Czerwona fasola - pochodzenie
Fasola przyby³a do Europy wraz z odkryciem Ameryki przez Krzysztofa Kolumba. Niezliczone gatunki fasoli od ponad 7 tysiêcy lat uprawiane by³y w prekolumbijskiej Ameryce, najwcze¶niej na terenach dzisiejszego Peru i Meksyku. Po przywiezieniu nasion fasoli do Europy, potraktowano j± jak ro¶linê ozdobn±, podobnie zreszt±, jak i ziemniaki. Dopiero pó¼niej odkryto jej walory smakowe i nauczono siê j± przyrz±dzaæ. Od tej chwili fasola rozprzestrzenia siê po ca³ym ¶wiecie i staje siê popularnych ¼ród³em bia³ka, zastêpuj±c dro¿sze bia³ko zwierzêce. Fasola szczególnie cenna jest w krajach tropikalnych, gdzie stanowi jedn± z g³ównych upraw. W tej chwili najwiêkszymi producentami fasoli s± Indie, Mjanma, Chiny. Sporo fasoli uprawiaj± te¿ kraje afrykañskie.
Czerwona fasola nale¿y do rodziny ro¶lin bobowatych, które obejmuj± kilkadziesi±t gatunków. Na ¶wiecie uprawia siê oko³o 20 gatunków fasoli, przy czym w naszej strefie klimatycznej najwa¿niejsze str±czkowe ro¶liny uprawne to fasola zwyk³a i wielokwiatowa. Jadamy zarówno dojrza³e nasiona, jak zielone lub ¿ó³te str±ki.
Surowa fasola zawiera zwi±zek o nazwie fazyna. To bia³ko powoduj±ce sklejanie siê erytrocytów. Fazyna ulega rozk³adowi w czasie gotowania.
Czerwona fasola - sk³ad i w³a¶ciwo¶ci
Czerwona fasola zawiera bia³ko ro¶linne, witaminy B1 i B12, witaminy C oraz E, a w¶ród minera³ów - wapñ, magnez, ¿elazo, potas i fosfor, sód i cynk. W jej sk³adzie znajdziemy ponadto b³onnik oraz skrobiê.
W sk³ad czerwonej fasoli wchodzi przede wszystkim bia³ko, które stanowi nawet 22 proc. zawarto¶ci nasiona. Bia³ko ro¶linne jest znakomitym zamiennikiem bia³ka zwierzêcego. Ró¿ni go od bia³ka zwierzêcego tylko mniejsz± ilo¶æ aminokwasów.
Bia³ko to podstawowy budulec organizmu. Jest ¼ród³em energii, bierze udzia³ w przemianach metabolicznych, w produkcji enzymów i hormonów, w pracy systemu nerwowego. Niedobór bia³ka oznacza zmniejszenie masy cia³a i miê¶ni, zaburzenia w dzia³aniu wielu systemów, w tym oddechowego, pokarmowego i uk³adu kr±¿enia.
Ponadto w nasionach czerwonej fasoli znajdziemy witaminy z grupy B, w tym witaminê B1 i B2.
Witamina B1, inaczej tiamina, bierze udzia³ w metabolizowaniu wêglowodanów, t³uszczów i aminokwasów. Ma wp³yw na w³a¶ciwe funkcjonowanie uk³adu nerwowego, uk³adu kr±¿enia oraz pokarmowego. Niedobór witaminy B1 skutkuje zaburzeniami w pracy systemu nerwowego, k³opotami z koncentracj±, os³abieniem serca i miê¶ni, dr¿eniem nóg, a tak¿e bólami stawów i nóg.
Witamina B2, czyli ryboflawina, wp³ywa na funkcjonowanie narz±du wzroku, a tak¿e uk³adu nerwowego, uczestniczy w syntezie hemoglobiny oraz w metabolizowaniu aminokwasów i lipidów. Skutkiem niedoboru witaminy B2 jest s³abszy wzrok, ¶wiat³owstrêt, a tak¿e k³opoty z koncentracj±, zawroty g³owy i zapalenia skóry oraz b³on ¶luzowych.
Witamina C uczestniczy w metabolizmie t³uszczów, cholesterolu i kwasów ¿ó³ciowych. Chroni organizm przed procesami utleniania, a tak¿e odtruwa, uczestniczy w produkcji kolagenu i bia³ek buduj±cych ko¶ci. Ma dzia³anie wzmacniaj±ce i stabilizuj±ce dzia³anie uk³adu odporno¶ciowego.
Czerwona fasola - w³a¶ciwo¶ci zdrowotne oraz przeciwwskazania
Czerwona fasola to warto¶ciowy pokarm, ¼ród³o wielu wa¿nych sk³adników, w tym bia³ka. Zawarta w naszej diecie z pewno¶ci± bêdzie dobrze s³u¿yæ organizmowi.
- jest przeciwutleniaczem, zwalcza wolne rodniki, spowalniaj±c proces starzenia
- chroni w±trobê, wspieraj±c powstawanie kwasów ¿ó³ciowych
- przeciwdzia³a cukrzycy, reguluj±c poziom insuliny we krwi
- dzia³a moczopêdne, pomagaj±c w ten sposób oczy¶ciæ organizm ze szkodliwych zwi±zków przemiany materii
- obni¿a poziom cholesterolu LDL, podwy¿sza natomiast stê¿enie dobrego cholesterolu (HDL)
- obni¿a ci¶nienie krwi
- za spraw± b³onnika wp³ywa na pracê uk³adu pokarmowego, poprawiaj±c perystaltykê jelit i przemianê materii
- wspiera odchudzanie, daj±c d³ugotrwa³e uczucie syto¶ci
Czerwona fasola nie jest jednak zalecana przy chorobach przewodu pokarmowego, poniewa¿ mo¿e powodowaæ wzdêcia i gazy. Niektóre jej sk³adniki, zawarte np. w skórce, utrudniaj± trawienie. Mo¿na temu przeciwdzia³aæ dodaj±c do potraw przyprawy trawienne i odpowiednio d³ugo moczyæ przez gotowaniem.
