwasu moczowego we krwi.
Zobacz też: Zaburzenia metaboliczne: przyczyny, rodzaje, objawy
Dna moczanowa: produkty zakazane w diecie
Chorzy na dnę moczanową powinni w szczególności unikać pewnej grupy pokarmów, które mogą wzmagać ich dolegliwości. Do produktów zakazanych w diecie należą m.in.:
- słodycze, słodkie napoje i owoce w dużych ilościach - są one źródłem cukrów prostych niezalecanych w diecie przy dnie moczanowej
- sól - hamuje wydalanie kwasu moczowego
- alkohol - nasila stan zapalny oraz wzmaga odczucie bólu w stawach
- przetwory mięsne, bulion, galareta
- owoce morza, sardynki, śledź, dorsz, łosoś, makrela, pstrąg.
