Posiew moczu - na czym polega badanie, kiedy się je wykonuje

Posiew moczu to jedno z badań laboratoryjnych pomagających w wykryciu problemów z układem moczowym. Badanie nie jest zaliczane to badań podstawowych i wykonywane jest na polecenie lekarza. Jak przygotować się do posiewu moczu? Jak interpretować wyniki?

Celem badania jest ocena ilościowa tzw. morfotycznych składników moczu, czyli m.in. leukocytów, erytrocytów, soli mineralnych oraz bakterii i grzybów.

Posiew moczu to badanie polegające na namnożeniu w laboratorium, na specjalnych pożywkach, bakterii pochodzących z próbki moczu. Badanie ma zidentyfikować rodzaj bakterii, które są w badanej próbce, po to by określić ich wrażliwość na antybiotyki, czyli tzw. antybiogram. Dzięki rozpoznaniu szczepu bakterii, który wywołał zakażenie układu moczowego można dobrać właściwy lek.

Posiew moczu lekarz zaleca w przypadku pacjentów, którzy zgłaszają się z takimi min. objawami jak: bolesne oddawanie moczu, częste oddawanie moczu, niepełne opróżnienia pęcherza, uczucie parcia na mocz. Badanie to jest zalecane również w przypadku gdy jest nieprawidłowy wynik badania ogólnego moczu.

Posiew moczu - przygotowanie do badania

Prawidłowe przygotowanie próbki moczu wymaga przestrzegania kilku zasad, aby nie zafałszować wyniku. Zdrowa osoba wydala jałowy mocz, natomiast okolice cewki moczowej są miejscami bytowania wielu drobnoustrojów. Przede wszystkim należy kupić jałowy pojemnik na mocz. Nie należy dotykać wewnętrznych części pojemniki i przykrywki.

Równie ważne jest zadbanie o higienę, przed pobraniem moczu należy dokładnie umyć ręce i miejsca intymne oraz osuszyć je. Ciągle musimy pamiętać, że przestrzeganie każdej z tych zasad jest konieczne, by uniknąć zanieczyszczeń, a tym samym zafałszowania wyniku badania.

Próbkę moczu należy oddać rano, po przebudzeniu, ponieważ wtedy w moczu jest  największa liczba bakterii. Do pojemniczka powinien trafić środkowy strumień moczu. Co to oznacza? Zaczynamy oddawać mocz i po chwili podstawiamy pojemnik, napełniamy go mniej więcej w  jednej trzeciej objętości. Dzięki tej technice minimalizujemy ryzyko zanieczyszczenia próbki drobnoustrojami, które bytują w cewce moczowej.

Gotową próbkę w ciągu 2 godzin trzeba dostarczyć do laboratorium. Jeżeli jest to niemożliwe próbkę trzeba przechować w temperaturze od 4 do 8 stopni Celsjusza, jednak nie dłużej niż przez kilka godzin. Nie wolno zostawiać próbki moczu w temperaturze pokojowej, ponieważ powoduje to wzrost bakterii, a w konsekwencji fałszywy wynik badania.

W przypadku, gdy pacjent nie ma możliwości dostarczenia moczu w dniu pobrania zaleca się pobranie moczu na podłoże transportowo-wzrostowe. Pojemnik z takim podłożem podobnie jak zwykły pojemnik można dostać w każdej aptece.

Posiew moczu — interpretacja wyników

Generalnie wynik badania moczu może być negatywny, albo pozytywny. Negatywny wynik oznacza, że mocz jest jałowy, nie stwierdzono w nim bakterii. Jest to podstawa do wykluczenia infekcji dróg moczowych. Jeśli jednak występują objawy zakażenia, może to świadczyć, że zostało ono wywołane bakteriami niewykrywalnymi podczas tego rodzaju badania

Pozytywni wynik badania moczu określa rodzaj i liczbę bakterii obecnych w moczu. Liczbę bakterii przelicza się na 1 ml moczu. Jeśli liczba bakterii wynosi ponad 100000 w 1 ml moczu - oznacza to infekcję. Do wyniku posiewu moczu dodawany jest zestaw antybiotyków wraz z informacją, które z nich są w stanie zwalczyć wykryte bakterie.