Psylocybina - co to takiego?
Psylocybina (4-PO-DMT) jest to organiczny związek chemiczny o właściwościach psychodelicznych, czyli powodujących zmiany stanu świadomości oraz zmiany w sposobie myślenia czy odczuwania emocji oraz zmiany w percepcji siebie i otoczenia. Psylocybina występuje w sposób naturalny w około 200 gatunkach grzybów zwanych psylocybinowymi, rosnących w niektórych regionach Europy oraz Ameryki Północnej i Południowej. Grzyby zawierające psylocybinę nazywane są także popularnie grzybami magicznymi.
W naszym kraju znajdziemy ten związek w grzybie nazywanym łysiczka lancetowata. Są to małe brązowawe grzybki zażywane pod postacią naparu, czasem z dodatkami, dzięki którym ma mniej gorzki smak. Bywają też suszone i rozdrabniane, a następnie formowane w coś na kształt tabletek.
Psylocybina jako substancja halucynogenna w większości krajów jest wpisana na listę nielegalnych środków psychoaktywnych. Zażycie psylocybiny wywołuje przeżycia nieco podobne do tych po wzięciu LSD, takie jak uczucie euforii, zmiany w percepcji zmysłowej i inne. Obie substancje mają działanie zbliżone do działania serotoniny. Psylocybina nie jest substancją uzależniającą, niemniej jednak jej zażywanie niesie ze sobą zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki fizyczne oraz psychiczne. Może bowiem wywoływać epizody psychotyczne, a u osób obciążonych rodzinnie schizofrenią lub inną postacią choroby psychicznej, psylocybina zwiększa ryzyko wystąpienia psychozy.
Psylocybina była testowana jako lek przeciwbólowy przy samoistnych napadowych bólach głowy, a także do leczenia zaburzeń lękowych oraz depresji. Mimo pozytywnych doświadczeń w leczeniu lekoopornej depresji naukowcy są nadal ostrożni i postulują dalsze badania nad skutecznością i bezpieczeństwem psylocybiny jako środka terapeutycznego, szczególnie że istnieje niebezpieczeństwo niekontrolowanego zażywania tej substancji.
Psylocybina - właściwości. Jak działa psylocybina?
Psylocybina aktywuje receptory serotoninowe, znajdujące się głównie w korze przedczołowej, która odpowiada za poznanie, percepcję oraz nastrój. Halucynogeny wpływają na te części mózgu, które są związane ze stanem pobudzenia, lęku i paniki. Psylocybina nie zawsze wywołuje aktywne halucynacje wzrokowe czy słuchowe, ale zmienia ogląd rzeczywistości.
Po spożyciu grzybów znajdujący się w nich związek jest wchłaniany w jelitach i przekształcany w psylocynę. Halucynogenne działanie substancji objawia się po około 30 minutach od spożycia i trwa od 4 do 6 godzin. Ale zdarza się, że zmiany w percepcji mogą ciągnąć się nawet parę dni. Moc działania grzybów zależy od ich gatunku, pochodzenia, warunków, w których były uprawiane, a także od postaci, a jakiej zostały spożyte. Suszone grzyby są mocniejsze, jest w nich 10 razy więcej substancji aktywnych niż w świeżych.
Działanie psylocybiny jest podobne do działania LSD, powoduje bowiem zmianę nastroju, inne postrzeganie czasu i przestrzeni, a także szereg objawów, nieco innych u każdego człowieka. Efekty zażycia psylocybiny są bowiem zależne od stanu psychicznego i osobowości danej osoby, a także od doświadczenia z psychodelikami. Niekorzystne efekty częściej dotykają osób, które są niestabilne psychicznie lub pełne lęków co do skutków działania halucynogenu.
Jakich jeszcze efektów możemy się spodziewać po psylocybinie? Oprócz euforii może pojawić się także uczucie spokoju. Czasami także gwałtowne zmiany nastroju. Po zjedzeniu grzybów może przyjść też poczucie duchowego, niemal mistycznego przebudzenia. Ponadto pojawia się odczucie depersonalizacji, odłączenia się od otoczenia i poczucie nierealności. Zmieniają się wzorce myślenia. Inaczej postrzega się kształty i kolory wokół, pojawiają się przedziwne wzory itp. Zdarzają się ponadto przerażające halucynacje lub napady paranoi.
Osoba zażywająca psylocybinę ma rozszerzone źrenice, może być senna, osłabiona, odczuwać zawroty głowy i nudności oraz kłopoty z koncentracją. Skutki niepożądane psylocybiny to najczęściej niepokój wewnętrzny, czasem o ogromnym nasileniu. Zdarzają się ponadto epizody psychotyczne.
Psylocybina - czy pomaga na depresję? Co mówią badania?
Od dawna trwają dyskusje, czy psylocybina może być używana do leczenia chorób, w tym depresji. Przeprowadzono kilka eksperymentów naukowych, ale mimo zaobserwowania pozytywnych efektów, nadal uważa się psylocybinę za niebezpieczną. Przyjmowanie psylocybiny w niekontrolowanych warunkach grozi bowiem niepożądanymi skutkami ubocznymi - przestrzegają badacze. W dodatku niektórzy ludzie mogą mieszać psylocybinę z alkoholem albo prowadzić samochód będąc pod wpływem psychodeliku.
Zdarza się, że psylocybina wywołuje tzw. syndrom HPPD, czyli zaburzenie postrzegania spowodowane halucynogenami (Hallucinogen Persisting Perception Disorder). Są to uporczywe reminescencje, zmiany w postrzeganiu otoczenia, najczęściej wizualne, na przykład inne postrzeganie kolorów lub pojawiające się przed oczami wzory. Mogą trwać nawet kilka lat po zażyciu substancji halucynogennej. Pojawiające się zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania, spowodowane zażywaniem halucynogenów, to lęk, pobudzenie, splątanie, majaczenie, psychoza oraz objawy przypominające schizofrenię.
