Tauryna - co to za związek?
Tauryna to kwas 2-aminoetanosulfonowy. Jest to organiczny związek chemiczny, należący do niebiałkowych aminokwasów biogennych. Powstaje w procesie przekształceń aminokwasu siarkowego, czyli cysteiny lub z metioniny. Tauryna została po raz pierwszy wyizolowana w 1827 roku z krwi byków, stąd jej łacińska nazwa taurus czyli byk. Największe stężenie tauryny w organizmie ludzkim znajdziemy w mięśniach, a także w sercu, wątrobie, mózgu oraz w siatkówce. Najwięcej tauryny potrzebuje rozwijający się mózg, stąd jej nagromadzenie w młodym organizmie. Duże ilości tauryny zawiera mleko kobiece.
Tauryna jest aminokwasem biogennym, to znaczy że jest wytwarzana w organizmie ludzkim. Powstaje więc, chociaż w niewielkiej ilości, w wątrobie, jelitach w mózgu oraz w mięśniach szkieletowych, ale głównie jest dostarczana wraz z pożywieniem.
Tauryna - gdzie ją znajdziemy?
Tauryna znajduje się głównie w produktach zwierzęcych. Przede wszystkim w mięsie, szczególnie w mięsie indyczym, a także w rybach i owocach morza. Jednak zawartość tauryny w mięsie zmniejsza się znacznie pod wpływem gotowania. Związek spotkamy także w żywności pochodzenia roślinnego, ale w mniejszych ilościach. Najwięcej tauryny jest w nasionach niektórych roślin uprawnych oraz w kiełkach cieciorki. Znajdziemy ją w grochu i soczewicy, a także w owocach opuncji. Ponadto taurynę zawierają niektóre wodorosty morskie, w tym listownica japońska i krasnorost.
Spore ilości tauryny ma w sobie siara oraz mleko większości ssaków, ale nie mleko krowie, które ma tylko niewielkie ilości tego związku. Większe stężenie tauryny znajdziemy za to w serwatce. Tauryna to także składnik napojów energetyzujących, odżywek dla sportowców, mieszanek dla niemowląt i małych dzieci.
Tauryna - rola związku w organizmie
Tauryna bierze udział w wielu procesach fizjologicznych organizmu. Jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego, a także układu nerwowego oraz do sprawnego działania mięśni szkieletowych. Jest ponadto jednym z czynników ułatwiających metabolizm, ponieważ bierze udział w procesie produkcji żółci na etapie tworzenia się soli kwasów żółciowych. Ma też właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne.
Uważa się, że dzięki taurynie zwiększa się sprawność mózgu, ponieważ związek wzmaga metabolizm w komórkach glejowych, natomiast obniża poziom napięcia nerwowego i pełni funkcję neuroprzekaźnika. Właściwości antyoksydacyjne tauryny powodują, że zmniejszają się procesy utleniania w mięśniach, szczególnie po wysiłku fizycznym, stąd jej pozytywna rola w regeneracji mięśni. Tauryna bierze udział w transportowaniu kreatyny do mięśni, wpływając pozytywnie na ich pracę i pomagając w regeneracji po większym wysiłku. Związek bierze ponadto udział w produkcji hormonów, które z kolei są istotne dla procesów spalania i wydalania tłuszczów. Uważa się też, że tauryna ma pewien udział w regulowaniu metabolizmu glukozy. Nadal bada się jednak rolę tego związku w organizmie człowieka i nie do końca jeszcze wyjaśniono, na czym ona polega.
Niektóre badania potwierdziły rolę tauryny w regulowaniu czynności serca i w obniżaniu ciśnienia krwi. Bada się ponadto rolę związku w leczeniu niektórych schorzeń, w tym w cukrzycy, chorób oczu i innych. Niedobór tauryny, szczególnie w okresie rozwoju, ma niekorzystny wpływ na organizm.
Tauryna jako substytut diety
Taurynę syntetyczną otrzymuje się metodami przemysłowymi i dodaje, między innymi, do suplementów diety dla sportowców oraz do modyfikowanego mleka dla niemowląt. Sportowcy wykorzystują taurynę do budowy masy mięśniowej, ponieważ działa anabolicznie, czyli pomaga w szybszym regenerowaniu mięśni i pośrednio wpływa na przyrost ich masy. Mimo, że nie stymuluje przyrostu masy mięśniowej, to jednak poprawia wydolność mięśni. Jednocześnie przeciwdziała otyłości stymulując wyrzut insuliny i transport glukozy do tkanek mięśniowych, gdzie jest zamieniana w energię. Jej działanie detoksykacyjne polega na chronieniu organizmu przed wpływem wolnych rodników.
Taurynę sprzedaje się w formie tabletek, kapsułek albo proszku. Uważa się, że jej stosowanie jest bezpieczne. Nie dochodzi też do jej kumulacji w organizmie, ponieważ nadmiar jest usuwany wraz z moczem.
Tauryna - przeciwwskazania
Tauryny w postaci substytutu diety nie powinny spożywać kobiety w ciąży oraz karmiące piersią, a także osoby uczulone na białko roślinne, ze schorzeniami nerek. Ponadto powinny jej unikać chorzy zażywający leki psychotropowe.
