Barszcz Sosnowskiego jest rośliną dziko żyjącą, która występuje na coraz większych obszarach w naszym kraju. Przywędrował tu z Kaukazu, a dzięki temu, że jest wyjątkowo plenny i trudny do usunięcia - rozprzestrzenił się bardzo szybko.
Pierwsze okazy barszczu Sosnowskiego trafiły do Polski z ZSRR w celach badawczych. Nieco później rozpoczęto jego hodowlę w państwowych gospodarstwach rolnych - miał on służyć za paszę dla zwierząt. Dość szybko jednak zaniechano dalszej uprawy, ale nie zadbano jednocześnie o prawidłowe usunięcie pozostałych okazów.
Barszcz Sosnowskiego jest rośliną toksyczną i bardzo niebezpieczną dla ludzi i zwierząt. Może spowodować poważne uszkodzenia ciała w postaci oparzeń II i III stopnia, a w skrajnych przypadkach doprowadzić nawet do śmierci. Pierwsze objawy po kontakcie z rośliną pojawiają się w przeciągu kilkudziesięciu minut. Szczególnie niebezpieczne są dla alergików, u których pojawić mogą się owrzodzenia, a w konsekwencji martwica tkanek. Po kilku dniach od wypadku skóra podrażniona toksycznymi związkami ciemnieje. Pozostaje wrażliwa na promieniowanie UV nawet przez kilka lat.
Swoim wyglądem trujący barszcz przypomina znany wszystkim koper, jednak osiąga zdecydowanie większe rozmiary:
Zobacz też: Barszcz Sosnowskiego: jak go rozpoznać i gdzie zgłosić występowanie tej rośliny?
Barszcz Sosnowskiego, co roku w wakacje zbiera żniwo, zwłaszcza wśród dzieci i zwierząt. Rośnie bowiem na łąkach i innych nieogrodzonych terenach, gdzie często bawią się najmłodsi. Aby pojawiły się objawy obcowania z barszczem wystarczy przebywanie w okolicy jego występowania lub kontakt z rośliną - we wszystkich jej częściach znajduje się olejek eteryczny, posiadający w składzie toksyczne związki (furanokumaryny), które pod wpływem promieniowania słonecznego mogą wywołać:
Powyższe symptomy wzmagać może długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV, wysoka wilgotność powietrza, a także obfite pocenie osoby po kontakcie z rośliną.
Barszcz jest rośliną silnie rozmnażającą się. Szybko porasta teren, nawet ten bardzo rozległy. Ponadto pozostawia w ziemi wiele nasion, co sprawia, że zachowuje zdolność do odrastania przez kilka lat. Barszcz Sosnowskiego można spotkać przede wszystkim w miejscach nieużytkowanych przez człowieka, na łąkach, przy drogach, wzdłuż zbiorników wodnych. Rośnie również na polach uprawnych czy pastwiskach. Niestety coraz częściej znaleźć można go też w ogrodach i parkach, gdzie stanowi największe niebezpieczeństwo dla spacerowiczów.
Mapa zgłoszonych stanowisk barszczy kaukaskich w Polsce. fot. Najwyższa Izba Kontroli
Mapa występowania rośliny w Polsce jest bardzo rozległa. Nie ma miejsc zupełnie wolnych od toksycznego barszczu, jednak najczęściej spotkać go można na obszarze Południowej Polski, Warmii, Mazur oraz na Mazowszu.
Jak co roku, informacje ostrzegające przed kontaktem z barszczem Sosnowskiego wydały państwowe służby sanitarne. Komunikat GIS wskazuje m.in. na to, jak wygląda niebezpieczna roślina, gdzie można ją spotkać, a także inne przydatne porady dotyczące postępowania w przypadku jej napotkania. Wszystko to można znaleźć na oficjalnej stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego, ale także w mediach społecznościowych instytucji.
Warto wiedzieć, że w przypadku kiedy napotkamy na roślinę przypominającą barszcz Sosnowskiego należy niezwłocznie zgłosić to odpowiednim służbom, tj. Straży Miejskiej lub Policji, które zabezpieczą wskazany teren do momentu usunięcia niebezpiecznej rośliny. W ten sposób można uchronić nie tylko siebie, ale też innych przed niebezpiecznymi konsekwencjami kontaktu z nią.
Zobacz też: Pasternak toksyczny jak Barszcz Sosnowskiego. Rośnie na poboczach i powoduje poparzenia II stopnia