Esperal - działanie i skutki uboczne stosowania wszywki alkoholowej

Esperal, dostępny obecnie pod oficjalną nazwą Disulfiram, to substancja występująca w formie tabletek oraz implantów, które stosowane są w leczeniu uzależnienia od alkoholu. Substancja ta wywołuje swego rodzaju uczulenie na alkohol, co ma zniechęcić osobę uzależnioną do spożywania napojów procentowych. Jak działa taki lek i jakie skutki uboczne może powodować wszywka alkoholowa? Czy jest to skuteczna oraz bezpieczna metoda leczenia alkoholizmu?

Esperal – jak działa?

Esperal występuje na rynku pod nazwą Disulfiram. Stara nazwa jest wciąż powszechnie używana przez lekarzy oraz osoby uzależnione od alkoholu.

Obydwa leki zawierają taką samą substancję czynną, czyli disufiramum. Substancja ta blokuje enzym (dehydrogenaza aldehydowa), który bierze udział w rozkładzie alkoholu w wątrobie. Skutkuje to gromadzeniem się w organizmie aldehydu octowego, który u osób niestosujących esperalu jest przekształcany do mniej szkodliwej formy, czyli kwasu octowego. Nagromadzenie aldehydu octowego wywołuje z kolei objawy przypominające dolegliwości związane z zatruciem alkoholowym, zwanym powszechnie kacem. Zazwyczaj pierwsze objawy pojawiają się po około 10 minutach od wypiciu alkoholu. Najczęstsze dolegliwości to:

• Ból głowy
• Zawroty głowy
• Nudności
• Wymioty
• Metaliczny posmak w ustach
• Senność
• Uczucie duszności
• Nadmierna potliwość
• Zaczerwienienie skóry twarzy
• Pokrzywka
• Gwałtowne zmiany ciśnienia
• Przyspieszenie tętna
• Uczucie lęku.

W zależności od indywidualnych skłonności objawy utrzymują się od 4 do 10 godzin. W skrajnych przypadkach może dojść do wystąpienia ataku drgawek oraz zawału serca.

Leczenie za pomocą disulfiramu zalicza się do tak zwanych terapii awersyjnych. Preparaty farmakologiczne zawierające disufiramum nie są lekami na alkoholizm, a jedynie mają zniechęcić osobę uzależnioną od alkoholu do picia. Gdy osoba chora na alkoholizm stosuje lek, po spożyciu alkoholu pojawiają się nieprzyjemne dla pacjenta objawy, a lęk przed wystąpieniem tych dolegliwości ma powstrzymać chorego przed piciem alkoholu.

Niezwykle istotną częścią terapii jest to, aby chory dbał o trzeźwość i wyjście z nałogu, a nie tylko unikał picia ze strachu przed nieprzyjemnymi efektami ubocznymi. Ważna jest motywacja do rzucenia alkoholu – warto, aby chory miał motywację wewnętrzną, a nie decydował się na zaszycie pod wpływem presji rodziny czy otoczenia.

Wielu specjalistów jest przeciwnych przeprowadzaniu tego typu terapii, ponieważ jest ona mało skuteczna, a połączenie leku z alkoholem może wywołać niebezpieczne dla zdrowia skutki. Specjaliści zaznaczają, że u niewielu alkoholików na skutek leczenia pojawia się trwała awersja do alkoholu, a po usunięciu wszywki uzależnieni szybko ponownie sięgają po alkohol. Co więcej, niektórzy alkoholicy czekają tylko na dzień usunięcia wszywki, aby móc ponownie napić się alkoholu. Ze względu na kontrowersje związane ze skutecznością esperalu, w niektórych krajach lek jest wycofany z użytku. W wielu przypadkach farmakologiczne leczenie alkoholizmu uznaje się za nieetyczne i zastępuje je terapią psychologiczną.

Mimo tego, że o esperalu oraz podobnych lekach często mówi się “wszywka”, nie zawsze występują one w tej postaci. Oprócz implantów leki są dostępne w formie przeznaczonej do stosowania doustnego. Lek przyjmuje się początkowo w dawce 500 mg na dobę (rano lub wieczorem), a po około 1 – 2 tygodniach dawkę zmniejsza się do tak zwanej dawki podtrzymującej wynoszącej zazwyczaj 250 mg.

W przypadku stosowania wszywki zawierającej lek, konieczny jest krótki zabieg chirurgiczny, podczas którego lekarz nacina skórę i umieszcza implant pod skórą. Taki implant, który jest umiejscawiany zazwyczaj na pośladku albo w okolicach łopatek, powoli uwalnia substancje lecznicze do krwioobiegu. Specyfik działa przez minimum 8 miesięcy, jednak u niektórych pacjentów działanie trwa dłużej, nawet do 12 miesięcy.

Zabieg może zostać przeprowadzony najwcześniej po upływie 12 godzin od spożycia alkoholu, ale zaleca się, aby wstrzymać się od picia dobę przed planowanym wszyciem implantu. Farmakologiczna terapia alkoholizmu może być rozpoczęta jedynie za zgodą pacjenta i powinna być przeprowadzana pod stałą kontrolą lekarską.

Esperal – skutki uboczne

Esperal wywołuje skutki uboczne jedynie w przypadku spożywania alkoholu. Jeżeli nie nastąpi interakcja z alkoholem nie występują żadne nieprzyjemne dolegliwości. Lek nie oddziałuje również z innymi lekami.