Układ moczowo-płciowy (łac. systema urogenitale) obejmuje układ moczowy oraz układ płciowy żeński i męski. Połączenie narządów moczowych i płciowych w jeden układ wynika ze wspólnego pochodzenia. W okresie płodowym obydwa systemy rozwijają się ze wspólnego zawiązku. Pomimo dokonanego podziału niektóre narządy są nadal wspólne dla obydwu układów.
Układ moczowy człowieka
Układ moczowy (systema urinaria) to układ, który ułatwia wydalanie zbędnych substancji z organizmu. Narządy układu moczowego to nerki, czyli narządy wytwarzające mocz oraz narządy wyprowadzające mocz, czyli drogi moczowe. Do dróg moczowych zalicza się: kielichy nerkowe, miedniczkę nerkową, moczowód, pęcherz moczowy i cewkę moczową.
Nerki, narządy o kształcie przypominającym fasolę i wielkości około 10—12 cm, są umiejscowione na tylnej ścianie jamy brzusznej, po obu stronach kręgosłupa, na wysokości od ostatniego kręgu piersiowego do drugiego kręgu lędźwiowego. W nerce znajdują się kłębuszki nerkowe i torebka Bowmana oraz rdzeń nerkowy. Podstawową, czynnościowo-strukturalną jednostką nerki jest nefron.
W związku z obecnością narządów rozrodczych usytuowanie pęcherza moczowego, wielkość, kształt oraz położenie cewki moczowej są inne u mężczyzn i kobiet. Cewka moczowa żeńska ma długość około 4 cm. Służy wyłącznie do usuwania moczu. Cewka moczowa męska ma długość około 20 cm i biegnie wewnątrz ciała gąbczastego prącia. Służy do usuwania moczu oraz nasienia. Jest nazywana cewką moczowo–płciową.
Jak działa ta część układu moczowo-płciowego człowieka? W ogromnym skrócie: w kłębuszkach nerkowych powstaje mocz pierwotny, który zostaje przekształcony w mocz ostateczny. Moczowodami, czyli parzystymi, wąskimi przewodami o długości do 30 cm, mocz spływa z miedniczek nerkowych do znajdującego się w dole brzucha pęcherza moczowego. To zbiornik na mocz, wypełnienie którego wywołuje potrzebę jego oddania. Aby mogło dojść do mikcji, pęcherz moczowy kurczy się, zaś mocz wypływa przez cewkę moczową.
Układ płciowy człowieka
Układ moczowo-płciowy tworzy również układ płciowy, który bardzo różni się u obu płci zarówno budową, jak i funkcjonowaniem i rolą. Po osiągnięciu dojrzałości płciowej układ męski produkuje komórki płciowe nieustannie i do końca życia. U kobiet proces dojrzewania komórki jajowej odbywa się cyklicznie i ustaje po osiągnięciu okresu przekwitania (menopauzy).
Męski układ płciowy – budowa i narządy
Układ moczowo-płciowy, obok układu moczowego, tworzy męski układ płciowy, czyli zespół narządów występujący u samców, warunkujący rozmnażanie. Wyróżnia się narządy płciowe męskie wewnętrzne i zewnętrzne.
Do wewnętrznych narządów męskiego układu płciowego zalicza się:
- jądro,
- najądrze,
- nasieniowód,
- cewkę moczową męską,
- gruczoły pęcherzykowo-nasienne,
- przewód wytryskowy,
- gruczoł krokowy,
- gruczoły opuszkowo-cewkowe.
Narządy płciowe męskie zewnętrzne to:
- prącie.
Pytania o penisa - możesz zapytać lekarza lub poznać odpowiedzi teraz
Spośród męskich narządów płciowych najważniejsze są jądra, które odpowiadają za produkcję i częściowe dojrzewanie plemników, a także za wydzielanie testosteronu. Plemniki z każdego jądra przenikają do najądrza, które znajduje się nad jądrem, gdzie zachodzą końcowe stadia dojrzewania plemników. Najądrza są magazynem plemników. Nasieniowody, długie przewody, które biegną od najądrza pęcherzyka nasiennego są początkiem przewodu wytryskowego. Ten przechodzi przez gruczoł krokowy i uchodzi aż do cewki moczowej. Prącie jest narządem kopulacyjnym służącym jednocześnie do wyprowadzania moczu z pęcherza moczowego. U mężczyzn cewka moczowa pełni podwójną funkcję – wyprowadza mocz z pęcherza podczas jego oddawania oraz nasienie podczas wytrysku.
Żeński układ płciowy – budowa i narządy
Układ moczowo-płciowy tworzy także żeński układ płciowy, którego rolą jest wytwarzanie komórek płciowych żeńskich, doprowadzenie ich do dojrzewania i uwalnianie w regularnych odstępach czasu. Z kolei w przypadku zapłodnienia komórki jajowej układ płciowy ma stwarzać dogodne warunki do rozwoju i wzrastania płodu, chronić i odżywiać zarodek, a potem płód.
Wyróżnia się narządy płciowe żeńskie wewnętrzne i zewnętrzne. Do wewnętrznych narządów żeńskiego układu płciowego należą:
Do zewnętrznych narządów płciowych żeńskich, noszących nazwę sromu, należą:
- wargi sromowe większe i mniejsze,
- łechtaczka,
- gruczoły przedsionkowe (Bartoliniego),
- wzgórek łonowy oraz przedsionek pochwy.
TU ZNAJDZIE SIĘ REKLAMA
