Immunoterapia - na czym polega?
Odczulanie polega na podawaniu pacjentowi coraz większych dawek alergenów, które powodują u niego reakcję alergiczną. Taka terapia ma na celu zwiększenie tolerancji organizmu osoby uczulonej na konkretny alergen, dzięki czemu reakcja alergiczna przestaje występować na skutek kontaktu z danym alergenem. Jest to jedyny sposób leczenia alergii, a nie tylko zmniejszania jej skutków i dolegliwości związanych z uczuleniem.
Odczulanie należy rozpocząć jak najszybciej po rozpoznaniu alergenu, szczególnie u dzieci. Udowodniono, że jeśli immunoterapię swoistą przeprowadzi się u dziecka, zmniejsza się ryzyko zachorowania na astmę.
Odczulanie - przebieg terapii
Pierwszym krokiem, jaki trzeba podjąć w celu leczenia alergii, jest przeprowadzenie odpowiednich testów i rozpoznanie alergenów wywołujących uczulenie. Następnie można podjąć immunoterapię. Jeżeli alergenem są substancje występujące przez cały rok, terapię można rozpocząć w dowolnym momencie, jednak, jeśli alergen występuje okresowo, tak jak na przykład pyłki traw, zaleca się rozpoczęcie terapii odpowiednio wcześniej, najlepiej kilka miesięcy przed tym, jak alergeny wystąpią naturalnie.
Terapia odczulająca polega na regularnym podawaniu dawek alergenu w formie podskórnych iniekcji. Zazwyczaj zastrzyki podaje się co tydzień i stopniowo zwiększa się stężenie alergenu. W czasie terapii pacjent musi pamiętać o systematycznych wizytach u lekarza w celu poddania się szczepieniu, a także unikaniu kontaktu z alergenem poza zastrzykami. Ze względów bezpieczeństwa po każdym szczepieniu zaleca się, aby pacjent pozostał w gabinecie przez co najmniej pół godziny. W tym czasie mogą wystąpić niepożądane objawy, które mogą zagrażać życiu i zdrowiu pacjenta. W dniu zabiegu powinno się unikać wysiłku fizycznego i przestrzegać wszystkich zaleceń lekarza.
Immunoterapia wiąże się z pewnym ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych. Zazwyczaj w miejscu wstrzyknięcia pojawia się zaczerwienienie oraz obrzęk. Niektórzy pacjenci skarżą się również na ból oraz swędzenie. W rzadkich przypadkach dochodzi do napadu astmy, obrzęku krtani albo wstrząsu anafilaktycznego. Bardzo ważne jest, aby odczulanie było przeprowadzane pod stałą kontrolą lekarza, ponieważ na skutek podawania alergenu istniejące objawy uczulenia mogą się nasilać albo mogą się pojawiać nowe objawy. Istotne jest również, aby pacjent podczas immunoterapii prowadził dziennik, w którym będzie regularnie zapisywał wszystkie objawy, jakie występują po podaniu szczepionki.
Immunoterapia - wskazania
Głównymi wskazaniami do przeprowadzenia immunoterapii są:
- atopowa astma,
- nieżyt nosa wywołany alergią,
- zapalenie spojówek o podłożu alergicznym połączone z nieżytem nosa.
Aby immunoterapia swoista mogła zostać przeprowadzona konieczne jest dokładne określenie substancji, która wywołuje reakcję alergiczną. W celu dokładnej identyfikacji alergenów przeprowadza się testy skórne, a także badania na występowanie przeciwciał IgE we krwi.
Immunoterapia przynosi dobre efekty w przypadku alergii na pyłki drzew oraz traw, na roztocza kurzu, alergeny znajdujące się w kociej sierści, a także zarodniki pleśni typu Cladosporidum i Alternaria. Odczulanie jest skuteczne szczególnie w przypadku uczulenia na jad owadów, takich jak osy, pszczoły czy trzmiele. Z tego względu leczenie zaleca się osobom, które mają regularny kontakt z tymi owadami, tak jak na przykład pszczelarze, u których kiedyś wystąpiła reakcja alergiczna po użądleniu przez owada. Odczulanie niestety nie jest skuteczne, jeśli chodzi o leczenie przewlekłej pokrzywki, atopowego zapalenia skóry oraz alergii pokarmowych.
Immunoterapia - przeciwwskazania
Odczulania nie przeprowadza się u dzieci, które nie ukończyły piątego roku życia. Terapii nie zaleca się również osobom cierpiącym na choroby nowotworowe, a także choroby skutkujące obniżeniem odporności. Immunoterapii nie przeprowadza się również u osób, u których występują infekcje wirusowe lub bakteryjne. Odczulania nie należy rozpoczynać u kobiet w ciąży, natomiast kobiety, które rozpoczęły immunoterapię przed zajściem w ciążę mogą kontynuować leczenie, pod warunkiem, że dobrze reagują na podawanie alergenów.
