Swoje wnioski z badań nad sportowcami Francuzi podsumowali następująco: Nadmierne przeciążenie organizmu w sporcie wytrzymałościowym powoduje, że także mózg staje się przeciążony i ma kłopoty z podejmowaniem decyzji. Zauważyliśmy, że wywołane treningiem zmęczenie powiązane jest ze zmniejszoną aktywnością kory przedczołowej, odpowiedzialnej za kontrolę poznawczą. Zmęczenie treningiem powoduje zatem, że dokonywane wybory są impulsywne, nieprzemyślane. I czwarty wniosek, do którego doszli naukowcy mówi nam, że nadmierny trening fizyczny i praca intelektualna wywołują podobne zmęczenie poznawcze.
Nie podejmujesz takich samych decyzji, kiedy twój mózg jest w stanie zmęczenia. A może to tego dojść także wtedy, gdy... przetrenujesz mięśnie
- stwierdził autor badania Mathias Pessiglione ze Szpitala de la Pitie-Salpitriere w Paryżu.
Francuscy naukowcy podjęli badania nad dość powszechnym wśród sportowców zjawiskiem wypalenia zawodowego na zamówienie agencji antydopingowej, która sfinansowała badania.
Na czym polegało badanie?
Zespół przetrenowania, który u sportowców objawia się niewyjaśnionym spadkiem wydajności w powiązaniu z intensywnym uczuciem zmęczenia, jest formą wypalenia zawodowego. Naukowcy postanowili sprawdzić hipotezą, która mówi, że nadmierne zmęczenie fizyczne po treningu wytrzymałościowym wpływa na pracę mózgu, podobnie jak długotrwała aktywność intelektualna i manifestuje się tzw. zmęczeniem poznawczym. Kontrola poznawcza jest konieczna, aby zapobiegać zachowaniom impulsywnym, na przykład aby powstrzymać sportowca przed dalszym treningiem, gdy pojawiają się sygnały ostrzegawcze ze strony organizmu, takie jak ból.
W trakcie eksperymentu, który miał zweryfikować powyższą hipotezę, obserwowano przez trzy tygodnie 37-osobową grupę sportowców, podzieloną na dwa zespoły, z których jeden intensywnie i długo ćwiczył w ciągu dnia, a drugi miał w tym czasie normalny trening. Potem sportowcom z obu zespołów dano zadania behawioralne związane z podejmowaniem decyzji finansowych i przeskanowano ich mózgi za pomocą rezonansu magnetycznego (MRI). Okazało się, że przetrenowana grupa sportowców dokonywała wyborów w sposób impulsywny, wybierając natychmiastową gratyfikację zamiast późniejszej nagrody pieniężnej, nawet jeśli miało to w efekcie oznaczać mniej. W trakcie skanowania (MRI) w ich mózgach zaobserwowano zmniejszenie aktywności bocznej kory przedczołowej, który jest najważniejszym obszarem, odpowiedzialnym za wybory ekonomiczne.
Naukowcy dowiedli, że długotrwały wysiłek fizyczny łączy się ze zmniejszeniem kontroli poznawczej i doszli do wniosku, że nadmierny wysiłek fizyczny, podobnie jak intelektualny, może prowadzić do pojawienia się syndromu wypalenia zawodowego.
W naszym filmie o tym, dlaczego znany bokser postanowił przerwać karierę.
Nie podejmuj decyzji finansowych tuż po intensywnym wysiłku. Poczekaj, aż twój mózg odpocznie
Przeciążenie fizyczne organizmu w czasie treningu wywołuje więc zmęczenie mózgu, objawiające się zmniejszeniem aktywności w tej części, która zajmuje się kontrolą poznawczą, a ta jest niezbędna wtedy, gdy trzeba przezwyciężyć nawyki, monitorować i modyfikować zachowanie w celu dostosowania go do długoterminowych celów. Po intensywnym całodniowym wysiłku w mózgu, na poziomie neuronów, obserwuje się zmniejszoną pobudliwość bocznej kory przedczołowej, szczególnie podczas rozwiązywania zadań wymagających dokonywania wyborów związanych z nagrodą. Jednocześnie nie obniżają się zdolności poznawcze, które nadal mogą być na wysokim poziomie, a jedynie umiejętność dokonywania wyborów związanych z własnymi preferencjami.
Źródło: WebMD, Current Biology
