Morszczyn pêcherzykowaty - charakterystyka
Morszczyn pêcherzykowaty (³ac. fucus vesiculosus) to glon nale¿±cy do brunatnic. W naszym kraju jest od 2004 roku objêty ochron± gatunkow± jako jedyny przedstawiciel protistów ro¶linopodobnych (dawniej okre¶lanych mianem zwierzokrzewy). Zatem jest to organizm na pograniczu dwóch ¶wiatów: zwierzêcego i ro¶linnego.
Morszczyn pêcherzykowaty wystêpuje naturalnie u wybrze¿y wielu mórz i oceanów, w tym Atlantyku, Oceanu Arktycznego, a w naszej czê¶ci ¶wiata - u wybrze¿y Ba³tyku. Na polskim wybrze¿u wygin±³ pod koniec XX wieku. Potem podjêto próby jego reintrodukcji w Zatoce Puckiej.
Glon zbudowany jest z trzech elementów. Odpowiednikiem korzeni jest ryzoid, ³odygi - kauloid, natomiast li¶ci - fylloid. Morszczyn ma d³ug± na metr plechê (czyli cia³o wegetatywne), wygl±daj±c± jak ta¶ma, zaopatrzon± dodatkowo w pêcherzyki p³awne, u³atwiaj±ce unoszenie siê na wodzie. Plecha tkwi w pod³o¿u dziêki tarczce, a rozmna¿a siê przy pomocy organów - mêskiego i ¿eñskiego - znajduj±cych siê na koñcach rozga³êzieñ plechy.
Morszczyn pêcherzykowaty - sk³ad i w³a¶ciwo¶ci
Dla celów zielarskich morszczyn jest od³awiany, odsalany, a nastêpnie suszony. W takiej postaci zawiera nadal mnóstwo jodu, chocia¿ jego ilo¶æ uzale¿niona jest od wód, z których zosta³ od³owiony. Ponadto w sk³adzie morszczynu pêcherzykowatego znajdziemy:
- sole mineralne - magnez, cynk, sód, potas, mangan, mied¼, siarkê, chlor, brom, arsen
- mannitol czyli alkohol cukrowy
- naturalny ciemnoczerwony lub br±zowy barwnik o nazwie fukoksantyna
- witaminy z grupy B
- polisacharydy - kwas alginowy, laminarynê i fukoidynê
Zawarto¶æ polisacharydów powoduje, ¿e morszczyn ¶wietnie nadaje siê do zwalczania zaparæ. Dzia³a bowiem rozlu¼niaj±co na masy ka³owe znajduj±ce siê w jelitach i przyspiesza wypró¿nianie. Dzieje siê tak, poniewa¿ szybko pêcznieje, zwiêkszaj±c objêto¶æ ka³u, powoduje tak¿e przyspieszenie perystaltyki jelit. Dziêki zawarto¶ci jodu pobudza te¿ wydzielanie hormonów tarczycy, zwiêkszaj±c tym samym przemianê materii. St±d jego obecno¶æ w mieszankach zio³owych zalecanych przy nadwadze i oty³o¶ci. Mo¿na tak¿e wykorzystywaæ morszczyn jako uzupe³nienie mikroelementów w diecie.
Morszczyn pêcherzykowaty - skutki uboczne oraz przeciwwskazania
Przedawkowanie preparatów z morszczynem pêcherzykowatym mo¿e spowodowaæ nadczynno¶æ tarczycy. Niekorzystne objawy do bezsenno¶æ, nadci¶nienie têtnicze, przyspieszone têtno, nadmierne pocenie siê, napady dusznicy bolesnej, zatrucie arsenem. Nie zaleca siê wiêc stosowania preparatów z morszczynu przy niedoczynno¶ci tarczycy, a tak¿e przy nadczynno¶ci ze wzglêdu na trudn± do ustalenia ilo¶æ jodu w preparatach.
Nie powinno siê przyjmowaæ morszczynu pêcherzykowatego w czasie ci±¿y i karmienia piersi± bez poinformowania o tym lekarza.
Preparaty z morszczynu przechowujemy w suchym i ch³odnym miejscu, w zamkniêtym opakowaniu. Nale¿y tak¿e zapoznaæ siê z opisem preparatu na ulotce lub opakowaniu.
