Leucyna - co to takiego?
Leucyna jest organicznym związkiem chemicznym należącym do aminokwasów egzogennych, czyli takich, których organizm nie może syntetyzować samodzielnie. Zatem leucyna musi być dostarczana do organizmu wraz z pożywieniem. Została odkryta przez francuskiego chemika Josepha Louisa Prousta. Wraz z izoleucyną i waliną należy do tzw. aminokwasów rozgałęzionych (BCAA), stanowiących około jednej trzeciej białka mięśniowego. To leucyna stymuluje syntezę białek w mięśniach, bierze więc bezpośredni udział w budowaniu masy mięśniowej. Jest rozkładana w mięśniach, a nie w wątrobie, stanowi zatem dobre źródło energii oraz przyspiesza syntezę protein.
Leucyna występuje we wszystkich białkach, w tym przede wszystkich w albuminach. Ma postać białego, rozpuszczalnego w wodzie proszku. Otrzymuje się ją poprzez hydrolizę białek lub syntetyzuje.
Leucyna - naturalne źródła aminokwasu
W naturalnej postaci znajdziemy ją w wielu produktach spożywczych, w tym m.in. w serze, w mleku i przetworach mlecznych, w soi i mące sojowej, a także mięsie, rybach, w wątrobie, nasionach soczewicy, fasoli, grochu, w dyni i w wielu nasionach i orzechach. Sporo tego związku znajdziemy w parmezanie, bo aż 3675 mg na 100 g. Mleko pełne zawiera około 2349 mg/100 g, soczewica czerwona - 2010 mg/100g, a polędwica z wołowiny - 1680 mg/100 g.
Naukowcy uważają, że spożywanie pokarmów zawierających pełne białko, w tym mięsa i ryb, dostarcza organizmowi wystarczającą ilości aminokwasów egzogennych, potrzebnych do budowy mięśni szkieletowych.
Leucyna - właściwości suplementu diety
Leucynę w formie suplementu diety zażywają sportowcy i kulturyści w celu budowy masy mięśniowej, a także do regeneracji mięśni po wysiłku fizycznym i zminimalizowania utraty masy mięśniowej podczas odchudzania się. Suplement pomaga im także w kontroli poziomu cukru we krwi.
Leucynę włącza się zazwyczaj w skład preparatu określanego nazwą BCAA, składającego się z mieszaniny trzech związków: waliny, izoleucyny i leucyny. Wśród właściwości tego typu preparatów wymienia się:
- przyspieszanie rozbudowy tkanki mięśniowej
- zapobieganie rozpadowi tkanki mięśniowej
- przyspieszenie redukowania tkanki tłuszczowej
- przyspieszenie regeneracji organizmu po intensywnym wysiłku fizycznym
- ułatwienie rzeźbienia sylwetki
- zwiększenie wydajności i wytrzymałości mięśni
Uważa się, że leucyna stabilizuje poziom cukru we krwi, zapobiegając hiperglikemii.
Leucyna - skutki przedawkowania suplementu oraz przeciwwskazania do suplementacji
Leucyna spożywana w pokarmach jest bezpieczna dla organizmu i nie grozi nam jej nadmiar. Inaczej sprawa wygląda, gdy przyjmujemy leucynę w formie suplementu diety. Zalecana dawka powinna oscylować pomiędzy 2000 a 5000 mg na dobę. Leucynę w formie suplementu zjadany wraz z niskobiałkowym posiłkiem i po treningu. Nie powinno się jej też suplementować osobno, najlepiej gdy jest w mieszaninie z pozostałymi aminokwasami rozgałęzionymi (BCAA).
Zbyt duże dawki syntetycznej leucyny mogą spowodować szereg niepożądanych skutków, takich jak:
- zaburzenia koordynacji
- przewlekłe zmęczenie
- wahania nastroju
- stany lękowe
Przy bardzo wysokich dawkach suplementu grozi nam zatrucie spowodowane nadmiarem amoniaku we krwi. Zbyt duża ilość białka może skutkować także upośledzeniem wchłaniania aminokwasów innych niż BCAA, a także zaburzeniami w pracy wątroby i nerek. Nadmiar suplementu może spowodować także hipoglikemię, czyli znaczne obniżenie poziomu cukru we krwi. U niektórych osób nadmiar suplementu wywołuje pellagrę, objawiającą się zmianami skórnymi, wypadaniem włosów oraz problemami żołądkowo-jelitowymi.
Nie poleca się suplementu kobietom w ciąży oraz karmiącym piersią, a także dzieciom i młodzieży.
