Podpajęczynówkowy krwotok
Krwotok podpajęczynówkowy to krwawienie w obrębie mózgu, w przestrzeni pomiędzy oponą miękką mózgu a pajęczynówką. Jest to jeden z rodzajów udaru mózgu, jednakże występuje stosunkowo rzadko (w porównaniu z udarem krwotocznym lub niedokrwiennym), ponieważ stanowi około 5% wszystkich zawałów mózgu. Krwotok podpajęczynówkowy, nawet zdiagnozowany na początkowym etapie rozwoju, kwalifikowany jest do stanów zagrażających życiu, ponieważ w co drugim przypadku kończy się śmiercią, a w 10-15% przypadków zgon następuje przed przybyciem chorego do szpitala. Duża część osób, które przeżyły tę chorobę, do końca życia ma problemy na tle neurologicznym lub staje się niepełnosprawna.
Najczęstszą przyczyną tego rodzaju krwotoku jest pęknięcie tętniaka, zlokalizowanego na jednej z tętnic mózgowych. W rzadszych przypadkach, krwotok podpajęczynówkowy spowodowany jest pęknięciem naczyniaków tętniczo-żylnych, czyli ognisk nieprawidłowo poszerzonych tętnic i żył. W skupiskach tych panuje zbyt wysokie ciśnienie, które może skutkować ich uszkodzeniem. Oprócz tych przyczyn, krwotok może wystąpić na skutek urazu głowy, który powoduje pęknięcie struktur tętniczych, zlokalizowanych w mózgu, a także u chorych z zaburzeniami krzepnięcia krwi.
Ryzyko wystąpienia krwotoku podpajęczynówkowego największe jest u osób starszych, choroba ta bardzo rzadko występuje u dzieci. W grupie zagrożonych znajdują się osoby chore na miażdżycę oraz nadciśnienie tętnicze.
Krwotok podpajęczynówkowy - objawy
Cechą charakterystyczną krwotoku podpajęczynówkowego jest to, że następuje on nagle i zwykle nie poprzedzają go żadne symptomy alarmujące. Chorzy, u których zdiagnozowano tę chorobę, najczęściej nagle dostają ostrego, wręcz paraliżującego bólu głowy, którego ognisko zlokalizowane jest w tylnej części czaszki. Ból ma charakter narastający. Nie ma również reguły, w którym momencie on następuje - może zdarzyć się podczas zwiększonego wysiłku fizycznego, kaszlu czy defekacji (czyli sytuacjach, w których zwykle ciśnienie tętnicze jest podwyższone), ale zdarza się również osobom, które wykonują zwykłe, codzienne czynności.
Bardzo często nagłemu bólowi głowy towarzyszą nudności, wymioty, drgawki, światłowstręt czy krótka utrata przytomności. Rzadziej odnotowywane są zaburzenia neurologiczne, np. nierówna szerokość źrenic, paraliż kończyn lub ograniczenie świadomości oraz sztywność karkowa.
U około 10% chorych, krwotok podpajęczynówkowy poprzedzony jest kilkudniowym bólem głowy. Jest on spowodowany zwiększonym ciśnieniem w przestrzeni podpajęczynówkowej i po prawidłowej diagnozie, postawionej przez lekarza, może pomóc uniknąć rozwojowi stanu, zagrażającego życiu.
Krwotok podpajęczynówkowy - leczenie
Leczenie krwotoku podpajęczynówkowego rozpoczyna się od szybkiej diagnozy, ponieważ w przypadku tak niebezpiecznego stanu, cenna jest każda minuta. Diagnostyka tej choroby polega na wykonaniu tomografii komputerowej czaszki, podczas której uwidoczniona jest wynaczyniona krew, jej objętość, a często także przyczyna (np. pęknięcie tętniaka).
W przypadku, gdy nie ma możliwości poddania pacjenta badaniu obrazowemu, z czaszki chorego pobierany jest płyn-mózgowo rdzeniowy, który podbarwiony krwią, wskazuje na krwotok. Konieczne jest więc wyłączenie tętniaka z obiegu. W leczeniu tego rodzaju choroby stosowana jest pięciostopniowa skala Hunta i Hessa, która na podstawie objawów, pozwala zakwalifikować stan chorego do konkretnego przebiegu leczenia.
Pacjenci z krwotokiem ciężkim lub średniociężkim spowodowanym pęknięciem tętniaka, natychmiast kierowani są na salę operacyjną, ponieważ w 25% takich przypadków następują nawroty krwawienia, skutkujące śmiercią. W najcięższych przypadkach, operacji nie można przeprowadzić, ponieważ ryzyko zgonu podczas zabiegu jest zbyt duże.
Osoby, u których zdiagnozowano krwotok podpajęczynówkowy, zawsze poddane są kilkutygodniowej hospitalizacji, podczas której przyjmują leki regulujące ciśnienie tętnicze. Najczęstszymi powikłaniami tej choroby są zaburzenia na tle neurologicznym oraz problemy z chodzeniem. Po zakończeniu hospitalizacji, pacjenci powinni poddać się wielomiesięcznej rehabilitacji, mającej na celu zniwelowanie zaburzeń oraz poprawę stanu neurologicznego.
