Kontrowersyjne wnioski
Seria pięciu metaanaliz, opublikowanych na łamach czasopisma Annals of Internal Medicine, na temat wpływu jedzenia czerwonego mięsa na zdrowie, wzburzyła wielu naukowców i sprowokowała do ożywionej dyskusji. Autorzy nowego opracowania - Aaron Caroll i Tiffany Doherty - od razu wiedzieli, że ich praca okaże się kontrowersyjna, chociaż nie przypuszczali, że zostanie tak mocno skrytykowana przez środowisko naukowe, a wysnute przez nich wnioski uznane za nieetyczne i nieodpowiedzialne.
Ich główna teza brzmi: zmniejszenie spożycia czerwonego mięsa przynosi niewielkie tylko korzyści zdrowotne. Autorzy opracowania sądzą, że nie ma wystarczających dowodów na to, iż zalecane obecnie umiarkowane ilości czerwonego mięsa lub jego przetworów mają znaczący wpływ na zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób serca, cukrzycy lub raka. Stoi to w sprzeczności z przekonaniami większości środowisk lekarskich oraz dietetyków i aktualnymi zaleceniami, aby nie jeść więcej niż 3-4 porcje czerwonego mięsa w tygodniu.
Badacze wysnuli swoje wnioski po opracowaniu pięciu metaanaliz, opierających się na analizie danych z badań kohortowych oraz randomizowanych kontrolowanych badań na temat powiązań pomiędzy spożywaniem czerwonego mięsa a zdrowiem. W sumie przeanalizowano ponad 250 badań kohortowych z udziałem około 12 mln osób. Autorzy zastrzegają, że badania zawarte w trzech metaanalizach miały charakter obserwacyjny, zatem podlegały znacznym zakłóceniom. W czwartej analizie naukowcy przejrzeli randomizowane kontrolowane badania porównujące diety z różną ilością spożywanego czerwonego mięsa. W ostatnim artykule na ten temat przedstawiono cztery badania na temat preferencji ludzi, związanych ze spożywaniem mięsa oraz ich chęci do zmiany nawyków konsumpcyjnych w obliczu problemów zdrowotnych.
Po zakończeniu analizy zwrócono się do 14 ekspertów z prośbą o przygotowanie nowych zaleceń dietetycznych co do spożywania czerwonego mięsa. Zaproszeni do współpracy eksperci stwierdzili, że nie ma dowodów mówiących, że zalecane aktualnie poziomy spożycia czerwonego mięsa są szkodliwe dla ludzi, dlatego podtrzymali je i potwierdzili, że powinny oscylować na średnim poziomie. Nie brali przy tym pod uwagę - jak sami przyznają - ani problemów środowiskowych, ani dobrostanu zwierząt.
Krytyka ze strony środowiska naukowego
Wnioski z wyżej wspomnianych analiz na temat niewielkich w sumie powiązań pomiędzy spożywaniem czerwonego mięsa a zdrowiem, uznane zostały za zbyt pochopne. Zespół naukowców z Harvard University zareagował ostro i opublikował artykuł podważający powyższe opinie. Badacze stwierdzili, że wyciąganie tak daleko idących wniosków z, tak naprawdę niepewnych dowodów, jest nieodpowiedzialne i nieetyczne z punktu widzenia zdrowia publicznego. Promowanie w ten sposób czerwonego mięsa w sytuacji, gdy Amerykanie jedzą go zdecydowanie za dużo, jest szkodliwe - kontynuują naukowcy z Harvardu. W dodatku zwiększona konsumpcja czerwonego mięsa oznacza dalszą degradację środowiska i zmiany klimatu, za które częściowo odpowiada przecież nadmierna hodowla bydła. Pośrednio więc także szkodzi człowiekowi.
Pracownik Uniwersytetu w Oxfordzie, Marco Springmann dodaje, że krytykowana metaanaliza obarczona jest jeszcze innym błędem. Opiera się bowiem na danych, dotyczących niewielkich zmian w konsumpcji, stąd i uzyskane dane statystyczne, związane ze zdrowiem, także wydają się niewielkie.
W naszym filmie mówimy o tym, jak hodowla mięsa wiąże się ze zmianami klimatu.
Jak kończy się ta awantura wokół czerwonego mięsa?
Autorzy kontrowersyjnej analizy bronią się, że oparli swoje wnioski na najbardziej wszechstronnym przeglądzie dowodów, jakie powstały do tej pory. Mają też świadomość, że ich wnioski mogą zostać źle zinterpretowane, jako zielone światło dla zwiększenia konsumpcji czerwonego mięsa. A od tego się odżegnują. Ich praca nie zmieniła ogólnych zaleceń, mówiących o tym, aby ograniczyć czerwone mięso i jego przetwory do 3-4 porcji tygodniowo.
Źródła: New Atlas, Annals of Internal Medicine
