Błona bębenkowa ulega odkształceniom, które wywołują zmiany ciśnienia w przewodzie słuchowym zewnętrznym. Jest to element ucha zewnętrznego, który pełni bardzo ważną rolę w procesie przekazywania dźwięków, które płyną z otoczenia, są pobierane przez małżowinę uszną i kierowane do błony bębenkowej. Sztywność błony bębenkowej, nazywana również impedancją akustyczną ucha, może zmieniać się w przebiegu różnych schorzeń laryngologicznych, dlatego jej stan jest przydatny w procesie diagnostycznym.
Tympanometria – wskazania
Tympanometrię wykonuje się przede wszystkim u pacjentów, u których podejrzewa się niedosłuch, ale również u takich, u których istnieje prawdopodobieństwo niedowładu nerwu twarzowego. Badanie przeprowadza się też w celu potwierdzenia zapalenia ucha środkowego u dzieci. Wskazaniami do przeprowadzenia badania są różne rodzaje niedosłuchu, w tym:
- Niedosłuch odbiorczy,
- Niedosłuch przewodzeniowy związany z zaburzeniami drożności trąbki słuchowej,
- Niedosłuch przewodzeniowy o nieznanej przyczynie,
- Niedosłuch przewodzeniowy związany z występowaniem płynu w jamie bębenkowej,
- Niedosłuch przewodzeniowy przebiegający z niezmienioną błoną bębenkową.
Oprócz niedosłuchu, audiometria impedancyjna pozwala na zdiagnozowanie takich problemów jak przebicie błony bębenkowej, wysiękowe zapalenie ucha czy niedrożność trąbki Eustachiusza. Badania nie można przeprowadzić u osób, które z różnych przyczyn nie mają błony bębenkowej.
Tympanometria – na czym polega?
Audiometria impedancyjna polega na pomiarze odbicia fal dźwiękowych od błony bębenkowej ucha w czasie zmian ciśnienia w kanale słuchowym. Jest badaniem obiektywnym, co oznacza, że nie wymaga współpracy ze strony pacjenta, w związku z czym może być stosowane nawet u małych dzieci oraz pacjentów, z którymi nie ma kontaktu, na przykład z powodu niepełnosprawności. Badanie umożliwia ocenę stanu ucha środkowego, przede wszystkim sztywności układu kosteczek. Poza tym, pozwala stwierdzić obecność płynu w jamie bębenkowej lub bezpowietrzność jamy bębenkowej. Dodatkowo, podczas badania ocenia się stan ucha wewnętrznego. Jest to możliwe dzięki istnieniu tak zwanego odruchu z mięśnia strzemiączkowego na bodźce akustyczne.
Tympanometria – przebieg
Przed badaniem konieczna jest wizyta u laryngologa i przeprowadzenie badania otolaryngologicznego, które ma na celu przede wszystkim ocenę drożności trąbki słuchowej. Dodatkowo, u pacjentów, u których istnieje taka możliwość, przeprowadza się badania subiektywne, na przykład audiometrię słowną albo audiometrię tonalną. Badanie wykonuje się w pozycji siedzącej. Podczas badania do kanału słuchowego zewnętrznego wprowadza się zatyczkę, która uszczelnia przewód oraz sondę pomiarową, która skonstruowana jest w taki sposób, że umożliwia zmiany ciśnienia od –400 do +400 mm słupa wody oraz emituje dźwięki o różnym natężeniu, a także pozwala na wykonanie pomiarów. Następnie stopniowo zmienia się ciśnienie jednocześnie generując bodźce dźwiękowe i rejestruje wychylenie błony bębenkowej związane ze zmianami ciśnienia.
Poza tym, zapisywane są reakcje mięśnia strzemiączkowego. Ważne jest, aby podczas badania pacjent nic nie mówił oraz nie przełykał śliny, ponieważ powoduje to przerwanie szczelności przewodu słuchowego. Wyniki badania są przedstawiane na wykresach, do których dołączany jest opis wykonywany przez specjalistę. Na wykresie widoczna jest krzywa, która odzwierciedla wychylenia błony bębenkowej. Za prawidłowy wynik uznaje się tak zwaną krzywą typu A, na której maksimum (szczyt) występuje przy zerowym ciśnieniu. Jeżeli szczyt jest przesunięty w lewą stronę (ku ujemnym wartościom ciśnienia) mówi się o krzywej typu C, natomiast płaska krzywa to krzywa typu B.
Badanie trwa zazwyczaj kilkanaście minut i jest bezbolesne, jednak może powodować pewien dyskomfort, który jest spowodowany zmianami ciśnienia w przewodzie słuchowym oraz głośnością dźwięków emitowanych w trakcie badania. W przypadku, gdy badanie jest wykonywane u dzieci, zaleca się, aby rodzic trzymał pociechę na kolanach, ponieważ maluch może źle reagować na zmiany ciśnienia w uchu oraz generowane dźwięki. Przed badaniem warto uprzedzić dziecko o tym, że badanie może być nieprzyjemne, ponieważ aby prawidłowo przeprowadzić badanie mały pacjent nie może się poruszać, płakać, ani mówić.
