Ruta zwyczajna: właściwości. Na co pomaga ruta zwyczajna?

Ruta zwyczajna ma wiele zastosowań w ziołolecznictwie, jako środek żółciopędny, wiatropędny, rozkurczający mięśnie gładkie, uszczelniający naczynka krwionośne, czy likwidujący siniaki. Jest rośliną powodującą jednak fotouczulenia, więc stosując rutę należy zachować ostrożność, jeśli się ma jasną karnację.

Ruta zwyczajna - pochodzenie rośliny

Ruta zwyczajna (łac. Ruta graveolens L.) to roślina należąca do rodziny rutowatych. Jej ojczyzną są kraje śródziemnomorskie, ale rozprzestrzeniła się praktycznie w całej południowej Europie, a obecnie uprawiana jest w wielu miejscach na świecie, w tym w Polsce. Jest byliną, dorasta do 1 metra wysokości, kwitnie od czerwca do sierpnia, wydając żółte kwiaty tworzące baldachogrono. Jest rośliną mrozoodporną, lubiącą słoneczne stanowiska. Według ludowej tradycji to roślina symbolizująca czystość i dziewictwo. Wianek z ruty wkładała na głowę panna młoda, która po ślubie wrzucała go do ognia. Ruta miała wabić mężczyzn, a sianie ruty oznaczało staropanieństwo. Ponadto: odwracała czary i odpędzała złe moce.

Ruta zwyczajna jako roślina zielarska

Ruta zwyczajna uznawana była od wieków za roślinę leczniczą. Wykorzystywano jej właściwości rozkurczowe i moczopędne, uważano że poprawia wzrok i odtruwa. Była także środkiem poronnym. Surowcem zielarskim jest liść ruty (Rutae Folium) oraz ziele (Rutae Herba). Zbierane są górne części roślin, jeszcze przed kwitnieniem, a następnie suszone naturalnie w przewiewnym miejscu.

W skład ziela ruty wchodzą takie substancje aktywne jak:

Ruta zwyczajna dała nazwę związkowi chemicznemu o nazwie rutyna. Po raz pierwszy wyodrębnił ją z rośliny niemiecki aptekarz August Weiss pod koniec XIX wieku. Rutyna ma właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne. W połączeniu z witaminą C wchodzi w skład wielu leków na przeziębienie i wzmacniających odporność. Spowalnia utlenianie się witaminy C. Ponadto rutyna wzmacnia naczynia krwionośne, zmniejszając ich przepuszczalność, działa przeciwzakrzepowo, ma właściwości antyalergiczne.

Zobacz wideo

Ruta zwyczajna - właściwości i wskazania

Ruta zwyczajna działa przeciwskurczowo na mięśnie gładkie jelit i przewodów żółciowych. Ma działanie żółciopędne i wiatropędne. Dlatego poleca się ją przy skurczach jelit, żołądka i dróg żółciowych, przy zaburzeniach pracy wątroby, zaburzeniach wydzielania soku żołądkowego i trzustkowego. Poprawia apetyt.

Ruta zwyczajna, dzięki flawonoidom, działa dobroczynnie na układ krwionośny. Pomaga w uszczelnianiu żył i wzmacnia je, wpływając tym samym na poprawę krążenia krwi, zmniejszając wysięki i działając przeciwutleniająco. Ziele ruty wchodzi w skład leków na opuchliznę nóg. Może być pomocne w leczeniu żylaków, zapalenia żył, a także siniaków. Ruta zwyczajna jest ponadto pomocna w profilaktyce miażdżycy.

Ruta zwyczajna bierze też udział w procesie produkcji pigmentu w skórze (melaniny) i dlatego wykorzystywana bywa w leczeniu bielactwa. Zapobiega też szybkiemu złuszczaniu się i narastaniu naskórka, co jest pomocne w łagodzeniu objawów łuszczycy.

Badania nad wykorzystaniem potencjału ruty zwyczajnej koncentrują się wokół zdolności ziela do hamowania proliferacji komórek rakowych oraz zastosowania w terapii stwardnienia rozsianego.

Działanie ruty zwyczajnej:

  • działanie żółciopędne
  • działanie moczopędne
  • działanie rozkurczowe mięśni gładkich
  • działanie łagodnie uspokajające
  • działanie wiatropędne
  • poprawiające krążenie
  • działanie przeciwrobacze
  • łagodnie obniżające ciśnienie krwi

Ruta zwyczajna - przeciwwskazania

Ruta zwyczajna zawiera furanokumaryny, alkaloid dyktamina oraz olejek eteryczny, które działają fotouczulająco. Powodują tzw. fitofotodermatozę, czyli reakcję uczuleniową skóry na słońce po kontakcie z sokiem z rośliny. Objawia się oparzeniami słonecznymi, zaczerwienieniem i bąblami. Ziela nie mogą spożywać kobiety w ciąży, ponieważ powoduje skurcze mięśni macicy, krwawienia i może doprowadzić do poronienia.

Nie zaleca się ruty zwyczajnej także w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, w nieżycie przewodu pokarmowego, w przewlekłym owrzodzeniu jelita grubego, w nadkwaśności oraz przy krwawieniach z macicy.

Ruta zwyczajna - preparaty na bazie ruty

Rutę można kupić w formie herbatek do zaparzania na wzdęcia i skurcze jelit oraz jako środek moczopędny. Herbatka zwiększa także odporność organizmu. Działa rozkurczowo i dlatego pomocna jest przed miesiączkami. Ziele ruty wykorzystywane też jest w preparatach kosmetycznych, m.in. do pielęgnacji cery naczynkowej, w specyfikach na ukąszenia owadów, w żelach przeznaczonych o likwidowania siniaków.

Więcej o: