Jiaogulan (łac. Gynostemma pentaphyllum) jest to wieloletnie pnącze należące do rodziny dyniowatych. Zwykle w jednym roku dorasta do 2-3 metrów długości. Z wyglądu przypomina nieco nasz winobluszcz pięciolistkowy. Jiaogulan pochodzi jednak z daleka. W stanie dzikim rośnie w niektórych rejonach Azji. Bywa nawet określany mianem „południowy żeń-szeń”, ponieważ spotyka się go głównie w południowo-środkowych Chinach, a jego zastosowanie jest podobne jak żeń-szenia. Jiaogulan zawiera jednak trzy-cztery razy więcej saponozydów niż legendarny żeń-szeń.
Z liści tej rośliny wyrabia się leki, które Chińczycy bardzo sobie cenią. Wierzą, że jiaogulan przedłuża życie, stąd określenie "zioło życia", ale niestety, ta właściwość rośliny nie została naukowo potwierdzona. Jiaogulan stosuje się w celu obniżenia poziomu cholesterolu we krwi, w leczeniu cukrzycy, w przypadku chorób wątroby oraz do zwalczania otyłości. I tutaj także większość leczniczych zalet tego zioła jest słabo udokumentowana. Co na temat właściwości leczniczych jiaogulanu mówi zachodnia nauka?
Jak czytamy na stronie WebMed, w składzie zioła znaleziono związek, który może obniżać poziom cholesterolu całkowitego i zwiększać korzystny stosunek lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL) do cholesterolu całkowitego, u osób z wysokim poziomem cholesterolu. Jest także prawdopodobne, że picie herbaty jiaogulan zmniejsza poziom cukru we krwi na czczo i poprawia wrażliwość organizmu na działanie insuliny u osób z cukrzycą. U otyłych osób natomiast jiaogulan nieznacznie zmniejsza masę ciała.
Nie potwierdzono jednak przekonująco działania jiaogulanu przy chorobach wątroby, takich jak niealkoholowe stłuszczenie wątroby. Nie ma także odpowiednich badań potwierdzających, że jiaogulan pomaga na ból, zapalenie oskrzeli, choroby serca, zaburzenia krążenia, czy też kłopoty z wrzodami żołądka. Nie jest też panaceum na raka.
Nie powinno się zażywać tego ziela dłużej niż 4 miesiące. U niektórych osób może wywołać także skutki uboczne w postaci nudności i biegunek. Jiaogulan jest niebezpieczny dla kobiet w ciąży, ponieważ jedna z substancji chemicznych, obecnych w jiaogulanie, została powiązana z możliwymi wadami wrodzonymi. Może także nasilać objawy chorób autoimmunologicznych, takich jak stwardnienie rozsiane, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy i inne. Ponadto zmniejsza krzepliwość krwi, zatem zaleca się przerwanie przyjmowania tego leku przed wszelkimi operacjami chirurgicznymi. Jiaogulan jest niebezpieczny w przypadku opanowanej cukrzycy insulinozależnej, leczonej odpowiednimi lekami, ponieważ obniża poziom cukru we krwi i może kolidować z zażywanymi preparatami.
Należy pamiętać, że jiaogulan wchodzi w interakcję z lekami, takimi jak:
Nie wolno go mieszać z innymi ziołami, ponieważ nieznane są dokładnie skutki, jakie może to przynieść ze względu na wzajemne oddziaływanie.
Zalecane bezpieczne dawki to u dorosłych osób: przy cukrzycy to 3 gramy herbaty jiaogulan w 60 ml wody dwa razy dziennie przez okres do 12 tygodni. W przypadku wysokiego cholesterolu podaje się 10 mg ekstraktu z jiaogulanu trzy razy dziennie.
W składzie jiaogulanu wyodrębniono witaminy z grupy B, kwas askorbinowy, witaminy A, E i D. Wśród minerałów znajdziemy cynk, magnez, fosfor, mangan, selen, potas, wapń i żelazo. Roślina zawiera takie związki roślinne jak: saponiny, sterole, flawonoidy, lignany, polisacharydy i aminokwasy.