Znieczulenie miejscowe - czym jest, kiedy się je stosuje?

Znieczulenie miejscowe, zwane również znieczuleniem obwodowym albo znieczuleniem regionalnym, jest metodą znieczulania, którą stosuje się podczas zabiegów przeprowadzanych na małych obszarach ciała. Jest ono znacznie bezpieczniejsze niż znieczulenie ogólne i wiąże się z mniejszym ryzykiem powikłań.

Więcej podobnych tematów na stronie głównej Gazeta.pl

Znieczulenie miejscowe – kiedy się je stosuje?

Znieczulenie regionalne jest wykorzystywane przede wszystkim podczas prostych zabiegów chirurgicznych, które nie wymagają znieczulenia ogólnego. Miejscowe znieczulenie stosuje się podczas zabiegów chirurgicznych, w trakcie których potrzebne jest zablokowanie receptorów bólowych jedynie na małym obszarze ciała. Metoda jest wykorzystywana również podczas zabiegów kosmetycznych.

Wskazaniem do podania znieczulenia miejscowego zamiast ogólnego są zabiegi, podczas których ważne jest, aby zachowany był kontakt z pacjentem. W trakcie takich zabiegów możliwe jest, aby pacjent wyraził zgodę na zmianę zakresu zabiegu. Poza tym operowana osoba może zgłaszać niepokojące objawy. Tego typu anestezja jest stosowana również przed nieprzyjemnymi i potencjalnie bolesnymi badaniami diagnostycznymi, takimi jak kolonoskopia czy gastroskopia. Znajduje ono zastosowanie również w stomatologii.

Znieczulenie miejscowe – rodzaje

Każdy słyszał o znieczuleniu miejscowym, jednak nie wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że istnieje kilka rodzajów takiego znieczulenia. Rozróżnia się następujące rodzaje znieczulenia obwodowego:

  • Blokada obwodowa - w przypadku takiego znieczulenia pacjentowi wykonuje się zastrzyk, za pomocą którego podawany jest środek blokujący sygnały biegnące nerwem do mózgu. Zastrzyk wykonuje się w okolice splotów nerwowych, które przesyłają impulsy w określone obszary ciała. Anestezję tego typu podaje się w trakcie zabiegu albo bezpośrednio po zabiegu;
  • Znieczulenie powierzchniowe – jest wykonywane najczęściej, stosuje się je na przykład przed badaniami diagnostycznymi, które mogą wywoływać u pacjenta dyskomfort, a także przed zabiegami dentystycznymi. Taki rodzaj znieczulenia podaje się za pomocą aerozolu, kremu, żelu lub zastrzyku, a miejsce, w którym podaje się znieczulenie jest wrażliwe na dotyk, ale niewrażliwe na ból;
  • Znieczulenie zewnątrzoponowe - jest znieczuleniem, które podaje się do przestrzeni zewnątrzoponowej kanału kręgowego. Zastrzyk można podać w dowolnym odcinku kręgosłupa, a znieczulenie tego typu podaje się głównie przed zabiegami wykonywanymi w obszarze kończyn dolnych oraz miednicy. Wskazaniem do podania tego typu anestezji jest poród;
  • Znieczulenie podpajęczynówkowe - jest podawane za pomocą punkcji lędźwiowej do worka oponowego, w którym znajduje się płyn mózgowo-rdzeniowy. Wkłucie wykonuje się w obszarze kręgosłupa lędźwiowego. Jednym z zastosować takiego znieczulenia jest zabieg cesarskiego cięcia.

W zależności od rodzaju przeprowadzanego zabiegu stosuje się jeden lub kilka rodzajów znieczulenia miejscowego. Większość rodzajów znieczulenia może podawać lekarz każdej specjalizacji, natomiast do podawania znieczulenia podpajęczynówkowego oraz zewnątrzoponowego upoważnieni są jedynie lekarze anestezjolodzy.

Znieczulenie regionalne nie powoduje utraty świadomości, a podczas zabiegu zachowuje się całkowity kontakt z pacjentem. Zaletą tego typu znieczulenia jest to, że zwykle nie powoduje on żadnych poważnych skutków ubocznych.

Znieczulenie miejscowe - powikłania

Wszystkie metody anestezji obwodowej wiążą się ze znacznie mniejszym ryzykiem powikłań w porównaniu ze znieczuleniem ogólnym, które stanowi znaczne obciążenie dla układu sercowo-naczyniowego. Niemniej jednak nawet znieczulenie regionalne wiąże się z pewnym ryzykiem powikłań, do których należą między innymi:

U większości pacjentów dolegliwości te w żaden sposób nie zagrażają zdrowiu ani życiu i dość szybko mijają. Ryzyko powikłań jest znacznie większe w przypadku osób, które są uczulone na podawaną substancję. W takiej sytuacji może dojść do poważnych zaburzeń krążenia, zaburzeń oddychania, a w skrajnych przypadkach do wstrząsu anafilaktycznego. W przypadku znieczulenia podawanego w formie zastrzyku częstym powikłaniem jest pojawienie się krwiaka w miejscu, w którym wykonywane było wkłucie. Poza tym może dojść do niewystarczającego znieczulenia.

Oprócz niewielkiego ryzyka powikłań zaletą stosowania znieczulenia obwodowego jest również fakt, że pacjent poddany takiemu znieczuleniu nie musi być hospitalizowany przez długi czas i zazwyczaj już w pierwszej dobie może opuścić szpital.

Jednym z zastosowań znieczulenia podpajęczynówkowe jest cesarskie cięcie. O tym jakie są wskazania do cesarskiego cięcia mówi nasz film

Zobacz wideo
Więcej o: