Obecnie, aby zostać kardiochirurgiem należy najpierw ukończyć 6-letnie studia medyczne, które kończą się uzyskaniem dyplomu oraz statusu ograniczonego prawa do wykonywania zawodu lekarza. Następnym krokiem jest obycie 13-miesięcznej praktyki zawodowej, zakończonej egzaminem. Pozytywny wynik oznacza dla kandydata uzyskanie prawa do wykonywania zawodu i stanowi przepustkę do rozpoczęcia tzw. specjalizacji. Na tym etapie lekarze mają do wyboru aż 40 profesji, do których zalicza się m.in. kardiochirurgię. Nauka specjalizacji trwa od 2 do nawet 10 lat (transplantologia), w zależności od jej rodzaju. Specjalizacja kardiochirurgiczna trwa 6 lat i kończy się egzaminem specjalizacyjnym, zawierającym część ustną oraz pisemną. Dopiero po zaliczeniu tego egzaminu, lekarz zostaje specjalistą np. kardiochirurgii.
Kardiochirurg jest to lekarz specjalista, którego obszar działań jest silnie powiązany z kardiologią. Jak nazwa wskazuje, kardiochirurgowie zajmują się chirurgią serca, a także naczyń okołosercowych. Do chorób, które stanowią przedmiot badań specjalistów zalicza się:
Do zadań kardiochirurga należą wszelkie (bardzo trudne) operacje najczęściej na otwartym sercu, na przykład wszczepienie lub wymiana zastawek sercowych, wycinanie tętniaków aorty, wszczepienie rozrusznika serca, a także laserowe leczenie chorób serca oraz naczyń krwionośnych.
Kardiochirurgia jest również silnie powiązana z transplantologią, ponieważ to właśnie kardiochirurdzy dokonują przeszczepu serca, a także przygotowują pacjenta do operacji oraz sprawują opiekę po przeszczepie.
W Polsce chirurgowie dziecięcy zajmują się również kardiochirurgią. Chirurgia dziecięca zaliczana jest do podstawowych specjalności lekarskich, obejmuje wszelkie operacje chirurgiczne na dzieciach od okresu płodowego, noworodkowego, do 18-roku życia, w tym operacje serca. Wynika to z tego, że organizm dziecka (szczególnie w okresie noworodkowym i niemowlęcym) funkcjonuje zupełnie inaczej niż organizm dorosłego człowieka. Równowaga wodno-elektrolitowa, regulacja temperatury ciała, gospodarka hormonalna jest zupełnie inna niż u osób dorosłych, w związku z tym zabiegi przebiegają zupełnie inaczej, obciążone są innym ryzykiem niż w przypadku dorosłych.
Aby umówić się do kardiochirurga na wizytę bezpłatną (na Narodowy Fundusz Zdrowia) konieczne jest skierowanie od lekarza rodzinnego lub kardiologa. W Polsce czas oczekiwania na wizytę wynosi od kilku tygodni do kilku miesięcy (w zależności od placówki). Podczas wizyty i po przeprowadzeniu wywiadu lekarz specjalista (kardiochirurg) kieruje chorego na specjalistyczne badania.
Podstawowymi badaniami kardiochirurgicznymi są: