Pieprzyki - rodzaje znamion oraz czy powinniśmy je usuwać?

Pieprzyki są to znamiona barwnikowe na naszej skórze, będące skupiskami komórek barwnikowych, zwanych melanocytami. Bywają uroczą ozdobą twarzy, jeżeli są maleńkie i w ciekawym miejscu. Problem zaczyna się, gdy jest ich więcej, zaczynają się mnożyć, a nas dogania strach, czy to aby nie czerniak?

Skąd się biorą pieprzyki?

Pieprzyk to, mówiąc najprościej, zmiana na skórze, zbudowana z komórek barwnikowych, które namnażając się w jednym miejsku, tworzą skupisko melanocytów, różnej wielkości i barwy.

Uważa się, że to nasze geny odpowiedzialne są za większość znamion, choć bywają też pieprzyki pochodzenia wirusowego. Z niektórymi pieprzykami się rodzimy, inne pojawiają się na naszej skórze wraz z wiekiem. Z pewnością nie raz zauważyliście, że po wakacjach spędzonych na plaży, pozostały wam znamiona, które zostały już na stałe.

Ilość pieprzyków, pojawiających się na naszej skórze, zależy od różnych czynników, takich jak: kolor skóry, predyspozycje genetyczne, czas spędzony na słońcu oraz wiek.

Ogólnie znamiona (zmiany barwnikowe) dzielimy na:

• znamiona melanocytowe, które mogą bardzo różnie wyglądać i znaleźć się na różnych częściach ciała, ale w zasadzie są niegroźne. Bywają płaskie i powiększają się, w miarę jak człowiek rośnie. Z biegiem lat pojawia się ich coraz więcej, szczególnie w okresie menopauzalnym.
• znamiona komórkowe - też w miarę bezpieczne, mające różne kształty (brodawki, guzki, uwypuklenia itp.). Przybierają różne kolory, od ciemnoróżowego, przez brązowy, fioletowy, aż do czarnego. Mają po kilka lub kilkanaście milimetrów.

Pieprzyki - jak odróżnić niegroźne znamiona od czerniaka?

Dla porządku przypomnijmy podstawowe informacje na temat sposobów rozróżniania zwykłych znamion od czerniaka. Naukowcy opracowali tzw. metodę ABCD, pomocną przy stawianiu diagnozy. 

Oglądając nasze znamię sprawdźmy czy:

• A. Jest asymetryczne? Martwimy się tylko nieregularnymi pieprzykami.
• B. Jakie ma brzegi? Jeśli brzegi znamienia są postrzępione, rozlane, powinno nas to zastanowić.
• C. Jaki ma kolor? Niepokojące są te nierównomiernie zabarwione.
• D. Jakiej jest wielkości? Jeśli ma więcej niż 5 mm średnicy, to niedobrze.
• E. Czy ostatnio coś się w nim zmieniło? Jeżeli w czasie 3 ostatnich miesięcy zmienił wygląd, to powinno nas to zaniepokoić (powiększył się, zaczął się łuszczyć, krwawić itp.).

Rada jest jedna: w takiej sytuacji zgłaszamy się do dermatologa na badanie.

Najczęstsze choroby genetyczne

Pieprzyki - czy powinniśmy się ich pozbywać?

Odpowiedź na to pytanie zależy, przede wszystkim, od badania lekarskiego. Zasady prewencji podpowiadają jednak, że lepiej usunąć podejrzany pieprzyk, niż czekać, czy czasem coś się z niego nie rozwinie. Z pewnością dobrze wykonana operacja chirurgiczna nie zaszkodzi, a może zahamować groźny proces.

Nie wszystkie pieprzyki przerodzą się w czerniaka i nie wszystkie są szkodliwe. Jeżeli jakieś znamię budzi nasz niepokój, pokażmy go lekarzowi.

Bywa, że pieprzyk nie ma cech nowotworowych, ale znajduje się w miejscu, w którym narażony jest na urazy lub ekspozycję na słońce. Jeżeli pieprzyk usadowi się w miejscu, w którym szczególnie nam przeszkadza, usuńmy go. Stałe podrażnianie go, na przykład pod pachą, w okolicach paska itp. z pewnością mu nie posłuży. Tak samo ze znamionami położonymi w miejscu stale odsłoniętym, jak szyja czy kark.

Pieprzyki usuwamy też czasem ze względów estetycznych, ponieważ wyraźnie nas szpecą lub zwyczajnie irytują.

Znamiona, po wycięciu przez chirurga, poddawane są badaniom histopatologicznym, aby upewnić się, czy nie miały cech nowotworowych.

Metody usuwania pieprzyków

Generalnie o sposobie pozbycia się znamion decyduje lekarz, badając pieprzyk tzw. dermatoskopem. Mamy do dyspozycji kilka metod pozbycia się zmian skórnych: chirurgiczną i laserową oraz elektrokoagulacji.