Ablacja - co to jest?
Ablacja to zabieg polegający na punktowym zniszczeniu fragmentów tkanek mięśnia sercowego, które powodują zaburzenia rytmu serca. Tkanki niszczy się za pomocą impulsu z elektrody ablacyjnej. Rozróżnia się ablację RF, podczas której tkanki niszczone są przez impuls ciepła oraz krioablację, podczas której do tkanek nie dostarcza się wysokiej temperatury. W wyniku uszkodzenia fragmentu tkanek serca powstaje blizna, która nie przewodzi impulsów elektrycznych, a więc nie powoduje nieprawidłowej aktywności elektrycznej serca. Jest to jedna z najbardziej skutecznych metod leczenia arytmii. W ośrodkach specjalizujących się w wykonywaniu zabiegów tego typu skuteczność dochodzi nawet do 90%.
Wskazaniami do przeprowadzenia zabiegu są:
- arytmia nadkomorowa - migotanie oraz trzepotanie przedsionków,
- pozawałowy częstoskurcz komorowy,
- idiopatyczny częstoskurcz komorowy,
- częstoskurcz w węźle przedsionkowo-komorowym,
- ektopowy częstoskurcz przedsionkowy.
Zabiegu nie przeprowadza się u kobiet ciężarnych, a także u osób, u których w sercu występują skrzepliny. Przeciwwskazaniem do przeprowadzenia zabiegu jest także występowanie w naczyniach obwodowych pacjenta przeszkód, które uniemożliwiają wprowadzenie do wnętrza ciała elektrod.
Ablacja laserowa - przebieg zabiegu
Przed zabiegiem ablacji konieczne jest przeprowadzenie badania elektrofizjologicznego serca, które umożliwia określenie mechanizmu odpowiedzialnego za powstawanie arytmii serca oraz zlokalizowanie obszaru w mięśniu sercowym, który powoduje powstawanie zaburzeń rytmu serca. Często wykonywane są również inne czynności diagnostyczne, takie jak na przykład ogólne badanie krwi.
W dniu planowanej ablacji pacjent powinien być na czczo. Zabieg rozpoczyna się od podania pacjentowi leków działających uspokajająco. Zwykle są to leki narkotyczne, tak zwane opioidy. W niektórych przypadkach podaje się również lek przeciwbólowy oraz wykonuje się znieczulenie miejscowe.
Przed zabiegiem pacjentowi zakłada się także wenflon, przez który w czasie zabiegu można ewentualnie podać niezbędne środki, na przykład leki przeciwbólowe. Po znieczuleniu, przez żyłę albo tętnicę udową w okolicach pachwiny wprowadzany jest cewnik zawierający elektrodę. Cewnik przesuwa się naczyniami aż do serca.
Kolejnym etapem jest przeprowadzenie badania elektrofizjologicznego, podczas którego dokładnie lokalizuje się fragment mięśnia odpowiedzialny za arytmię. Następnie, za pomocą impulsu prądu o odpowiedniej częstotliwości likwiduje się nieprawidłowy fragment tkanek. Podczas zabiegu naczynia krwionośne pacjenta są obserwowane na obrazie RTG. W trakcie oraz po zabiegu pacjent może odczuwać dyskomfort i ból. Jeżeli jest to konieczne, podawane są leki przeciwbólowe. W zależności od przebiegu zabiegu i stanu pacjenta, ablacja może trwać nawet do kilku godzin.
Po ablacji - zalecenia
Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia niepożądanych efektów ablacji, ważne jest, żeby pacjent po zabiegu przestrzegał podstawowych zasad. Przede wszystkim, przez kilka godzin po zabiegu nie należy chodzić ani zginać kończyn. Zazwyczaj po zabiegu pacjent przebywa w szpitalu pod kontrolą lekarza przez dwa dni, po czym może zostać wypisany do domu. Ważne jest jednak, aby pacjent pozostawał pod stałą kontrolą lekarza kardiologa, gdyż w każdej chwili może dojść do nawrotu arytmii, który jest powodowany przez zabliźnianie się tkanek mięśnia sercowego.
Ablacja - powikłania
Leczenie arytmii serca za pomocą ablacji to wyjątkowo bezpieczna metoda. Ryzyko wystąpienia nieprzyjemnych powikłań jest niskie, a nawet jeżeli komplikacje wystąpią, nie są one poważne i zazwyczaj nie zagrażają zdrowiu i życiu pacjenta. Najczęstsze powikłania po zabiegu ablacji to:
- krwiaki w miejscu, przez które wprowadzany był cewnik,
- zakrzepica żył głębokich,
- tętniak rzekomy,
- przetoki tętniczo-żylne.
Bardzo rzadko po zabiegu dochodzi do zatorowości płucnej lub udaru mózgu, natomiast w trakcie zabiegu może dojść do przebicia ściany serca, uszkodzenia zastawek albo zamknięcia tętnicy wieńcowej. Odsetek pacjentów, którzy umierają w trakcie zabiegu lub na skutek powikłań jest bardzo mały i wynosi zaledwie 0,2%.
