Kariprazyna w leczeniu schizofrenii - sposób działania
Kariprazyna jest substancją czynną leku przeciwpsychotycznego, stosowanego do leczenia schizofrenii u osób dorosłych. Sposób działania kariprazyny polega na przyłączaniu się w mózgu do receptorów dwóch neuroprzekaźników: dopaminy i serotoniny, które warunkują komunikację między komórkami nerwowymi. Uważa się, że to dopamina i serotonina odgrywają istotną rolę w przebiegu schizofrenii, dlatego też kariprazyna, wiążąc się receptorami tych neuroprzekaźników, pomaga tym samym w unormowaniu ich pracy. Dzięki temu kariprazyna zmniejsza objawy schizofrenii i zapobiega nawrotom choroby.
Schizofrenia - co to za choroba, co ją wywołuje?
Schizofrenia jest chorobą umysłową, w której chory inaczej postrzega siebie i świat zewnętrzny. Dotyka najczęściej osoby będące między 18. a 28 rokiem życia. W schizofrenii zdolności intelektualne nie są zmienione, chociaż w miarę upływu lat mogą zostać zaburzone procesy poznawcze. Na schizofrenię choruje około 24 mln osób na świecie, z czego w Polsce aż 400 tys.
Tak naprawdę nie wiadomo do końca, co wywołuje schizofrenię. Wymienia się zazwyczaj kilka czynników, które mogą stać za rozwojem choroby, a wśród nich: predyspozycje genetyczne, zbyt wysoki poziom dopaminy lub nadwrażliwość komórek nerwowych na ten neuroprzekaźnik, urazy doznane w chwili narodzin lub nadmierny stres, związany z jakimś traumatycznym przeżyciem, a także używanie substancji halucynogennych.
Kariprazyna w leczeniu schizofrenii - pochodzenie leku
Kariprazyna to organiczny związek chemiczny opracowany przez węgierską firmę Gedeon Richter. W Ameryce i Kanadzie lek jest licencjonowany przez firmę Allergan, natomiast w Europie Zachodniej produkcją i dystrybucją leku zajmuje się koncern farmaceutyczny Recordati z siedzibą w Mediolanie.
Na europejski rynek kariprazyna została wprowadzona w 2017 roku pod handlową nazwą Reagila, po uzyskaniu zgody Komisji Europejskiej na dystrybucję leku w krajach Unii. Wcześniej lek uzyskał pozytywną opinię Komitetu ds. produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi Europejskiej Agencji ds. Leków. Dwa lata wcześniej lek został też dopuszczony do obrotu w Stanach Zjednoczonych do leczenia schizofrenii u dorosłych (pod nazwą Brand Reagila) oraz do leczenia schizofrenii epizodów maniakalnych lub mieszanych, związanych z chorobą dwubiegunową (pod nazwą Vraylar).
Kariprazyna w leczeniu schizofrenii - objawy niepożądane
Lek powoduje znaczne zwiększenie masy ciała. Przy stosowaniu leku obserwuje się działania niepożądane o różnym nasileniu.
Bardzo często zdarza się:
- akadyzja, czyli potrzeba bycia w ciągłym ruchu
- parkinsonizm, czyli objawy podobne do objawów w chorobie Parkisona (drżenie, sztywność mięśni, powolne poruszanie się)
Częste działania niepożądane to:
- lęk
- senność, trudności w zasypianiu, nietypowe sny, koszmary senne, lunatykowanie
- zawroty głowy
- mimowolne skręcające ruchy ciała i nieprawidłowa postawa
- zgrzytanie zębami lub nadmierne zaciskanie szczęk, ślinotok, zaburzenia ruchu, zaburzenia języka
- niewyraźne widzenie
- wysokie ciśnienie krwi
- szybkie, nieregularne bicie serca
- zwiększony lub zmniejszony apetyt
- nudności, wymioty, zaparcia
- zwiększenie masy ciała
- zmęczenie
Kariprazyna w leczeniu schizofrenii - przeciwwskazania
- leku nie wolno stosować przy uczuleniu na kariprazynę lub którykolwiek ze składników leku
Kariprazyny nie wolno zażywać w trakcie stosowania poniższych leków, w leczeniu chorób takich jak:
- zapalenie wątroby wywołanej przez wirusa typu C - leki zawierające boceprewir i telaprewir)
- zakażenia bakteryjne - leki zawierające klarytromycynę, telitromycynę, erytromycynę i nafcylinę
- gruźlica - leki zawierające ryfampicynę
- zakażenia wirusem HIV - leki zawierające kobicystat, indynawir, nelfinawir, rytonawir, sakwinawir, efawirenz i etrawirynę
- zakażenia grzybiczne - leki zawierające itrakonazol, pozakonazol, worykonazol, flukonazol
- zespół Cushinga - leki zawierające ketokonazol
- depresja - leki ziołowe zawierające ziele dziurawca i leki zawierające nefazodon
- padaczka i napady drgawek - leki zawierające karbamazepinę, fenobarbital i fenytoinę
- choroby serca - leki zawierające diltiazem i werapamil
- senność - leki zawierające modafinil
- wysokie ciśnienie krwi w płucach - leki zawierające bosentan
Nie wolno stosować leku podczas ciąży i karmienia piersią. Lek może też wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów.
