Rola komórek pamięci immunologicznej i układu odpornościowego
Komórki pamięci immunologicznej są komórkami długożyjącymi, które powstają podczas procesu odpowiedzi immunologicznej organizmu na obcy antygen (jest to substancja pobudzająca układ odpornościowy do reakcji obronnej przed bakteriami albo wirusami wywołującymi różne choroby), który pojawia się w naszym organizmie. Komórki tego typu występują w organach takich jak wątroba, płuca czy jelita. Podczas kolejnych kontaktów z tym samym antygenem komórki pamięci immunologicznej powodują silną odpowiedź układu immunologicznego, w związku z czym pojawia się odpowiedź immunologiczna organizmu. Komórki te sprawiają również, że organizm jest bardziej odporny na choroby, które są wywoływane przez określone antygeny, na skutek działania których powstały te komórki.
Komórki pamięci immunologicznej są częścią układu immunologicznego, który składa się z narządów umożliwiających prawidłowe działanie mechanizmów odpornościowych organizmu. Na układ odpornościowy składają się dziesiątki miliardów komórek różnego typu, które wzajemnie współpracują i mają na siebie wpływ. Masa wszystkich elementów układu odpornościowego wynosi około kilograma. Układ ten przypomina nieco układ nerwowy
, ponieważ ma zdolności uczenia się, pamiętania i samodzielnego podejmowania różnych funkcji. Układ immunologiczny wraz z komórkami pamięci immunologicznej jest odpowiedzialny za rozpoznawanie i jak najszybsze eliminowanie czynników, które rozpoznaje jako obce i szkodliwe dla organizmu. Co więcej, komórki te pełnią również nadzór nad komórkami własnego organizmu.
Komórki pamięci immunologicznej a szczepienia ochronne
Wytwarzanie komórek pamięci immunologicznej stymulowane jest podczas szczepień. Dzięki szczepieniom organizm wytwarza prawidłowe reakcje w sytuacjach zagrożenia chorobą i uczy się wytwarzać przeciwciała skierowane przeciw różnych patogenom.
Szczepionki wytwarza się na dwa sposoby. Można je produkować z żywych bakterii i wirusów, których działanie jest osłabiane. Druga metoda polega na wykorzystaniu martwych drobnoustrojów. Czasami wykorzystuje się całe drobnoustroje, a czasami tylko ich określone, wyselekcjonowane cząstki. Szczepionki łagodnie oddziałują na organizm człowieka, w taki sposób, że u osoby zaszczepionej nie powinna rozwinąć się choroba. Wprawdzie po szczepieniu organizm reaguje tak, jakby uległ zakażeniu, jednak nie pojawią się objawy choroby, a organizm uodparnia się na działanie tego drobnoustroju chorobotwórczego w przyszłości. W związku z tym, można powiedzieć, że szczepienie umożliwia kontrolowany kontakt organizmu z drobnoustrojami, które wywołują chorobę, co z kolei pozostaje w pamięci immunologicznej organizmu i wiąże się z nabyciem odporności na te drobnoustroje.
Zazwyczaj szczepionki podaje się w dwóch dawkach w określonych odstępach czasu. Najczęściej spotykane są szczepienia w formie zastrzyków podawanych domięśniowo, podskórnie albo śródskórnie, jednak niektóre szczepionki mają postać zawiesiny, którą podaje się doustnie. Niezbędnym minimum szczepień, które należy przeprowadzić, są szczepienia ujęte w kalendarzu szczepień ochronnych. Poza tymi szczepieniami warto zdecydować się na dodatkowe szczepienia zalecane. Wiele szczepień podaje się dzieciom już w okresie niemowlęctwa.
Mimo panującej w ostatnim czasie mody na unikanie szczepień ochronnych należy pamiętać, że są one obowiązkowe. Wszystkie szczepionki, która są dopuszczone do użytku podlegają wielu procedurom weryfikującym ich działanie i wpływ na organizm. W związku z tym szczepionki są w pełni bezpieczne i nie powodują szkód dla organizmu. Oczywiście, podanie szczepionki, tak jak podawanie wszystkich innych leków, wiąże się z pewnym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. W przypadku szczepionek podawanych w formie zastrzyków najczęstsze efekty uboczne to zaczerwienienie, obrzęk oraz niewielki ból w miejscu wykonania wkłucia. Zazwyczaj dolegliwości otrzymują się jedynie przez krótki czas, po czym samoistnie znikają. Co istotne, w żadnych badaniach nie wykazano związku szczepień ochronnych z chorobami autoimmunologicznymi, chorobami neurologicznymi, alergiami czy autyzmem.
Czy znasz te domowe sposoby na odporność?
