Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) to dokument, który uprawnia osobę ubezpieczoną do korzystania ze świadczeń medycznych podczas przebywania na terenie UE/EFTA. Podstawową korzyścią posiadania tego dokumentu jest możliwość uzyskania opieki zdrowotnej w sytuacjach nagłych, podczas przebywania poza granicami kraju.
Należy podkreślić, że świadczenia medyczne, które uzyska osoba potrzebująca w kraju pobytu, odbywają się na zasadach, obowiązujących w tym państwie. Ponadto, zgodnie z prawem unijnym/wspólnotowym, zakres opieki medycznej zależny jest od długości pobytu tymczasowego poza granicami ojczyzny oraz polega na udzieleniu niezbędnych świadczeń, zależnych od sytuacji/stanu zdrowia pacjenta. Oznacza to, iż czynności medyczne, które zaleca lekarz w stosunku do chorego obcokrajowca, mają na celu poprawę jego stanu zdrowia tak, aby pacjent nie był zmuszony do przerwania swojego pobytu czasowego i powrotu do ojczyzny w celu uzyskania leczenia.
Zgodnie z przepisami tak naprawdę każda osoba ubezpieczona w swoim ojczystym kraju, na terenie UE/EFTA jest uprawniona do uzyskania niezbędnych świadczeń medycznych, w przypadku, gdy tego potrzebuje, jednakże na etapie planowania podróży za granicę warto wyrobić sobie tę kartę. Usprawni to proces weryfikacji pacjenta, a przez to skróci czas oczekiwania na potrzebne świadczenia. Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego należy okazać lekarzowi lub administracji szpitala i w większości przypadków, trzeba dołączyć do tego dokument tożsamości.
Aby wyrobićEuropejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego najpierw należy wypełnić odpowiedni wniosek. Są Istnieją 2 rodzaje wniosków, które zależne są od celu podróży zagranicznej. Pierwszy rodzaj tego dokumentu wypełniają osoby, które wybierają się za granicę swojego kraju na pobyt czasowy, w celach turystycznych, naukowych lub innych, które są niezwiązane z wykonywaniem pracy, podjęciem planowanego leczenia za granicą lub zmianą miejsca zamieszkania.
Osoby, które wyjeżdżają do krajów należących do UE/EFTA, aby podjąć pracę (tzw. wyjazd pracowniczy), zobowiązane są do wypełnienia drugiego wniosku. Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego nie jest przyznawana osobom, które wyjeżdżają za granicę w celu planowanej hospitalizacji.
Wnioski o wydanie EKUZ są proste do wypełnienia, należy w nich bowiem wypisać tylko swoje dane osobiste, PESEL oraz adres, na który ma zostać przesłana wyrobiona karta (jeżeli nie zamierza się jej odebrać osobiście oraz nie upoważnia się nikogo do jej odbioru). Dokument ten wystawiany jest na podstawie danych, zawartych w systemie NFZ.
Wypełniony oraz podpisany wniosek należy złożyć osobiście w jednej z delegatur lub oddziale NFZ albo przesłać go do pocztą na adres wojewódzkiego oddziału NFZ. Istnieje również możliwość dostarczenia tego dokumentu drogą elektroniczną za pomocą Elektronicznej Skrzynki Podawczej ePUAP.
Wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego przez NFZ jest bezpłatne.
Data ważności Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego uzależniona jest od tytułu ubezpieczenia osoby, dla której ma być ona wydana. W przypadku osób pobierających świadczenia emerytalne czy nauczycielskie świadczenia kompensacyjne oraz osób niepełnoletnich, zgłoszonych do ubezpieczenia jako członek rodziny, a także uczniów poniżej 18-tego roku życia, EKUZ może mieć ważność maksymalną 5 lat. W przypadku niepełnoletnich, nie dłużej niż do ukończenia 18-tego roku życia.
Osoby zatrudnione, prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, osoby pobierające zasiłek lub rentę otrzymują tę kartę na maksymalnie 18 miesięcy.
Z kolei, termin ważności EKUZ, przyznanej osobom bezrobotnym, zarejestrowanym w Urzędzie Pracy wynosi maksymalnie 2 miesiące. Dokładne terminy ważności regulowane są przez prawo unijne/wspólnotowe.