Choroba dekompresyjna: co to takiego?
Choroba dekompresyjna zwana inaczej kesonową to specyficzny zespół objawów, towarzyszący osobom, narażonym na nagłe zmiany ciśnienia w swoim otoczeniu. Chodzi konkretnie o spadek ciśnienia, który może pojawić się na przykład podczas zbyt gwałtownego wynurzenia się płetwonurka. Pierwsze wzmianki o chorobie dekompresyjnej pojawiły się już w XIX wieku. Wówczas dotyczyły one robotników, którzy zatrudnieni byli przy budowie mostów.
W trakcie zanurzenia na dużą głębokość na ciało oddziałuje wysokie ciśnienie hydrostatyczne. Zgodnie z prawem Henry'ego wzrost ciśnienia powoduje zwiększenie rozpuszczalności gazów w płynach. Zachodzi to również w ludzkim organizmie, gdzie pod wpływem wysokiego ciśnienia otoczenia, zwiększa się ilość gazów rozpuszczonych w krwi. Dotyczy to szczególnie azotu, znajdującego się w dużych ilościach w mieszaninie oddechowej (około 78 proc.). Gaz ten w takich warunkach będzie się odkładał we krwi oraz w większości tkanek organizmu. Pozbyć się go z organizmu można tylko na drodze procesu oddychania. W momencie, gdy ciśnienie zaczyna spadać, gaz zgromadzony w tkankach uwalnia się w postaci pęcherzyków, które są powodem powstawania objawów choroby dekompresyjnej.
Zobacz też: Prawidłowe ciśnienie krwi: jak mierzyć ciśnienie tętnicze?
Choroba kesonowa: objawy
Choroba kesonowa to inna, nieco dawniejsza nazwa choroby dekompresyjnej. Związana jest ona z pierwszymi opisanymi przypadkami tego typu objawów, które dotyczyły robotników budujących mosty. Podczas pracy byli oni zamykani w swego rodzaju skrzyniach (kesonach), które umożliwiały wielogodzinną pracę pod powierzchnią wody, dzięki panującemu w nich wysokiemu ciśnieniu, które powstrzymywało dostawanie się do ich wnętrza wody. Takie warunki sprzyjały powstawaniu objawów choroby kesonowej, takich jak:
- świąd skóry
- bóle stawów
- bóle mięśniowe
- ogólne osłabienie i poczucie zmęczenia
- powstawanie rozlanych obrzęków
- zaburzenia czucia
- utrata świadomości
- częściowy niedowład lub paraliż.
To, jak poważne objawy pojawią się u konkretnej osoby, zależy w dużej mierze od tego, jak głęboko zanurzyła się i jak szybko opuściła wodę. Objawy choroby kesonowej pojawiają się zazwyczaj już po kilku godzinach, jednak zdarza się, że trzeba na nie poczekać nawet dobę od wypłynięcia.
Choroba nurków: skąd wzięła się nazwa?
Choroba nurków to potoczna nazwa choroby dekompresyjnej. To właśnie w ich przypadku istnieje największe ryzyko jej wystąpienia. W normalnym, codziennym życiu nie jesteśmy narażeni na wielkie wahania ciśnienia. Nurkowie zaś schodząc pod wodę, a konkretnie wynurzając się spod niej zbyt gwałtownie, bez zachowania szczególnej ostrożności, mogą doznać poważnych uszczerbków zdrowotnych, a w najgorszym wypadku nawet umrzeć. Doświadczeni nurkowie doskonale wiedzą z czym wiąże się zbyt gwałtowne wynurzenie, jednak nurkowanie w ostatnich latach stało się popularną atrakcją turystyczną i spróbować go może niemal każdy. Stąd też przypadków osób cierpiących na chorobę nurków nie ubywa.
Leczenie choroby dekompresyjnej
W przypadku, kiedy chory doznaje zaawansowanych objawów choroby dekompresyjnej, wówczas w ramach leczenia stosuje się zabieg umieszczenia go w komorze dekompresyjnej. Robi się to w celu odtworzenia warunków, w jakich doszło do powstania objawów - znając głębokość i czas jak długo nurkował. Tym razem jednak stwarza się organizmowi warunki stopniowej zmiany ciśnienia, co pozwala na powolne pozbycie się nadmiaru pęcherzyków azotu.
Zobacz też: Ciśnienie atmosferyczne w Polsce szaleje. Jak to wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie?
