Wyniki badania, prowadzonego na University of East w Anglii pokazały, że problem jest niebagatelny. Szacuje się, że jedną osobę na 20 dotykają zaburzeniami węchu, w tym anosmia. Jest to nabyta lub wrodzona, całkowita utrata funkcji węchu. Czasem bywa też stanem przemijającym. Występuje na skutek uszkodzenia komórek węchowych lub w wyniku zniszczenia nerwu węchowego. Istnieje wiele różnorodnych przyczyn utraty węchu. To między innymi infekcje, urazy fizyczne, a także zaburzenia neurologiczne, podeszły wiek lub przyjmowanie niektórych leków lub narkotyków. Zdarza się ponadto, że utracie węchu towarzyszy utrata zmysłu smaku, co powoduje zaburzenia odżywiania. Niektóre osoby mają tak zniekształcony węch, że czują zapachy, których faktycznie nie ma, co także implikuje problemy w ich codziennym życiu.
Niewiele jest badań dotyczących sfery emocjonalnej i praktycznej, która związana jest z utratą węchu. Nowe badania pokazały ogrom trudności, z którymi borykają się osoby pozbawione zmysłu węchu. Zmienia się prawie każdy aspekt ich życia, niektórzy tracą przez to najbliższe osoby lub przeżywają istne katusze, nie potrafiąc dopasować się do wymogów codziennego życia.
Naukowcy z University of East podjęli współpracę ze Smell and Taste Clinic w James Paget University Hospital w Gorleston-On-Sea. Jest to pierwsza klinika w Wielkiej Brytanii poświęcona zagadnieniom smaku i zapachu.
W badaniu wzięło udział 71 osób w wieku od 31 do 80 lat, którzy opisywali swoje doświadczenia powiązane z utratą węchu. Okazało się, że to zaburzenie w znacznym stopniu zmieniło ich życie. Wszyscy czuli się izolowani, mieli kłopoty z utrzymaniem właściwych relacji z ludźmi, w tym z najbliższymi, przeżywali stany depresyjne i lękowe. Do tego dołączały się zazwyczaj poważne obciążenia finansowe, związane z leczeniem czy szukaniem pomocy psychologa lub psychiatry.
Brak węchu może nawet zagrażać życiu
Jednym z naprawdę poważnych problemów jest niezdolność do postrzegania zagrożeń, takich jak zapach ulatniającego się gazu czy zepsutego jedzenia
- mówi prof. Carl Philpott z UEA's Norwich Medical School. "A zapach nie tylko ratuje życie, ale i poprawia jego jakość" - dodaje naukowiec. Przestaje nas cieszyć jedzenie lub jemy byle co, ponieważ nie czujemy smaku. Stąd problemy zdrowotne wywołane złej jakości jedzeniem lub nadmierne tycie. Osoby badane stwierdzały także, że straciły zainteresowanie przygotowywaniem posiłków, co pogarszało ich kontakty z rodziną i przyjaciółmi.
Niemożność powiązania zapachów ze szczęśliwymi wspomnieniami z dzieciństwa czy z młodości także była problemem. "Zapachy łączą nas z ludźmi, miejscami i doświadczeniami emocjonalnymi. Takimi jak świąteczne zapachy, perfumy i zapachy ludzi" - zauważa prof. Philpott. "Wiele osób opisywało także negatywny wpływ utraty węchu na relacje z ludźmi, związane nie tylko z przyjemnością czerpaną ze wspólnego jedzenia, ale także ze sfery seksualnej".
Przyczyną niepokoju i zażenowania była także kwestia higieny osobistej. Wielu uczestników badania niepokoiła niemożność powąchania własnego ciała. Rodzice małych dzieci nie wiedzieli, kiedy zmienić pieluszkę dziecku, ponieważ nie rozpoznawali alarmującego zapachu. Matki małych dzieci cierpiały, gdy nie mogły powąchać swoich dzieci. Zwykle trudno nam jest sobie wyobrazić, jak wiele zawdzięczamy węchowi i co możemy utracić.
Naukowcy i współpracujący z nimi pracownicy kliniki wyrażają na koniec nadzieję, że ich badania spowodują większe zrozumienie problemów, z jakimi borykają się osoby pozbawione węchu.
Badania zostały opublikowane na łamach Clinical Otolaryngology.
Źródło: ScienceDaily
