Skrót ABR powstał od angielskich słów “Auditory Brainstem Response”, które oznaczają “słuchową odpowiedź pnia mózgu”. Badanie potencjałów słuchowych wywołanych jest badaniem obiektywnym, co oznacza, że jego przeprowadzenie nie wymaga współpracy pacjenta, a wynik jest niezależny od odczuć pacjenta. W związku z tym, badanie można przeprowadzić nawet u osób, które nie są w stanie współpracować z lekarzem, u takich, z którymi nie ma kontaktu, u małych dzieci, a nawet niemowląt.
Co więcej, wskazane jest, żeby badanie było wykonywane podczas snu, ponieważ wtedy badana osoba nie porusza się i nie rozpraszają jej żadne czynniki zewnętrzne. W związku z tym, jeżeli badanie jest przeprowadzane u niemowlaka, rodzicom zaleca się, aby dziecko nie spało przed badaniem i było nienakarmione przed udaniem się do lekarza. W takich sytuacjach najlepiej jest nakarmić niemowlaka dopiero w pomieszczeniu, w którym będzie przeprowadzane badanie, ponieważ wtedy istnieje większa szansa, że dziecko zaśnie i prześpi całe badanie. Czasami, jeżeli nie jest możliwe przeprowadzenie badania podczas snu i istnieje podejrzenie, że pacjent nie będzie leżał spokojnie, przed rozpoczęciem podaje się badanemu narkozę.
ABR – wskazania do badania
Badanie potencjałów słuchowych wywołanych przeprowadza się u osób, u których występuje podejrzenie głuchoty lub niedosłuchu. Wskazaniami do badania są również guz nerwu słuchowego, częste zaburzenia równowagi oraz zawroty głowy, które mogą świadczyć o występowaniu nieprawidłowości w przewodzie słuchowym. ABR wykonuje się też u noworodków, u których podczas przesiewowych badań słuchu wykazano jakieś zaburzenia. Badanie tego typu jest szczególnie przydatne w przypadku pacjentów, z którymi nie ma kontaktu, na przykład z powodu niepełnosprawności, co wyklucza możliwość przeprowadzenia nieobiektywnych badań słuchu.
Badanie ABR – przebieg
Przed badaniem na głowie pacjenta umieszczane są cztery elektrody, a w uszy pacjenta wkładane są słuchawki. Z słuchawek pacjentowi puszczane są dźwięki o różnej częstotliwości (dźwięk o określonej częstotliwości powtarza się kilkukrotnie z różnym natężeniem). Podczas gdy przez słuchawki emitowane są poszczególne dźwięki, za pomocą elektrod mierzone są reakcje nerwowe pnia mózgu. W badaniu wykorzystywana jest technika EEG (elektroencefalografia). Zebrane dane przesyłane są do komputera. Specjalne oprogramowanie analizuje wyniki i przedstawia je w formie wykresu, na podstawie którego określa się między innymi próg słuchu oraz to, jak pacjent reaguje na poszczególne dźwięki. Wykres tego typu przedstawia fale mózgowe (oznaczane rzymskimi cyframi od I do V), z których każda odpowiada innemu odcinkowi drogi słuchowej. Jeżeli na wykresie pojawia się fala V oznacza to, że dźwięki docierają do kory mózgu, natomiast wszelkie zaburzenia widoczne są jako amplitudy fal. Badanie tego typu jest w pełni bezpieczne, bezbolesne i nie wywołuje powikłań. Trwa około godziny, a przez ten czas pacjent powinien leżeć spokojnie i nieruchomo, nie mówiąc ani nie wykonując żadnych czynności.
Badanie potencjałów słuchowych wywołanych pozwala na określenie progu słyszenia, stwierdzenia ewentualnego niedosłuchu, a także jego rodzaju i stopnia. Wstępne wyniki badania w formie wykresu są dostępne praktycznie natychmiast po przeprowadzeniu badania. Mimo tego, zazwyczaj pacjent musi poczekać na opis wykresu, który jest wykonywany przez audiologa. Czas oczekiwania to zazwyczaj około 7 dni.
Jeśli badanie musi zostać wykonane w narkozie, ważne jest odpowiednie przygotowanie. Przed podaniem znieczulenia ogólnego należy powstrzymać się od jedzenia, a ostatni posiłek należy zjeść najpóźniej o północy dnia poprzedzającego badanie. Nie należy również pić innych płynów niż woda oraz soki owocowe niezawierające miąższu. W przypadku dzieci, które karmione są mlekiem matki, ostatnie karmienie powinno odbyć się najpóźniej 4 godziny przed podaniem narkozy, natomiast dzieci karmione mlekiem modyfikowanym można nakarmić najpóźniej 6 godzin przed badaniem.
