Mimo że spożywanie alkoholu jest powszechne, nauka nie umiała, jak dotąd, przekonująco wyjaśnić, dlaczego tylko niektórzy wpadają w alkoholizm.
Indywidualne skłonności do uzależnienia się od alkoholu były przedmiotem badań prowadzonych w Salk Institute. W trakcie eksperymentów nad myszami naukowcom udało się zidentyfikować obwód w mózgu, który odpowiada za zachowania związane z piciem alkoholu. Jest to połączenie pomiędzy przyśrodkową korą przedczołową i pniem mózgu. To ten obwód jest biomarkerem (wskaźnikiem) pokazującym predyspozycje do nałogu. Naukowcy mają nadzieję, że dzięki temu odkryciu można będzie sprawdzać, czy dana osoba ma skłonność do kompulsywnego picia, zanim jeszcze uzależni się od alkoholu.
Profesor Kay Tye, współautorka odkrycia, jest przekonana, że badania prowadzone przez zespół którym kierowała, okażą się przełomem i pomogą w lepszym zrozumieniu mechanizmów powstawania uzależnienia od alkoholu także u ludzi. "Odkryliśmy obwód w mózgu, który pozwolił przewidzieć, które myszy zaczną kompulsywnie pić alkohol jeszcze na kilka tygodni wcześniej, zanim pojawiły się pierwsze oznaki uzależnienia. Te badania dają - po raz pierwszy - wgląd w to, jak w mózgu objawia się nałogowe picie alkoholu" - twierdzą autorzy badania.
Do tej pory nauka skupiała się przede wszystkim na badaniu dysfunkcji mózgu u osób już uzależnionych od alkoholu. Badacze z Salk Institute koncentrowali się na poszukiwaniu w mózgu struktur odpowiedzialnych za skłonność do niekontrolowanego picia alkoholu. Naukowcy badali mózgi zwierząt, aby zrozumieć, w jaki sposób zmieniają się w trakcie picia alkoholu i co doprowadza do tego, że pojawia się przymus. Podczas obserwacji doszli do zaskakującego odkrycia: na podstawie analizy aktywności neuronów w pewnym obszarze byli w stanie przewidzieć, które myszy uzależnią się od alkoholu już podczas pierwszego kontaktu z alkoholem.
Do analiz wykorzystano specjalnie opracowany test, nazwany BICT (binge-induced compulsion task - upośledzenie wywołane kompulsją), który badał, czy podatność na uzależnienie od alkoholu ma związek z doświadczeniem, w tym także negatywnym, jak na przykład gorzki smak. Na tej podstawie naukowcy podzielili myszy na trzy grupy: pijące niewiele, pijące dużo oraz pijące nałogowo. Tylko trzecia grupa zwierząt, pijąca kompulsywnie, nie zwracała w ogóle uwagi na gorzki smak alkoholu.
Kolejnym krokiem było obrazowanie mózgu przy pomocy techniki nazywanej mikroendoskopowym obrazowaniem stanu wapnia w izolowanej komórce lub tkance. Dzięki temu stworzono dokładną mapę określonych fragmentów mózgu przed wypiciem alkoholu, w trakcie oraz po wypiciu. Naukowców szczególnie zainteresowały dwa rejony w mózgu. Pierwszy to obszar odpowiadający za kontrolę behawioralną, a drugi to neurony reagujące na zdarzenia niepożądane. Zauważyli, że pojawienie się kompulsywnego picia alkoholu związane jest ze wzmożoną aktywnością połączeń nerwowych pomiędzy tymi dwoma rejonami mózgu. Są zatem biomarkerem, pozwalającym przewidzieć późniejszą skłonność do nałogowego spożywania alkoholu. Inną wykorzystywaną w badaniach metodą była optogenetyka, czyli technika polegająca na śledzeniu aktywności neuronów przy pomocy światła. Włączając lub wyłączając obwód w mózgu, który łączy dwa obserwowane ośrodki, naukowcy byli w stanie regulować kompulsywne picie alkoholu przez myszy.
"Nie wiemy jeszcze, czy ten obwód w mózgu bierze też udział w innych przymusowych zachowaniach, dlatego będziemy kontynuować badania" - podsumowali artykuł naukowcy.
Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie "Science".
Źródło: ScienceDaily, Salk Institute