Śródmiąższowe zapalenie nerek - co to za choroba?
Choroba funkcjonuje także pod inną nazwą: cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek. Należy do jednego z trzech głównych typów zapalenia nerek, obok kłębuszkowego zapalenie nerek oraz odmiedniczkowego zapalenie nerek. W przypadku śródmiąższowego zapalenia proces chorobowy obejmuje główne struktury nerek poza kłębuszkami nerkowymi, czyli tkankę śródmiąższową nerek oraz cewki nerkowe.
Ostre zapalenie pojawia się nagle i gdy choroba nadmiernie się przedłuża i nie jest leczona, przechodzi w stan przewlekły, prowadzący do poważnego zaburzenia czynności nerek. Skutki nieleczonego zapalenia śródmiąższowego nerek to m.in. wtórne uszkodzenie kłębuszków nerkowych lub włóknienie tkanki cewkowo-nerkowej i niewydolność nerek.
Śródmiąższowe zapalenie nerek - przyczyny
Za ostrym śródmiąższowym zapaleniem nerek stoją najczęściej przyjmowane leki, takie jak antybiotyki, w tym penicylina, ampicylina, tetracykliny i inne. A także: niesteroidowe leki przeciwzapalne, zawierające kwas acetylosalicylowy, w tym ibuprofen, fenoprofen, naproksen i inne. Ponadto ostre zapalenie śródmiąższowe mogą wywołać leki przeciwdrgawkowe, moczopędne, a nawet chińskie zioła na odchudzanie. W sumie zapalenia tego typu obejmują około 70 procent przypadków choroby.
Ponadto za ostre zapalenia nerek odpowiadają inne schorzenia, w tym ogólnoustrojowe zakażenia salmonellą, wirusem cytomegalii, bakterią Legionella pneumophila i inne. Niektóre przypadki choroby są spowodowane także sarkoidozą, czyli chorobą układu immunologicznego. Przy co dziesiątym przypadku ostrego śródmiąższowego zapalenia nerek przyczyna pozostaje nierozpoznana.
Przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek może rozwinąć się w przypadku zakażeń dróg moczowych, a także towarzyszyć przewlekłemu odmiedniczkowemu zapaleniu nerek. Związane bywa ponadto z nieleczonymi właściwie chorobami metabolicznych, takimi jak dna moczanowa oraz z chorobami immunologicznymi. Zapalenie wywołuje także długotrwałe narażenie na działanie metali ciężkich, w tym ołowiu i kadmu.
Śródmiąższowe zapalenie nerek - objawy
Objawy choroby mogą pojawić się prawie zaraz po zażyciu leków lub nieco później, po około trzech tygodniach i do trzech miesięcy.
Wśród objawów ostrego śródmiąższowego zapalenia nerek znajdują się:
- wysoka gorączka przekraczająca 39 stopni C
- ból w okolicy lędźwiowej o tępym charakterze
- wysypka na skórze
- niekiedy bóle stawów
- krwiomocz
- inne objawy niewydolności nerek
Przewlekłe zapalenie może przebiegać bezobjawowo nawet kilka lat, aby później ujawnić się w postaci przewlekłej choroby, stopniowo zaburzającej czynności nerek.
Śródmiąższowe zapalenie nerek - stawianie diagnozy
W przypadku tej choroby kluczowe staje się badanie składu moczu. Szuka się nadmiaru glukozy, niespowodowanej cukrzycą, a także nadmiaru potasu, fosforu, leukocytów kwasochłonnych i innych objawów zaburzeń w pracy nerek. Choroba często wymaga hospitalizacji, gdzie bada się stan nerek. Czasem może okazać się konieczna biopsja nerki. Przewlekłe zapalenie nerek rozpoznaje się także poprzez wykonanie badań obrazowych (USG jamy brzusznej).
Śródmiąższowe zapalenie nerek - leczenie
W przypadku ostrego zapalenia konieczne jest natychmiastowe rozpoznanie i wyeliminowanie przyczyny. Jeżeli za zapaleniem stoją przyjmowane leki niezbędne jest przerwanie kuracji. Zakażenia ogólnoustrojowe wymagają specjalistycznego leczenia. W przypadku narażenia na działanie substancji toksycznych, należy odseparować się od ich źródła. W razie obrzęków stosuje się u chorego leki moczopędne, a wysokie ciśnienie krwi zwalcza się odpowiednimi lekami. Tego typu postępowanie zazwyczaj powoduje, że zapalenie stopniowo ustępuje. Ciężkie przypadki natomiast leczy się glikokortykosteroidami.
Przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek wymaga zdiagnozowania i usunięcia bezpośredniej przyczyny choroby, a ponadto niezbędne jest leczenie towarzyszących chorób, takich jak choroby metaboliczne i inne. Konieczne jest także leczenie spowalniające przewlekłą chorobę nerek i zwalczanie powikłań związanych z ich niewydolnością.
Jeżeli nerki nie zostały jeszcze uszkodzone możliwe jest całkowite wyleczenie z ostrego zapalenia nerek. Co dziesiąty chory wymaga jednak leczenia nerkozastępczego, gdy dochodzi do trwałego uszkodzenia nerek. Natomiast trudniej jest wyleczyć postać przewlekłą choroby. Można jednak zahamować albo spowolnić proces degradacji nerek.
