Z interakcjami leków mamy do czynienia, gdy działanie co najmniej jednego z zażywanych leków jest zmieniane przez działanie innego leku albo substancji zawartych w produktach spożywczych. Interakcje leków mogą prowadzić do zmniejszenia skuteczności działania leków, ale czasami wpływ jednego leku na drugi sprawia, że środki farmaceutyczne stają się szkodliwe. Nierzadko wzajemny wpływ leków jest niebezpieczny dla pacjenta albo sprawia, że stosowana terapia nie przynosi oczekiwanych efektów.
Interakcje leków - jak oddziałują na siebie leki?
Wśród leków, które wchodzą w interakcje z innymi jest wiele środków, które można kupić bez recepty i które są często stosowane, na przykład jako preparaty przeciwbólowe albo obniżające gorączkę. Do popularnych leków, które zmieniają działanie innych środków należą:
- Ibuprofen – jest stosowany jako środek przeciwzapalny oraz przeciwbólowy, jednak może wpływać osłabiająco na kardioprotekcyjne działanie kwasu acetylosalicylowego (znany pod nazwą aspiryna oraz skrótem ASA). ASA jest lekiem o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym, a czasami jest zażywany ze względu na to, że hamuje agregację płytek krwi. W związku z tym, że ibuprofen redukuje wpływ aspiryny na płytki krwi, pacjenci, którzy regularnie stosują profilaktycznie małe dawki kwasu acetylosalicylowego, powinni zachować odpowiedni odstęp czasu między przyjmowaniem obydwu tych środków. Zaleca się, aby ibuprofen zażywać minimum 2 godziny przed aspiryną (tylko jedną dawkę na dobę) i tylko wtedy, gdy naprawdę zachodzi taka konieczność.
- Kwas acetylosalicylowy – wchodzi w interakcje nie tylko z ibuprofenem. Aspiryna jest zaliczana do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) i nie zaleca się zażywania jej jednocześnie z innymi lekami z tej samej grupy. ASA wpływa bowiem na zwiększenie ryzyka i nasilenie działań niepożądanych zażywania takich leków, do których należą między innymi uszkodzenie przewodu pokarmowego albo nerek. Dodatkowo, kwas acetylosalicylowy może wpływać na wypieranie leków z połączeń z białkami krwi, co skutkuje zwiększeniem stężenia leków we krwi. W związku z tym, stosowanie jednocześnie z ASA leków przeciwcukrzycowych może prowadzić do hipoglikemii, natomiast przyjmowanie leków hamujących krzepnięcie krwi może skutkować krwawieniami.
- Paracetamol – jest składnikiem, który wchodzi w skład wielu leków stosowanych w przypadku gorączki oraz dolegliwości bólowych. Paracetamol występuje w niektórych preparatach, które przeznaczone są do zwalczania przeziębienia oraz grypy. Przyjmując leki z paracetamolem należy pamiętać, że substancję tę można łatwo przedawkować (dopuszczalna dobowa dawka dla osoby dorosłej to 4 gramy, natomiast w przypadku dłuższego leczenia – maksymalnie 2,5 grama). Paracetamolu nie należy zażywać jednocześnie z barbituranami, etanolem oraz lekami o działaniu przeciwpadaczkowym, ponieważ wpływa on na zwiększenie ryzyka uszkodzenia wątroby. Poza tym, należy zachować ostrożność zażywając jednocześnie paracetamol i leki uspokajające albo nasenne, ponieważ preparaty takie nasilają działanie paracetamolu.
- Węgiel aktywowany – to lek zażywany w przypadku wzdęć i biegunki. Może on wpływać na wchłanianie innych leków - osłabia on działanie środków antykoncepcyjnych, antybiotyków, leków przeciwzakrzepowych, salicylanów i barbituranów. W związku z tym, należy zachować minimum dwugodzinną przerwę między zażywaniem węgla a innych leków.
Interakcje leków z produktami spożywczymi
Na działanie leków wpływ mają nie tylko inne leki, ale również niektóre produkty spożywcze. Wchłanianie leków mogą zmniejszać między innymi produkty, które są bogate w wapń, czyli między innymi mleko, ser oraz mleczne lody. Inną grupą produktów, na które należy uważać są produkty bogate w błonnik. Wpływa on na pracę układu pokarmowego i może zmniejszać wchłanianie niektórych leków, na przykład środków stosowanych w leczeniu zaburzeń rytmu serca albo niewydolności krążenia. Kolejny produkt, który ma wpływ na działanie leków to sok grejpfrutowy. Łączenie soku z grejpfruta z niektórymi lekami może skutkować zwiększeniem ich stężenia we krwi, co w skrajnych przypadkach prowadzi do zatrucia lekami.
