Kamica nerkowa - co to za choroba?
Kamica nerkowa, czyli odkładanie się kamieni nerkowych w drogach moczowych to bardzo bolesne schorzenie. Początkowo, co prawda, może nie dawać większych objawów, ale gdy kamienie urosną, stają się przyczyną silnych dolegliwości bólowych. Przemieszczające się złogi zatykają także drogi moczowe, utrudniając oddawanie moczu. Powstają, gdy w krwi krąży zbyt dużo związków mineralnych, których organizm nie jest w stanie już zneutralizować lub wydalić.
Możemy spotkać się z takimi rodzajami kamieni nerkowych jak:
- szczawianowe - zbudowane z soli wapnia, głównie ze szczawianów
- fosforanowe - zawierają fosforan amonowo-magnezowy
- moczanowe - powstają z kwasu moczowego
- cystynowe - kamienie zbudowane z aminokwasu cystyny (przyczyną są nieprawidłowości w budowie układu moczowego oraz wady genetyczne)
Rozwojowi kamicy nerwowej sprzyjają takie czynniki jak zapalenia dróg moczowych, przewlekłe choroby zapalne jelit, nadczynność przytarczyc, przyjmowanie niektórych leków oraz zbyt małe ilości wypijanych płynów. A także: uwarunkowania genetyczne, gorący klimat, powodujący większe wydzielanie potu, otyłość, a także niewłaściwa dieta. Chorują najczęściej osoby między 20 a 50 rokiem życia.
Kamica związana jest bezpośrednio z tym, co zjadamy i pijemy. Zatem dieta wysokobiałkowa, powiązana z małą ilością wypijanych płynów, a także picie wysokozmineralizowanych wód, sprzyjają powstawaniu złogów mineralnych w nerkach, w drogach moczowych i w moczowodach.
Kamica nerkowa - jaka dieta przy kamicy nerkowej jest odpowiednia?
Kamica nerkowa wymaga stosowania diety, mającej za zadanie zahamowanie przyrastania kamieni lub przeciwdziałanie nawrotom. W zależności od tego, z jakim rodzajem kamieni mamy do czynienia, zalecenia dietetyczne nieco się różnią. Wspólne dla każdego rodzaju kamicy są jednak takie zasady dietetyczne jak:
- wypijanie dużej ilości płynów dziennie, w tym w połowie powinna być to woda niskozmineralizowana lub filtrowana
- unikanie picia soków z grejpfrutów, które sprzyjają rozwojowi kamicy
- picie przez cały dzień, w niewielkich ilościach, ale sukcesywnie, aby dzienna ilość wydalanego moczu wynosiła minimum 2 litry
- wypijanie przed snem szklanki wody, a także rano, po oddaniu moczu
- nie wolno przesadzać z ilością wypijanego alkoholu
- ograniczenie spożycia soli i wysokoprzetworzonej żywności, w tym mocno solonej, takiej jak przekąski, gotowe zupy, kostki rosołowe, fast foody, wędliny i kiszonki
- zmniejszenie ilości ostrych przypraw w jedzeniu
Aby jednak ustalić szczegółowe zasady dietetyczne trzeba znać skład chemiczny kamieni nerkowych. W tym celu wykonuje się badania ogólne moczu, badanie krwi oraz sprawdzanie składu wydalonych lub usuniętych kamieni.
Kamica nerkowa szczawianowa - zalecenia dietetyczna
Przy kamicy szczawianowej:
- unikamy wszystkich produktów zawierających szczawiany, a zatem nie wolno jeść szpinaku, szczawiu, rabarbaru, buraków i botwiny, a także nasion roślin strączkowych
- unikamy czekolady, kakao i mocnej kawy oraz mocnej herbaty
- zmniejszamy ilość zjadanych produktów bogatych w cukier, w tym słodyczy, a także białego pieczywa, słodzonych napojów itp. Ponadto, w tym przypadku, należy zmniejszyć ilość produktów mlecznych i samego mleka.
- ograniczamy zjadanie ziemniaków, marchwi, pomidorów i przecieru pomidorowego
- ograniczamy ilość zjadanych śliwek i agrestu
- zmniejszamy też ilość ostrych przypraw w jedzeniu
Możemy jeść:
- mięso
- ryby
- jaja
- masło
- produkty zbożowe
- warzywa takie jak kapusta, cebula, ogórki, sałata
Kamica nerkowa fosforanowa - zalecenia dietetyczne
Przy kamicy fosforanowej w naszej diecie powinny się znaleźć produkty zakwaszające mocz. Są to mięso, ryby i wędliny, a także chude sery, masło, pieczywo, kasze i makarony.
Nie powinno się spożywać:
- nasion roślin strączkowych
- serów żółtych i topionych
- konserw rybnych
Ograniczyć natomiast należy mleko i jaja oraz ziemniaki, warzywa i owoce.
Kamica nerkowa moczanowa - zalecenia dietetyczne
Jeżeli nasze kamienie nerkowe zbudowane są z kwasu moczowego powinniśmy w jadłospisie unikać produktów zawierających puryny, które są źródłem kwasu moczowego, a zjadać dania mięsne i jarskie, ponieważ alkalizują mocz.
Przy kamicy moczanowej:
- ograniczamy ilość wywarów mięsnych, sosów i galaretek z mięsa i ryb
- ograniczamy ilości zjadanej cielęciny i wołowiny oraz drobiu
- nie jemy dziczyzny, baraniny i podrobów
- nie jemy sardynek, śledzi, szprotek, kawioru
- nie jemy orzechów
- nie jemy grzybów
Natomiast zalecana jest większa ilość nabiału, w tym chudego mleka, jogurt i kefir, małe ilości masła oraz warzywa i owoce, ziemniaki, produkty zbożowe oraz cukier.
Kamica nerkowa cystynowa - zalecenia dietetyczne
W tym wypadku ograniczamy ilość aminokwasów cystyny i metioniny. Zmniejszamy więc ilość spożywanego mięsa i ryb oraz pszenicy i soi. W zamian za to należy zadbać o picie wody z dodatkiem wodowęglanów, a także pić soki z cytrusów, herbaty owocowe, mleko i przetwory mleczne. Nie wolno natomiast spożywać więcej niż 3 g soli na dobę.
Rozwojowi kamieni nerkowych sprzyja otyłość oraz brak ruchu. Dlatego do powyższych zaleceń dietetycznych dochodzi jeszcze jedno: zmiana trybu życia i więcej ruchu fizycznego.
