Hormon wzrostu jest wytwarzany przez przysadkę mózgową, a dokładniej komórki znajdujące się w jej przednim płacie. Hormon ten nie jest produkowany stale, a jego wydzielanie odbywa się w sposób pulsacyjny. Częstość, a także ilość wydzielanego hormonu jest zależna od płci oraz wieku. Najwięcej somatotropiny organizm wydziela w okresie dojrzewania. Później poziom hormonu stopniowo spada, co objawia się spadkiem siły mięśni, osłabieniem i zmianą wyglądu. Pobudzanie wydzielania somatotropiny jest wywoływane przez somatoliberynę (hormon wytwarzany przez podwzgórze), a hamowane przez somatostatynę (jest wydzielana przez centra znajdujące się w różnych obszarach ciała). Hormon somatotropowy poprzez stymulację wydzielania tak zwanych insulinopodobnych czynników wzrostu stymuluje wzrastanie i wzrost masy ciała. Somatotropina ma również wpływ na gospodarkę wodną i mineralną, przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej i procesy rozpadu glikogenu w wątrobie, co skutkuje wzrostem poziomu cukru we krwi.
U niektórych osób występuje nadmierne wydzielanie somatotropiny, co spowodowane jest najczęściej gruczolakiem przysadki mózgowej lub nadmiernym wydzielaniem somatoliberyny. Prowadzi to do dwóch schorzeń:
Osoby, u których wydzielana jest zbyt mała ilość hormonu wzrostu lub wcale nie jest on wydzielany chorują na karłowatość przysadkową. U dzieci z niedoborem hormonu wzrostu obserwuje się zahamowanie wzrostu oraz niedorozwój płciowy. Charakterystyczne są małe dłonie, krótki nos, pyzate policzki, a także gromadzenie się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha. Co ciekawe, niedobory somatotropiny występują również u osób dorosłych, u których objawiają się obniżeniem energii, pojawianiem się stanów depresyjnych, wysuszeniem skóry, odczuwaniem lęku, zaburzeniami emocjonalnymi oraz szybszym męczeniem się. U takich pacjentów stosuje się terapię, która polega na podawaniu hormonu wzrostu.
Hormon somatotropowy podaje się osobom, u których występuje jego niedobór, ale jest on stosowany również przez osoby zdrowe. Jest on stosowany między innymi przez sportowców, ponieważ wpływa na przyspieszenie budowania masy mięśniowej. Somatotropina znajduje zastosowanie także w medycynie estetycznej, gdzie jest stosowana jako środek odmładzający.
Przyjmowanie hormonu wzrostu przez dłuższy czas powoduje przyspieszenie wydzielania insuliny. W związku z tym, stosowanie hormonu przez zdrowe osoby może skutkować rozwojem cukrzycy. Warto pamiętać, że przyjmowanie hormonu bez konsultacji z lekarzem może prowadzić do zaburzeń hormonalnych. Dodatkowo, somatotropina ma wpływ na tkankę tłuszczową przyspieszając procesy rozkładu trójglicerydów i redukuje lipogenezę, przez co w osoczu zwiększa się stężenie wolnych kwasów tłuszczowych.