Ciśnienie w oku - skąd się bierze i jaka jest norma
Aby nasze oko funkcjonowało prawidłowo musi w nim panować odpowiednie ciśnienie, tzw. ciśnienie wewnątrzgałkowe czy śródgałkowe. Ośrodki optyczne, a więc rogówka i soczewka, powinny być odpowiednio napięte i gładkie aby dobrze funkcjonować. Tę sprężystość zapewnia im znajdująca wewnątrz oka ciecz wodnista, produkowana przez nabłonek ciała rzęskowego. To dzięki niej odżywiane są także te elementy oka, które nie posiadają własnych naczyń krwionośnych.
Ciecz wodnista powinna mieć odpowiednie ciśnienie, co zapewnia optymalną pracę oka. To ciśnienie zależy od szybkości produkcji oraz tempa odpływania cieczy wodnistej z oka. Jeżeli ciecz jest w równowadze, mówimy o prawidłowym ciśnieniu śródgałkowym. Norma waha się od 10 do 21 mm Hg.
Ciśnienie wewnątrzgałkowe zmienia się w ciągu doby, mniej więcej o 2-6 mm Hg, przy czym najwyższe ciśnienie panuje rankiem. Dlatego w celu sprawdzenia, czy jest prawidłowe wykonuje się tzw. krzywą dobową ciśnienia. Oznacza to wielokrotne pomiary w ciągu doby. Mroczki w polu widzenia powstają właśnie wtedy, gdy doświadczamy dużych dobowych różnic ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Jeżeli istnieją duże odstępstwa od normy oznacza to, że mamy groźne dla oka podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, natomiast zbyt niskie powiązane bywa z takimi schorzeniami jak zapalenia naczyniówki, zanik gałki ocznej, cukrzyca. Może także być efektem urazu. Jeżeli wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe utrzymuje się przez dłuższy czas, może doprowadzić do rozwoju jaskry i nieodwracalnie zniszczyć włókna nerwu wzrokowego, co kończy się utratą widzenia.
Nadciśnienie oczne - definicja
Wysokie ciśnienie w oku oznacza, że ma wartość wyższą niż 21 mm Hg mierzone w jednym lub w obu oczach. Ciśnienie w gałce oczne bada się poprzez sprawdzenie jej naprężenia przy pomocy przyrządu zwanego tonometrem, a także orientacyjnie metodą palpacyjną. Diagnozę potwierdza się zazwyczaj poprzez dodatkowy pomiar inną metodą.
W celu zdiagnozowania stanu oka wykonuje się ponadto takie badania jak: badanie grubości rogówki, badanie kąta przesączania, ocenę dna oka, w tym tarczy nerwu wzrokowego oraz badanie pola widzenia.
Nadciśnienie oczne - możliwe przyczyny
Ciecz wodnista w oku produkowana jest przez nabłonek rzęskowy. Co minutę wytwarzane jest około dwóch milimetrów tej cieczy, która przepływa do komory przedniej oka przez otwór źreniczny, a następnie odpływa przez tzw. kąt przesączania, czyli miejsce znajdujące się między rogówką a tęczówką, przedostając się do zatoki żylnej twardówki, nazywanej kanałem Schlemma. W ten sposób odpływa około 90 procent cieczy wodnistej, pozostałe 10 procent odpływa drogą naczyniówkowo-twardówkową przez tęczówkę oraz ciało rzęskowe do przestrzeni nadtwardówkowej.
Kąt przesączania może być odpowiedzialny za wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego jeżeli nie odprowadza prawidłowo cieczy wodnistej. Zdarza się tak, gdy ulegnie uszkodzeniu, zwężeniu lub jest nieprawidłowo zbudowany. Drugim powodem wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego może być nadprodukcja cieczy wodnistej przez nabłonek rzęskowy. Szybkość przesączania (odpływu) zależy od oporu w drogach odpływu i od ciśnienia w żyłach nadtwardówkowych.
Zatem zaburzenie równowagi pomiędzy wydzielaniem a odprowadzaniem cieczy wodnistej odpowiada za nieprawidłowe ciśnienie w gałce ocznej. Może być także skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków, przede wszystkim sterydów, skutkiem urazu fizycznego, a także objawem chorób, takich jak choroby rogówki, zespół eksfoliacji i innych.
Nadciśnienie oczne dotyczy częściej osób powyżej 40-tego roku życia i z cieńszą rogówką. Ryzyko wystąpienia nadciśnienia ocznego związane jest także z rodzinną historią chorób, takich jak na przykład jaskra.
Nadciśnienie oczne - objawy, leczenie
Objawy nadciśnienia ocznego to ból oka, zamglone widzenie czy tworzenie się aureoli wokół przedmiotów. Nie wolno bagatelizować tego stanu. W leczeniu zastosowanie mają krople obniżające poziom ciśnienia.
