Naczyniaki - czym są. Rodzaje naczyniaków i leczenie

Naczyniaki są to niezłośliwe zmiany skórne, powstałe na skutek nadmiernego rozrostu drobnych naczyń krwionośnych (włośniczek). Dzieje się tak, gdy komórki nabłonka, wyściełające ścianę naczynka krwionośnego, rozrastają się nadmiernie i wraz z mastocytami (komórkami tkanki łącznej) tworzą nieestetyczne guzki na ciele. Naczyniaki najczęściej występują na skórze głowy i karku. Są czerwonego koloru, wypukłe, o średnicy około 1-3 mm. Jeżeli umiejscowione są pod skórą, prześwitują na niebiesko. Inny rodzaj naczyniaka wygląda jak rozlana "plama z wina porto" - jak mówią czasem lekarze. Jest też grupa naczyniaków, które tworzą się wewnątrz ciała, głównie w wątrobie. Naczyniaki najczęściej pojawiają się w dzieciństwie lub w okresie ciąży. Wraz z wiekiem zanikają, często pozostawiając blizny i przebarwienia. Najczęściej nie wymagają leczenia, lecz jedynie obserwacji i okresowych kontroli.

Naczyniaki (łac. angioma) przechodzą przez dwie fazy rozwojowe. Pierwsza jest faza proliferacji, inaczej rozrostu. Trwa około 6-18 miesięcy. Naczyniak powiększa się i nabiera charakterystycznego mocno czerwonego koloru. W drugiej fazie - inwolucji - naczyniak przestaje się powiększać, zaczyna powoli zamierać, aż zanika zupełnie.

Naczyniaki na skórze spotyka się dość często. Ocenia się, że niemal co dziesiąty niemowlak ma tego typu znamię. Częściej dotyczy dziewczynek. Naczyniaki, wraz z rozwojem dziecka, zanikają mniej więcej do 10-tego roku życia. Tylko jedna na 10 osób ma je jeszcze w dorosłym wieku. Naczyniaki wewnętrzne natomiast sadowią się przede wszystkim w wątrobie i dotyczą głównie kobiet.

Są to nowotwory niezłośliwe. Mimo iż pojawiają się obok normalnych komórek, nie wpływają na nie destrukcyjnie. Jeżeli położone są w miejscu narażonym na urazy, np. na otarcia, mogą krwawić, gdy naruszy się ich strukturę lub zostać zakażone. Poza tym nie niosą ze sobą żadnych negatywnych konsekwencji zdrowotnych. Zanikające naczyniaki mogą jednak pozostawić blizny lub tzw. "pajączki naczyniowe".

W rzadkich przypadkach naczyniaki towarzyszą kilku chorobom genetycznym, takim jak: zespół Klippla-Trenaunaya, zespół Sturge'a i Webera oraz zespół von Hippla i Lindaua.

Rodzaje naczyniaków krwionośnych

Ze względu na strukturę naczyniaki dzielimy na:

  • naczyniaki płaskie - o nieregularnym kształcie, nie wystające poza powierzchnię skóry, najczęściej sadowiące się na skórze karku i twarzy
  • naczyniaki jamiste - są wypukłe lub usadowione pod skórą, najczęściej znajdowane są na twarzy oraz na owłosionej skórze głowy
  • naczyniaki gwiaździste - drobne guzki położone wzdłuż naczyń krwionośnych, kształtem przypominają gwiazdy, stąd ich nazwa. Pojawiają się na tułowiu i twarzy.

Naczyniaki występujące wewnątrz ciała

To naczyniaki wątroby, niezłośliwe nowotwory pojawiające się najczęściej u kobiet w ciąży, a także u zażywających tabletki antykoncepcyjne lub hormonalne preparaty w czasie menopauzy. Naczyniaki mogą utworzyć się także, niezwykle rzadko, w innych narządach.

Naczyniaki wewnętrzne wykrywane są najczęściej w czasie badania USG. U większości przypadków nie wymagają leczenia. Czasem powodują ból i gorączkę, szczególnie w fazie zanikania, albo w przypadku pojawienia się zakrzepicy w naczyniaku, a także czasem w fazie intensywnego wzrostu.

Naczyniaki - skąd się biorą?

Przyczyna powstawania naczyniaków nie jest dokładnie znana. Uważa się, że to nieprawidłowość genetyczna, że rodzimy się ze skłonnością do takiego nieprawidłowego namnażania się komórek w naczyńkach krwionośnych.

Aby zdiagnozować naczyniaki zewnętrzne wystarczą oględziny lekarskie. Trudniej oczywiście, znaleźć je wewnątrz ciała. Zauważane są w czasie takich badań jak: USG, tomografia komputerowa, ultrasonografia, scyntygrafia i angiografia.

Naczyniaki - leczenie

O sposobie leczenia decyduje lekarz. W przypadku np. bardzo szybkiego wzrostu naczyniaka może wdrożyć kurację glikokortykosteroidami. Stosuje się także terapie farmakologiczne, głównie z użyciem propranolu. Czasem naczyniak, który nie zaniknął po porodzie, jest też po prostu nieestetyczny, więc usuwa się go metodą laserową lub wymraża ciekłym azotem. Naczyniak narosły w newralgicznym miejscu, np. w oczodole, a także narażony na częste urazy, może być usunięty przez chirurga.

Więcej o: