Ból sutków - przyczyny fizjologiczne
Ból sutków to częsta dolegliwość, która zdarza się nie tylko zresztą kobietom. Najpowszechniejsza przyczyna jest banalna: to nasz układ hormonalny i cykl menstruacyjny może nam przysparzać bólu. Ponadto, bolące sutki to dość częsta dolegliwość w czasie ciąży, a także w okresie karmienia piersią.
A u mężczyzn? Bolące sutki zdarzają się osobom uprawiającym długie i intensywne treningi czy biegającym na dłuższe dystanse. Przyczyna jest wtedy dość prozaiczna: to materiał z które zrobiona jest koszulka oraz pot i sól podrażniają sutki. Mogą wtedy boleć i krwawić. Łatwo temu właściwie zaradzić: najlepiej unikać bawełnianych koszulek, a używać tych, wykonanych z materiałów technicznych, które nie nasiąkają tak szybko potem. Koszulki nie mogą być za obcisłe, ale też nie za luźne. Można też, na czas biegu, zakleić sutki, aby je nieco osłonić. Kobiety w czasie ćwiczeń fizycznych powinny nosić biustonosze sportowe, dobrze trzymające piersi.
Ból sutków - najczęstsze przyczyny
Z bólem sutków jest związany:
- okres dojrzewania płciowego i "burza hormonów"
- cykl menstruacyjny, zwykłe zmiany hormonalne w trakcie cyklu, powodujące obrzmiałość piersi i tkliwość sutków
- menopauza, a więc czas wygaszania produkcji niektórych hormonów, w tym estrogenów
- okres ciąży i związane z tym zmiany w ciele kobiety - wrasta stężenie progesteronu i estrogenów, gruczoły sutkowe powiększają się, przygotowując się do laktacji. Bolesność sutków może być jednym z pierwszych objawów ciąży.
- laktacja i karmienie piersią - ból sutków to częsta dolegliwość, związana z procesem karmienia noworodka
- intensywny wysiłek fizyczny
- niedobrany strój sportowy, w tym niewłaściwy, źle dopasowany biustonosz
Ból sutków - przyczyny patologiczne
Za ból sutków odpowiedzialne mogą być także choroby, takie jak:
- zapalenie piersi i ropień piersi w okresie karmienia - związane są z zastojem pokarmu w piersi i rozwojem stanu zapalnego. Na skutek niewłaściwego lub opóźnionego opróżniania pokarmu, znajdującego się w piersi, może dojść do zakażenia i w konsekwencji - do rozwoju ropnia. Objawy to: pojawiająca się gorączka, ból piersi, zaczerwienienie i wzrost temperatury skóry, a także powiększenie węzłów chłonnych pod pachą. Pod palcami wyczuwamy wtedy miękki, ruszający się guzek. Leczenie polega na podawaniu antybiotyków oraz na drenażu ropnia przez nacięcie guzka.
- mastopatia - inaczej zwyrodnienie włóknisto-torbielowate. Zdarza się kobietom w młodym wieku. Jest to zwyrodnienie obejmujące tkankę gruczołową sutków. Końcowe odcinki gruczołów mlekowych zmieniają się w rodzaj torbieli, wypełnionych płynem surowiczym. Nad sutkiem wyczuwalne są wtedy małe guzki lub twardość. Bolesność sutków, związana z mastopatią, nasila się w okresie przedmiesiączkowym. Aby odróżnić mastopatię od guzów nowotworowych wykonuje się biopsję i badanie histopatologiczne torbieli. Duże torbiele wymagają nacięcia chirurgicznego i drenażu, w celu usunięcia płynu.
- gruczolakowłókniaki w piersi - to łagodne guzy piersi, w postaci okrągłych, bezbolesnych, łatwych do przesuwania guzków. Nie powodują większych objawów. W celu zdiagnozowania zmiany zazwyczaj wykonuje się biopsję i poddaje wycięty fragment badaniu histopatologicznemu.
- brodawczaki - rozrosty nabłonka blokujące ujście przewodów mlecznych. Dochodzi wtedy do rozwoju stanu zapalnego i bolesności sutka oraz do wycieku krwi z brodawki sutkowej. Ostry stan zapalny wymaga interwencji chirurgicznej.
- rak piersi - to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet (stanowi około 20 proc. wszystkich nowotworów). Jeżeli jest wystarczająco wcześnie zdiagnozowany, może zostać całkowicie wyleczony. Objawia się początkowo niebolesnymi, nieprzesuwalnymi guzkami lub zgrubieniami w piersi. Mogą pojawić się zagłębienia lub wciągnięcia skóry, a także zaczerwienienie i pogrubienie skóry piersi (tzw. skórka pomarańczowa). Towarzyszy temu zmiana obrysu piersi oraz powiększenie węzłów chłonnych pod pachą. Może pojawić się wyciek, owrzodzenie i wciągnięcie brodawki.
Ból sutków - jak łagodzić ból sutków?
Ból sutków możemy łagodzić domowymi sposobami:
- ciepłe kompresy, z dodatkiem łagodnych ziół, takich jak rumianek, mniszek pospolity, a także naprzemienne ciepłe i zimne prysznice
- niektórym pomagają także zimne okłady na piersi z dodatkiem ziół o działaniu przeciwzapalnym
- podobno działa stary "babciny" sposób, czyli okład z liścia kapusty, lekko roztłuczonego, aby wydobyć z niego sok
- okłady z olejku rycynowego, czy z olejku z wiesiołka
- delikatny masaż piersi
- noszenie wygodnej bielizny
- unikanie w okresie przedmiesiączkowym nadmiernego wysiłku fizycznego