Dlaczego badania laboratoryjne wykonywane są na czczo?
Aby badania laboratoryjne krwi były miarodajne musimy się do nich odpowiednio przygotować. Na skład naszej krwi mają bowiem wpływ pożywienie i napoje, które przyjmujemy. Zjedzone przed badaniem cukry czy tłuszcze spowodują zafałszowanie wyników, podniosą poziom OB i leukocytów. I tak, dla przykładu, jeśli chcemy uzyskać niezafałszowane dane dotyczące poziomu glukozy we krwi, trójglicerydów i aminokwasów, nie możemy być po jakimkolwiek jedzeniu. Składniki naszej diety szybko przedostają się z układu pokarmowego do krwi, a zatem niedługo po zjedzeniu posiłku poziom tych substancji będzie zawyżony. Podobnie jest z amoniakiem czy mocznikiem, które przedostają się do krwi po zmetabolizowaniu ich w jelitach lub wątrobie.
Oprócz bezpośredniego zwiększenia poziomu glukozy, mocznika i amoniaku we krwi po posiłku, inne metabolizowane składniki diety także zakłócają proces analizy laboratoryjnej krwi. Na przykład wysoki poziom trójglicerydów we krwi, występujący po jedzeniu, utrudnia oznaczenie poziomu leukocytów i hemoglobiny. Także morfologia krwi może zostać zaburzona, a niektóre elementy morfotyczne krwi zawyżone lub zaniżone.
Wypity alkohol natomiast powoduje jeszcze przez prawie 40 godzin zwiększenie aktywności enzymu GGTP oraz wzrost objętości erytrocytów MCV.
A to wszystko może prowadzić do trudności w ocenie stanu naszego zdrowia. Dlatego tak ważne jest, aby przed pobraniem krwi być na czczo.
Przygotowanie do badania krwi
Co to znaczy być na czczo? Zaleca się, aby przed pobraniem krwi, nie jeść co najmniej przez 10-12 godzin. Nie powinno się też przez ten czas pić kawy i słodzonej herbaty. Bezwzględnie nie wolno pić alkoholu oraz palić papierosów, przy czym zakaz picia alkoholu dotyczy co najmniej doby. Nie należy ponadto żuć gumy, czy jeść cukierków odświeżających usta. Nawet płyn do płukania ust jest niewskazany, jeśli zawiera alkohol. Można natomiast wypić niewielką ilość wody lub gorzkiej herbaty.
Dlatego też do badania krwi najlepiej przystąpić rano, wtedy 12-to godzinny post przypadnie głównie w nocy.
Aby wyniki badań laboratoryjnych były miarodajne, powinniśmy się do nich odpowiednio przygotować. Pamiętając o tym, aby przez pół doby przed pobraniem krwi nic nie jeść, ani nie pić, w dniu poprzedzającym badanie decydujmy się raczej na dania lekkostrawne. Dobrze jest unikać przyjmowania suplementów diety i picia ziół.
Nie obciążajmy też naszego organizmu forsownymi ćwiczeniami. Po ciężkim wysiłku spada bowiem znacznie poziom stężenia glukozy i trójglicerydów, pojawia się nadmiar enzymów CPK, AST, LDH., wzrasta liczna neutrocytów oraz stężenie hormonów we krwi.
Badania, przy których musimy bezwzględnie być na czczo
Przed pobraniem krwi do poniższych badań nie jemy i nie pijemy przez 12 godzin:
- oznaczania poziomu glukozy we krwi
- krzywa cukrowa, czyli doustny test obciążenia glukozą
- badanie poziomu żelaza we krwi
- badanie poziomu trójglicerydów i cholesterolu
- oznaczanie poziomu białka we krwi
- badanie poziomu prolaktyny
- badanie TIBC, czyli całkowitej zdolności wiązania żelaza
- badanie AIAT (ALT, ALAT lub GPT) - aminotransferaza alaninowa oraz badanie AspAT (AST, GOT) - aminotransferaza asparaginianowa
- oznaczanie poziomu potasu we krwi
- badanie poziomu witaminy B12
- badanie INR, czyli oznaczanie czasu krzepnięcia krwi
- badanie poziomu mocznika, kreatyniny i kwasu moczowego
- badanie OB
Badania, przy którym nie jest wymagane bycie na czczo to: badanie CRP (białko C- reaktywne), oznaczanie grupy krwi, immunoglobiny i glikohemoglobiny, hormonów tarczycy, ASO, antygenów HBs, HCV i HIV oraz przy badaniach na boreliozę i obecność bakterii Helicobacter pylori.
Podsumowując, powinniśmy zawsze, gdy otrzymujemy skierowane na badanie krwi, dopytać lekarz, jak się do nich właściwie przygotować.
