Gastroskopia zaliczana jest do badań diagnostyczno-terapeutycznych. W czasie jej wykonywania można nie tylko dokładnie obejrzeć przełyk, żołądek czy dwunastnicę, ale także pobrać wycinek do dalszych badań lub od razu, w całości usunąć niepokojącą zmianę, np. polipa.
Gastroskopia - kiedy należy ją wykonać?
Wskazaniem do wykonania gastroskopii są wszelkie zaburzenia ze strony układu pokarmowego, które pojawiają się bez wyraźnej przyczyny i długo się utrzymują. Jest ona konieczna kiedy pacjent wymiotuje, ma problemy z połykaniem, w przypadku zatrucia żrącą substancją, a także u osób z jadłowstrętem, czyli anoreksją.
Powinna być wykonana także przy przewlekłych bólach brzucha oraz podejrzeniu krwawienia z układu pokarmowego, które czasem zdarza się u osób, np. z anemią z niedoboru żelaza, której przyczyny nie udało się ustalić. Gastroskopię wykonuje się także w przypadku podejrzenia, że w jamie brzusznej znajduje się ciało obce, a także przed planowanymi zabiegami. Wskazane jest także u osób, które bez odchudzania ani innej wyraźnej przyczyny w krótkim czasie zaczęły szybko tracić na wadze.
Największą zaletą tego badania jest to, że w czasie jego wykonywania - jeśli istnieje taka potrzeba - lekarz może od razu „załatać” krwawiące naczynie, usunąć polipa lub pobrać wycinek do badania histopatologicznego.
Pacjenci, u których w czasie badania konieczne było wykonanie także drobnego zabiegu, powinno je powtórzyć za jakiś czas. Gastroskopię połączoną z leczeniem zazwyczaj wykonuje się u pacjentów z polipami, wrzodami żołądka lub dwunastnicy, achalazją przełyku.
Gastroskopia - jaka wygląda badanie?
Gastroskopia do badanie endoskopowe, które polega na wprowadzenie przez usta, przez przełyk, żołądek aż do dwunastnicy, specjalnej rury/cienkiego przewodu zakończonej kamerą, która przesyła obraz do ekranu komputera. Dzięki temu lekarz może bardzo dokładnie obejrzeć górny odcinek układu pokarmowego. Przed wprowadzeniem endoskopu pacjent dostaje znieczulenie miejscowe (w przypadku małych dzieci stosuje się znieczulenie ogólne, w prywatnych placówkach mogą z niego skorzystać także dorośli).
Zazwyczaj w jamie ustnej rozpyla się specjalny preparat, który hamuje odruch wymiotny, dzięki czemu wykonanie badania jest w ogóle możliwe. Następnie badany wkłada do ust specjalny ustnik, przez który zostanie wprowadzony endoskop i kładzie na stole, na lewym boku z lekko zgiętymi nogami. W chwili wprowadzeniu przewodu proszony jest o przełknięcie śliny, co bardzo ułatwia wprowadzenie endoskopu do przełyku i dalej do żołądka i dwunastnicy. To zarazem jeden z najbardziej nieprzyjemnych elementów gastroskopii. Samo badanie trwa zazwyczaj od kilku do kilkunastu minut. Wszystko zależy od tego, czy lekarz tylko ogląda układ pokarmowy, czy też zmuszony jest pobrać wycinek lub usunąć jakąś niepokojącą zmianę.
Gastroskopia - jak się przygotować?
Samo badanie choć budzi spore emocje i strach wśród wielu pacjentów jest stosunkowo proste i nie wymaga żadnych szczególnych przygotować. Mimo to trzeba pamiętać o kilku zasadach. Osoby, które dostały skierowanie na gastroskopię nie mogą w tygodniu poprzedzającym badania przyjmować aspiryny ani żadnych leków, które rozrzedzają krew. Czasem lekarz może zlecić dodatkowe badania - przede wszystkim morfologię, aby mieć ogląd ogólnego stanu pacjenta. Na badanie trzeba przyjść na czczo. Nie można ani jeść, ani pić. Dodatkowo ze względu na znieczulenie trzeba wstrzymać się dwie godziny z przyjmowaniem jedzenia czy płynów. Szczegółowych informacji o tym, jak wygląda badanie i jak się do niego przygotować powinien udzielić lekarz, który zlecił wykonanie gastroskopii.
Przeciwwskazaniami do gastroskopii są również: perforacja przewodu pokarmowego, wstrząs, niestabilny stan chorego, ciężkie zaburzenia krzepnięcia oraz przebyte zapalenie wsierdzia (musi minąć co najmniej rok od zachorowania).
Mimo że badanie jest bezpieczne i bezbolesne u niewielkiej grupy pacjentów mogą pojawić się powikłania. Najczęściej są to bóle brzucha, gorączka, wymioty, krew w stolcu, dreszcze. W skrajnych przypadkach dochodzi do przebicia ściany przewodu pokarmowego (zazwyczaj przełyku), zaburzeń ze strony układu sercowo-naczyniowego, krwawień czy infekcji.
Bez względu na to, jak intensywne są dolegliwości, każdy chory, który po badaniu czuje się źle powinien jak najszybciej skonsultować się lekarzem. Nawet najbardziej błahych dolegliwości nie należy lekceważyć.
