Zmniejszenie żołądka - kiedy się stosuje tego typu zabieg?
Zmniejszanie żołądka to sposób na leczenie otyłości. Problem z nadwagą, a jeszcze bardziej z otyłością, to powszechne zjawisko w naszym kraju. Ponad 30 proc. Polaków jest otyłych, a przyszłość też nie wygląda najlepiej. Szacuje się, że za 20 lat już 40 proc. mieszkańców naszego kraju może cierpieć na otyłość. Operacje zmniejszania żołądka to jedna z metod leczenia otyłości. Zdaniem specjalistów osoby z BMI wyższym niż 35 już raczej nie odchudzą się tradycyjnymi metodami. Tylko 5 procentom się to udaje. Jest to bowiem proces, w którym efekt jo-jo potrafi szybko zniweczyć wysiłek związany ze zmianą diety i ćwiczeniami. Bardzo otyłym osobom, z BMI powyżej 40, będącym w wieku do 65 lat, proponuje się zatem operację zmniejszania żołądka.
Zmniejszenie żołądka - co to jest wskaźnik BMI?
Wskaźnik BMI to skrót od angielskiej nazwy Body Mass Index. Pokazuje, czy masa ciała jest adekwatna do wzrostu. Aby obliczyć wskaźnik BMI należy podzielić masę ciała (w kilogramach) przez wzrost (w cm), podniesiony do kwadratu.
Według wskaźnika BMI ocenia się stopień otyłości. Prawidłowy wskaźnik masy ciała powinien się mieścić między 18 a 24,9 BMI. O nadwadze mówimy, gdy wynosi 25-29,9, a o otyłości - powyżej 30 BMI. Samą otyłość także się stopniuje. I tak - otyłość pierwszego stopnia to wskaźnik 30-34,9, otyłość drugiego stopnia - 35-39,9, a otyłość skrajna - wskaźnik BMI powyżej 40.
Zmniejszenie żołądka - metody
W chirurgii bariatrycznej stosuje się głównie dwa rodzaje operacji. Jest to rękawowa resekcja żołądka oraz wyłączenie żołądkowo-jelitowe gastric by-pass. Rękawowa resekcja żołądka to wycięcie części organu wraz z receptorami greliny, czyli hormonu głodu. Druga metoda to operacja plastyczna górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Ponadto do leczenia otyłości wykorzystuje się jeszcze dwie metody, nie wymagające cięcia chirurgicznego, a pozwalające na zmniejszenie pojemności żołądka. Do wnętrza żołądka wprowadza się specjalny balon, napełniany następnie powietrzem lub płynem. Zabieg pomaga w odchudzaniu się, ponieważ przyczynia się do powstawania uczucia pełności żołądka. Zostawia się go zazwyczaj na pół roku, po czym usuwa.
Inną metodą niechirurgiczną jest założenie na górną część żołądka regulowanej opaski, wykonanej z sylikonu i posiadającej regulowany mankiet. Zaciskając go powoli tworzy się w części żołądka niewielki zbiornik, który hamuje przechodzenie treści pokarmowej dalej i powoduje, że nie można zjeść zbyt dużo na raz. Opaskę zakłada się w znieczuleniu ogólnym i zabieg trwa około 1,5 godziny. Mankiet opaski reguluje się później, stopniowo zwiększając zacisk. Ocenia się, że ta metoda pozwala zgubić około 60 proc. masy ciała.
Rękawowa resekcja żołądka (sleeve gastrectomy) wykonywana jest metoda laparoskopową. Polega na usunięciu 90 procent żołądka i pozostawieniu części wielkości cienkiej rury, o pojemności około 150 ml. Odcięty fragment usuwa się z organizmu. Tego typu operacje wykonywane są dość często. Pomagają w zmniejszeniu masy ciała dzięki temu, że mała pojemność żołądka nie pozwala zbyt dużo zjeść. Do rękawowej resekcji żołądka kwalifikuje się osoby otyłe w znacznym stopniu, a także te, u których założenie regulowanej opaski na żołądek nie przyniosło pozytywnych rezultatów.
Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym i trwa około 1,5 godziny. Wymaga też kilkudniowego pobytu w szpitalu. Zazwyczaj obserwuje się w ciągu 6-12 miesięcy zmniejszenie masy ciała o około 50-80 proc. Poprawia się także ogólny stan zdrowia, zmniejsza nadciśnienie tętnicze i objawy cukrzycowe, a także ulega obniżeniu poziom cholesterolu we krwi. Ale konieczna jest przy tym radykalna zmiana nawyków żywieniowych.
Wyłączenie żołądkowo-jelitowe gastric by-pass wykonuje się metodą laparoskopową. W górnej części żołądka tworzony jest niewielki zbiornik, który następnie łączy się z jelitem cienkim. Dzięki temu skraca się drogę pokarmu, który jest trawiony i wchłaniany w jelicie cienkim. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym i trwa ponad 2,5 godziny. W ciągu roku pozwala zmniejszyć masę ciała o około 65-85 proc.
Zmniejszenie żołądka - wskazania
Chirurgiczne zmniejszenie żołądka stosuje się u osób, których wskaźnik BMI wynosi powyżej 40, czyli z otyłością III stopnia. A także z otyłością II stopnia w przypadku, gdy istnieją do tego wskazania medyczne, związane z towarzyszącymi otyłości chorobami, takimi jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zespół obturacyjnego bezdechu sennego, choroba wieńcowa, ciężka postać choroby zwyrodnieniowej stawów.
Zmniejszenie żołądka - przeciwwskazania
Nie wykonuje się operacji zmniejszania żołądka w przypadku stwierdzenia zaburzeń psychicznych, chorób endokrynologicznych, takich jak zaburzenia czynności tarczycy i nadnerczy, a także przy chorobach nowotworowych, chorobach zapalnych układu pokarmowego oraz w przypadku stwierdzenia refluksu żołądkowo-przełykowego. Dyskwalifikuje ponadto nadużywanie alkoholu oraz zażywanie narkotyków.
Zmniejszenie żołądka - powikłania
Po operacji zmniejszania żołądka dość rzadko zdarzają się powikłania pooperacyjne. Może to być krwawienie w miejscu operowanym spowodowane przeciekiem i nieszczelnością żołądka, a także późniejsze zaparcia, czy też biegunki. Jak przy każdej operacji chirurgicznej może ponadto dojść do niewydolności oddechowej, zatorowości płucnej, czy też do zakażenia rany operacyjnej.
W wyniku zmniejszenia żołądka może dochodzić do niedoborów żywieniowych i niedokrwistości, zdarza się także kamica żółciowa i długotrwałe wymioty. Dlatego po takiej operacji pacjent jeszcze przez kilka lat jest pod obserwacją lekarzy i powinien zgłaszać się regularnie na badania kontrolne.
